|
Lưu Na từ California gọi điện thoại báo tin chị Hồng Ngọc, phu nhân nhà thơ Nguyễn Đ́nh Toàn vừa qua đời,* sau một thời gian dài lâm bệnh. Cái tin đến với tôi vừa ngạc nhiên vừa không ngạc nhiên. Ngạc nhiên là v́ tôi mong đợi một cái tên khác ‘vừa qua đời”, chứ không phải cái tên chị Hồng Ngọc. Không ngạc nhiên v́ đây là những ngày tháng người ta đă mất hẳn sự bất ngờ khi nghe tin có một ai đó quen biết vừa qua đời. Ai đó có thể là bất cứ ai, già trẻ lớn bé, nổi tiếng hay không nổi tiếng, trong giới văn chương hay ngoài văn chương.
Vậy là tác giả “Mật Đắng” của chúng ta đă trở thành góa bụa. Tôi không nghĩ trong đầu ông, trong tim ông, trong cơi ḷng già nua héo úa của ông, có giây phút nào nghĩ đến rồi đây ḿnh có thể thành “góa bụa”.
Trong lần gặp gỡ cách đây khoảng dăm bẩy năm, trong căn pḥng chung cư quen thuộc đơn sơ, tôi và người bạn trẻ Lưu Na đă có dịp cùng nghe ông đọc những ḍng thơ rất riêng tư gởi người bạn đời, mà tôi nghe như lời trăn trối, có nghĩa là ông đang nghĩ đến ngày ông ra đi, bỏ lại người vợ một ḿnh giữa cơi đời:
“. . . tôi nh́n thấy sự chịu đựng trong dáng dấp ông ngồi, tay không ngừng vân vê cái ống vố mà có một thời tôi cũng đă coi nó là vật thiết thân không thể tách rời. Bên cạnh, người bạn đời của ông ngồi lặng lẽ suốt buổi chiều cũng mang dáng vẻ cam chịu. Thỉnh thỏang, bà đứng lên châm thêm nước nóng vào b́nh trà và cất giọng nhẹ nhàng mời khách.
Buổi chiều Cali xuống chậm ng̣ai kia. Những gịot nắng cuối cùng rồi cũng tắt. Giữa sự tịch mịch của căn pḥng, Nguyễn Đ́nh Ṭan như trong cơn mộng du đột nhiên cất giọng nhẹ nhàng đọc như cách đây hơn 40 năm ông ngồi trước máy vi âm mỗi tối thứ năm giới thiệu chương tŕnh nhạc chủ đề trên đài phát thanh Sài G̣n. Người bạn trẻ Lưu na đă kịp ghi lại một đọan như sau:
“Đời có c̣n dành cho ta
Một ngày nh́n lại thấy nhau
Giọt nước để lại trên hoa
Lời giă từ yêu dấu
Nắng sẽ khô
Và buồn sẽ đưa
Ta sẽ gặp lại nhau
Trong cát bụi mù
Em đừng khóc
Đừng thương nhau
Cho ḷng thêm héo sầu
Đời như giấc mơ đă tan
Nước mắt khôn hàn
Rừng cháy rồi cũng tàn
Biển băo rồi cũng êm
Ngày tháng qua
Vết thương nào rồi cũng lăng quên
Đường em đi
Từ nay không có anh
Không c̣n ai
Đón chờ vui mừng
Con đă lớn khôn
Hay chim bầy giă đàn
Một ḿnh em
Làm sao giang cánh che đầy
Họa phúc mênh mông
C̣n có cây cao nào
Cho em về nương bóng
Hay gió mưa đă dập vùi
Hết cả ngày xanh
Đời nếu c̣n dành cho ta một ngày
Nh́n lại thấy nhau
Đừng nỡ bạc đầu nghe em
Dù cho ḷng khô héo
Ta sẽ nuôi lại mộng đớn đau
Cho dẫu rằng t́nh ta bóng đă xế chiều . . .”
Tôi cũng kịp mở iphone ghi giọng ông như sợ ḿnh sẽ chẳng bao giờ c̣n có dịp.
Đừng nỡ bạc đầu nghe em / Dù cho ḷng khô héo. Người phụ nữ có cái cổ cao như trong bao lời thơ Nguyễn Đ́nh Ṭan đưa mắt nh́n chồng kèm theo nụ cười hạnh phúc. Quả là lời tỏ t́nh cuối đời tuyệt vời.
Trước khi đứng dậy xin phép kiếu từ, tôi và người bạn trẻ Lưu Na cũng đă kịp chia nhau cạn chai rượu vang mà bà Ṭan để dành từ bao giờ. Món quà mang về lại Wichita c̣n có một tập tài liệu hơn 100 bài đọc sách với giọng đọc Nguyễn Đ́nh Ṭan và Hồng Ngọc, người bạn đời lặng lẽ bên cạnh nhà thơ. . .”.
Dạo ấy, khi về lại Wichita, tôi đă bắt tay ngay vào việc tái thực hiện chuyên mục Đọc Sách của Nguyễn Đ́nh Toàn trên trang văn học T.Vấn & Bạn Hữu, vừa v́ muốn giới thiệu giọng đọc mượt mà êm ái của chị Hồng Ngọc đến với đông đảo thính giả Việt Nam, vừa v́ muốn lưu giữ giọng đọc Nguyễn Đ́nh Toàn (dù chương tŕnh này đă được phát trên đài VOA từ những năm đầu thế kỷ 21, nhưng đài VOA không chú trọng đến việc lưu giữ làm tài liệu), sợ rằng rồi chúng sẽ bị mất mát như những chương tŕnh nhạc chủ đề Vũ Thành An năm nào.
Trong bài giới thiệu chuyên mục Đọc Sách với Nguyễn Đ́nh Toàn, Lưu Na đă viết về giọng đọc Hồng Ngọc như sau:
“. . . Với riêng ḿnh, tôi c̣n thấy đă hời được một khám phá, một phụ bản đặc biệt chưa từng có. Đó là giọng đọc, sự đóng góp đầu tiên và duy nhất của Hồng Ngọc, phu nhân NĐT . Sống nơi tập trung nhiều người Việt, nghe radio hằng ngày mới biết, không dễ có một giọng xướng ngôn viên chuẩn và tŕnh độ như giọng Hồng Ngọc. Làm chương tŕnh với nhau hằng ngày và lâu dài th́ nhịp nhàng ăn ư như Vũ Kiểm và Quỳnh Anh đài Little Sài G̣n Radio đă đành, Đọc Sách của NĐT và Hồng Ngọc là việc không dự trù không chuẩn bị không kinh nghiệm với nhau từ trước, cái nhịp nhàng có được có lẽ do t́nh phu thê, do đồng cảm hơn là một bề dày nghề nghiệp với nhau. Đó là một đóng góp khá thú vị và giá trị…”(Lưu Na: TIẾNG ĐỒNG VỌNG).
Nhớ lại, lần ấy, đối diện tôi là một người phụ nữ tuy lớn tuổi, nhưng vẫn c̣n nguyên vẹn dáng dấp của một người “đầy cá tính” của thời tuổi trẻ. Nụ cười lúc nào cũng ở trên môi mỗi khi bà nh́n người đối diện. Bà không tham gia câu chuyện, chỉ thỉnh thoảng đứng dậy đi châm b́nh trà mới mời khách. Dầu vậy, bà vẫn ngồi đó, bên cạnh chồng, suốt một buổi chiều cho đến khi khách đứng dậy lưu luyến ra về.
Nhà văn Ngô Thế Vinh, trong bài viết: “Nguyễn Đ́nh Toàn từ Đồng Cỏ tới Áo Mơ Phai”, cho tôi biết được nhiều hơn nữa về người phụ nữ đă gây cho tôi một ấn tượng khó quên ngay buổi đầu gặp gỡ. Theo ông, bà “Tú Xương Thu Hồng” (tức Hồng Ngọc ) đă từng là một xướng ngôn viên của một chương tŕnh cho đài phát thanh Sài G̣n trước 1975. Thảo nào giọng đọc Hồng Ngọc trong hơn 100 bài phát thanh của “Đọc Sách với Nguyễn Đ́nh Toàn” mềm mại dịu dàng đến như thế, quyến rũ đến như thế.
2.
Nguyễn Đ́nh Toàn nay đă quá tuổi 80. Cái tuổi mà, theo ông, c̣n sống là một cực h́nh. Nhưng dù cực h́nh, ông vẫn phải sống. Ít nhất cho đến khi chị Hồng Ngọc qua đời, dù chị trẻ hơn chồng vài tuổi. Mới 3 năm trước, vợ chồng tôi gặp lại nhà thơ, chị Hồng Ngọc và nhà văn trẻ Lưu Na cũng tại căn pḥng chung cư cũ kỹ, chị Hồng Ngọc đă xuống sắc khá nhiều và trí nhớ không khá hơn được chút nào. Ngoài nụ cười vẫn tươi, vẫn ṛn ră. Khi chia tay, chúng tôi nh́n nhau thở dài, chỉ nghĩ vụng trong ḷng lần gặp nào cũng có thể là lần gặp cuối. Sau lần gặp ấy, nhà tôi trải qua một cuộc giải phẩu năo thập tử nhất sinh. Tôi cũng vào bệnh viện gắn máy trợ tim. Đến nay, người duy nhất tạm gọi là khỏe mạnh chỉ c̣n Lưu Na. C̣n lại đều ngáp ngáp, sống qua ngày, chờ qua đời.
Giờ th́ chị Hồng Ngọc đă trả xong nợ đời. Nhà thơ của chúng ta hẳn cũng sẽ yên tâm ra đi bất cứ lúc nào. V́, như lời căn dặn của ông, dù cho ḷng khô héo, bà đă không nỡ bạc đầu.
Như lời thơ dăm bẩy năm trước:
Ta sẽ gặp lại nhau
Trong cát bụi mù
Thác là thể phách c̣n là tinh anh. Tinh anh Hồng Ngọc vẫn c̣n đó, ḥa quyện với tinh anh Nguyễn Đ́nh Toàn, sẽ c̣n ở lại với đời qua gần 100 episodes của chuyên mục đọc sách với Nguyễn Đ́nh Toàn, thứ ḥa quyện tuyệt vời mà Lưu Na cho rằng đó là kết quả của t́nh nghĩa phu thê Nguyễn Đ́nh Toàn Nguyễn thị Hồng Ngọc.
Xin cầu cho linh hồn người về được nơi sẽ đến.
T.Vấn
Ngày 26 tháng 2 năm 32021
Maria Nguyễn Thị Thu Hồng qua đời ngày 24-02-2021, hưởng thọ 78 tuổi.
|
|
