Tajikistan là nước láng giềng duy nhất của Afghanistan không tham gia đàm phán với Taliban trước khi nhóm Hồi giáo cực đoan này tiến chiếm phần lớn lănh thổ Afghanistan.
Tín hiệu nguy hiểm từ Tajikistan giữa lúc chiến sự ác liệt ở Panjshir
Dushanbe đă giữ im lặng về các sự kiện ở Afghanistan cho đến ngày 25/8, Tổng thống Tajikistan Emomali Rahmon đă ra tuyên bố sẽ không công nhận một chính phủ Taliban không bao gồm đại diện từ các nhóm thiểu số - mà cụ thể là người Tajik.
Nhưng ngay cả trước những b́nh luận của ông Rahmon, đă có những dấu hiệu cho thấy Tajikistan không có thiện cảm với Taliban và thậm chí hỗ trợ cho Mặt trận Quốc gia Kháng chiến (NRF) ở Thung lũng Panjshir bằng cách không vận vũ khí, đạn dược - theo Herat Times.
Cần lưu ư rằng toàn bộ người dân (bao gồm cả Thủ lĩnh NRF Ahmad Massoud) trong khu vực Tỉnh Panjshir là người Tajik, chính v́ vậy quốc gia "anh em" của họ là Tajikistan (và cũng là thành viên Tổ Chức Hiệp Ước An Ninh Tập Thể - CSTO) ra tay hỗ trợ là điều dễ hiểu.
Ahmad Massoud (giữa) và Cựu Phó Tổng thống Afghanistan Amrullah Saleh (phải) ngồi dưới bức ảnh của Ahmad Shah Massoud trong cuộc họp tại Kabul hôm 16/8 để ra quyết định thành lập NRF. Chỉ ít giờ sau cả hai đă rời thủ đô Afghanistan để tới Thung lũng Panjshir.
Theo phóng sự "Bên trong Taliban" được National Geographic đăng tải vào năm 2006, Liên minh phương Bắc do Ahmad Shah Massoud (cha của Ahmad Massoud) lănh đạo nhận được viện trợ lớn nhất từ Ấn Độ và sau đó là Tajikistan, Nga và Iran.
Hôm 2/9, ông Rahmon đă ban hành sắc lệnh truy tặng "Huân chương Ismoili Somoni Hạng nhất" cho cựu Bộ trưởng Quốc pḥng Afghanistan Ahmad Shah Massoud và cựu tổng thống Afghanistan Burhanuddin Rabbani.
Theo trang web chính thức của tổng thống, giải thưởng đă được trao cho Massoud và Rabbani v́ "sự hỗ trợ và ḥa giải của họ trong việc tổ chức các cuộc đàm phán ḥa b́nh liên Tajik trong giai đoạn 1993-1996".
Có lẽ đây là một tín hiệu nữa được Dushanbe gửi tới Taliban trong bối cảnh chiến sự đang diễn ra ác liệt giữa Taliban và NRF tại Panjshir.
Các Huân chương Ismoili Somoni Hạng nhất truy tặng cho cựu Bộ trưởng Quốc pḥng Afghanistan Ahmad Shah Massoud và cựu tổng thống Afghanistan Burhanuddin Rabbani..
Taliban chớ coi thường!
Cần lưu ư rằng một số lượng lớn máy bay các loại (ước tính phân nửa trong tổng số 33 chiếc) của Quân đội Quốc gia Afghanistan (ANA) hiện đang ở Tajikistan.
Đáng quan tâm hơn là trong số này có rất nhiều trực thăng và máy bay cường kích hạng nhẹ.
Đó là chưa kể tới việc Quân đội Tajikistan hiện đang sở hữu các trực thăng vũ trang Mi-24, cường kích hạng nhẹ L-39 và - rất có thể là cả cường kích Su-24 của Nga mới được đưa đến để tham gia tập trận vào cuối tháng 7.
Tỉnh Panjshir ngăn cách với biên giới với Tajikistan bởi Tỉnh Badakhshan - nơi người Tajik và người Uzbek chiếm đa số so với người Pashtun (dân tộc được cho là cốt lơi của Taliban).
Nếu tính theo đường chim bay th́ khoảng cách giữa Panjshir và Tajikistan vào khoảng từ 170 đến 200 km, đủ để các trực thăng và cường kích hạng nhẹ tiến hành một chiến dịch vận tải ồ ạt vũ khí đạn dược hoặc thậm chí là không kích.
Tuy nhiên đây cũng là một lựa chọn khó khăn cho Dushanbe, một hành động chắc chắn kích hoạt phản ứng của Taliban ở biên giới giữa Afghanistan và Tajikistan.
Nhưng việc Taliban tiến hành phản ứng ở biên giới Tajikistan, một đồng minh CSTO của Moscow cũng đồng nghĩa với việc xé bỏ các cam kết trước đây với Nga về việc không "xuất khẩu bạo lực" ra Trung Á.
Và đ̣n trừng phạt của Nga là điều mà Taliban chắc chắn sẽ không muốn phải đối diện.
VietBF @ Sưu tầm
