Tôi về hưu vội vàng, không kèn trống, không diễn văn, và cũng không có một bữa tiệc nhỏ để vinh danh ḿnh. Với trận đại dịch làm nền kinh tế tê bại, thiếu hụt ngân sách, hăng tôi làm đề nghị nhân viên về hưu sớm sẽ thưởng một số tiền gọi là đền bù. Tôi cũng đă tính về hưu nay mai nên sẵn lấy cơ hội này th́ về luôn.
Từ nửa tháng Ba đến bây giờ tôi vẫn làm việc ở nhà. Ngày đến, tôi đem laptop, điện thoại và tấm badge vào hăng trả. Hăng c̣n chỉ vài người trực tại văn pḥng. Gặp nhau, giơ nắm tay cao và cười chào qua tấm mask. Đồng nghiệp đăi cà phê Starbuck, bánh bagel, chụp cho vài tấm h́nh, rồi th́ ra về. Về hưu trong mùa đại dịch thê thảm như người bại trận.
Tôi c̣n nhớ có lần tôi hỏi một người bạn, khi cô ấy về hưu, là đă làm việc ǵ trong ngày đầu tiên của hưu trí. Cô nói, ngủ, ngủ nhiều lắm. Riêng với tôi, chỉ thơ thơ thẩn thẩn bởi tôi không biết làm ǵ cả. Cuối cùng, tôi ngồi xuống đọc Yahoo News, xong, qua coi tin tức trên các đài truyền h́nh. Đổi từ đài này qua đài khác mà vẫn chưa hết được buổi sáng. Ai nói thời giờ là vàng bạc, chứ chỉ mới ngày đầu tiên về hưu, tôi đă thấy thời giờ nó rẻ như bèo.
Những khi c̣n đi làm tôi sợ nhất là phải thức giấc vào lúc hai, ba giờ sáng mà không làm sao dỗ lại giấc ngủ được. Đếm cừu, hít thở, coi TV, trằn trọc miết mới ngủ lại được. Thường những lúc như vậy, lại phải dậy đi làm trễ. Về hưu, nếu có thức nửa đêm th́ cứ thức nửa đêm rồi đến sáu, bảy giờ sáng lại ngủ tiếp. Giờ giấc chỉ là 12 con số.
Sau vài ngày thơ thơ thẩn thẩn như vậy, tôi bắt đầu lên chương tŕnh làm việc hàng ngày cho đàng hoàng. Đă có tuổi rồi, à không, đă về hưu rồi, không thể sống như một gă hippie hay một cô bé lọ lem được. Cái chương tŕnh dài nguyên một trang giấy chia ra làm ba phần sáng, trưa chiều không kéo dài quá hơn tuần lễ. Đang ngồi làm massage cho khuôn mặt th́ nghe tin bầu cử om om trên truyền h́nh nên tôi bỏ ra nghe tin. Tin tức lúc này rất nóng bỏng, nó nóng bỏng hơn khuôn mặt của tôi nhiều. Và cứ những trường hợp tương tự như vậy tôi đă không làm sao giữ được cái thời khoá biểu muốn ấn định.
Bạn tôi bảo, về hưu rồi, muốn làm ǵ th́ làm, cần chi tới thời khoá biểu. Mấy mươi năm làm việc theo khuôn khổ, bây giờ cứ làm việc theo cảm tính. Vậy chứ, cuối cùng cô cũng nói, miễn sao ít nhất một ngày cũng phải hoàn thành một công việc, bất cứ là việc ǵ. Tôi cảm thấy như cô vừa mở cho tôi một cánh cửa. Tôi liền hỏi, vậy chứ tuần vừa qua đă làm được những ǵ. Không nhiều, cô trả lời, từ thứ Hai đến thứ Sáu không có làm ǵ hết, c̣n thứ Bảy và Chủ Nhật th́ nghỉ giải lao. Nói xong, cô cười rồi cúp máy điện thoại luôn.
Vậy là mỗi ngày tôi có gắng thu xếp để làm xong một hai công việc. Có khi đó chỉ là đem xe đi rửa, hoặc hút bụi căn pḥng, hoặc sắp xếp lại các tấm h́nh đă chụp từ bao năm nay. Công việc nào cũng tốn thời gian. Người Mỹ có câu, Things Take Time, thật là đúng, đặc biệt nếu đó là một việc làm cẩn thận. Mỗi ngày, tôi cố gắng làm xong một việc. Không chọn lựa. Tự nó đến, nếu cần, nếu tiện th́ làm thôi. Vậy mà cũng hết ngày. Ngày nào cũng có việc bận bịu. Tôi cứ nói với chị tôi, may mà về hưu rồi.
Về hưu thời đại dịch như con cá bơi trong cái chậu nhỏ. Không đi đâu được hết. Muốn đi lên thăm con trai cũng không dám. Mùa lễ Tạ Ơn, chúng tôi nhà nào ở nhà nấy, tiệc ai nấy ăn. Và chắc chắc Noel hay Tết Tây cũng vậy thôi. Cuối tuần tôi thường đi hiking nhưng đi riết rồi cũng chán. Đi một hồi thấy cái trail nào cũng giống nhau, và biển nào cũng trời xanh mây trắng cả.
Cả một năm rồi tôi chưa bước vào rạp xi nê. Rạp có mở đâu mà bước. Broadway ở South Coast đóng cửa. Thuư Nga chờ ra show. Người Nam Cali thường đi Las Vegas vào cuối tháng Năm hoặc những dịp lễ cuối năm. Lâu nay chưa nghe bà con nào trở lại đó. Xa lộ rộng thênh thang nhưng thống đốc Cali đă căn dặn đến gần như năn nỉ, hunker down, nằm im tại chỗ.
Chị tôi khuyên nên kiếm một lớp nào của cộng đồng để học cho vui. Ư kiến rất hay v́ mấy năm nay cộng đồng ḿnh có mở nhiều lớp miễn phí không phải chỉ riêng vào ngày cuối tuần mà c̣n trong tuần nữa. Khi tôi gọi vào để tham vấn th́ trường nào cũng đóng cửa cả. Có người c̣n hỏi lại, bộ chị không sợ dịch hả. Hỏi xong, căn dặn tôi sang năm sau trở lại để học.
Thật ra, th́ công việc ở nhà có rất nhiều. Tôi nhận ra rằng, nếu có sở hữu th́ có công việc. Chỉ cái việc sắp xếp lại các tấm h́nh theo thời gian, theo nơi chốn là một vấn để rồi. Email chưa kịp đọc chừng hai ngày là đă thấy ra một đống. Sáng nay nấu chay th́ phải lo thu dọn những rau cũ quả thải ra để đem làm compost. Việc không bao giờ hết ngay cả cho người về hưu. Nhưng không sao. Đă mấy mươi năm làm việc theo khuôn khổ của người khác rồi, bây giờ tôi sẽ làm theo thời giờ của tôi. Không có ǵ phải vội vàng.
Về hưu, thời giờ rất thong thả. Người về hưu mặc dù chỉ có một ngày Chủ Nhật nhưng họ có đến sáu ngày thứ Bảy.
Tuyết Vân
