Đoạn tuyệt quan hệ với Mỹ không khiến Thổ Nhĩ Kỳ có được sự ưu ái từ Nga. Ngược lại, Moscow sẵn sàng "bóp nghẹt" Ankara bất kỳ lúc nào.
Niềm vui ở Sochi
Trong lúc sự chia rẽ giữa hai đồng minh NATO ngày càng gia tăng, Tổng thống Recep Tayyip Erdogan đă gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin tại khu nghỉ dưỡng Sochi ở Biển Đen để t́m kiếm mối quan hệ chặt chẽ hơn với Moscow.
Sau khi Tổng thống Mỹ Joe Biden từ chối tổ chức cuộc gặp trực tiếp với người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ bên lề Đại hội đồng Liên Hợp Quốc (UNGA), Tổng thống Erdogan đă công khai thể hiện sự thất vọng và tức giận.
Nhà lănh đạo Thổ Nhĩ Kỳ chỉ trích hai lần ông Biden chỉ trong ṿng 24 giờ, đồng thời thẳng thừng tuyên bố sẽ mua thêm S-400 từ Nga, xoáy sâu hơn nữa căng thẳng giữa hai quốc gia.
"Tại Washington, việc Thổ Nhĩ Kỳ mua tên lửa S-400 không chỉ được coi là mua sắm một hệ thống pḥng thủ, mà nó được coi là biểu hiện của việc Thổ Nhĩ Kỳ ngày càng dịch chuyển bản sắc chính trị đi xa khỏi phương Tây để xích lại gần Nga và Trung Quốc", Galip Dalay, nghiên cứu viên tại Đại học Oxford, nói với Al Jazeera.
Không giống như mối quan hệ với Tổng thống Biden, ông Erdogan đă nhiều lần khẳng định rằng ông có mối quan hệ chân thành và hợp tác ăn ư với Tổng thống Putin.
"Ở cấp độ phân tích cá nhân, Tổng thống Erdogan nhận thấy mối đe dọa từ Mỹ khi nghĩ rằng họ đang cố t́nh làm suy yếu ông với mục tiêu cuối cùng là tước bỏ quyền lực", Ozgur Unluhisarcikli, chuyên gia tại Quỹ Marshall nhận định.
Điều này khiến Tổng thống Erdogan t́m kiếm một liên minh cân bằng với Nga để chống lại Mỹ.
"Tuy nhiên, lựa chọn đó cũng đặt Thổ Nhĩ Kỳ vào một vị thế cực kỳ yếu khi so với Nga, bởi Nga có nhiều lợi thế cạnh tranh hơn".
Thổ Nhĩ Kỳ có quan hệ kinh tế sâu sắc với Nga hơn so với Mỹ. Do đó, Moscow và Ankara cẩn thận không để sự khác biệt địa chính trị gây nguy hiểm cho thương mại.
Không giống như sự mất cân bằng trong quan hệ với Mỹ, Ankara tin rằng mối quan hệ với Nga là "có thể kiểm soát được", v́ Moscow thiếu sức ảnh hưởng bao trùm như Mỹ.
Nga vẫn "chiếu trên"
Trong khi động lực kinh tế có thể có lợi cho Moscow v́ Thổ Nhĩ Kỳ phụ thuộc nhiều vào khí đốt và khách du lịch, th́ ngược lại, nước này cũng là nhà xuất khẩu chính các sản phẩm nông nghiệp và dệt may sang Nga.
Trong trường hợp xảy ra xung đột, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ cũng có thể dễ dàng làm suy yếu lợi ích của nhau hơn.
Quan hệ chặt chẽ hơn với Moscow cũng hấp dẫn Ankara v́ nước này cho phép Thổ Nhĩ Kỳ xây dựng thêm ngành công nghiệp quốc pḥng mà không có nguy cơ can thiệp vào công việc nội bộ.
"Thổ Nhĩ Kỳ coi Nga là một nguồn lực mà họ có thể sử dụng để củng cố chủ quyền chiến lược của ḿnh, trong khi Nga coi Thổ Nhĩ Kỳ là một công cụ để nâng cao quyền lực của chính ḿnh trong vai tṛ một cường quốc", Maxim Suchkov, chuyên gia tại Hội đồng các vấn đề quốc tế Nga, nói với Al Jazeera.
Tuy nhiên, học giả Unluhisarcikli chỉ ra rằng mối quan hệ xấu đi của Ankara với Washington sẽ khiến Thổ Nhĩ Kỳ trả giá bằng việc thiếu sự hậu thuẫn của Mỹ trong trường hợp xảy ra xung đột với Nga, nước có cán cân đang nhỉnh hơn.
Theo người phát ngôn Điện Kremlin, Dmitry Peskov, cuộc gặp ngày 29/9 giữa hai nhà lănh đạo Erdogan và Putin là "cuộc gặp toàn diện nhất kể từ khi bắt đầu quan hệ song phương".
Xung đột ở Syria đứng đầu chương tŕnh nghị sự tại cuộc gặp giữa hai nhà lănh đạo, khi Nga gần đây gia tăng các cuộc tấn công ở Idlib, thành tŕ cuối cùng của lực lượng đối lập Syria do Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn.
Một số nhà phân tích cho rằng hành động leo thang của Nga ở Idlib, Syria, là sự chuẩn bị cho một cuộc tấn công lớn hơn hoặc là một cách để gây thêm áp lực lên Thổ Nhĩ Kỳ.
Một quan chức cấp cao của Thổ Nhĩ Kỳ nói với Bloomberg rằng ông Erdogan sẽ "thúc giục ông Putin giúp loại bỏ các tay súng người Kurd khỏi các khu vực gần biên giới Thổ Nhĩ Kỳ".
Mặc dù nội dung chương tŕnh nghị sự quan trọng nhất của cuộc gặp Putin-Erdogan là Syria, nhưng nếu ông Erdogan khẳng định chắc nịch một điều rằng Thổ Nhĩ Kỳ có thể mua thêm một lô hệ thống S-400 mới, th́ tương lai của mối quan hệ Thổ Nhĩ Kỳ-Mỹ sẽ rơi xuống vực sâu.
VietBF @ Sưu tầm
Games
