Không ai có thể thờ ơ với nghệ thuật, v́ vậy, nếu mọi người không bị thuyết phục bởi khoa học, hăy để các nghệ sĩ làm điều đó. Ngày hôm qua, khi người dân ở thành phố Bilbao gần bờ biển phía bắc Tây Ban Nha thức dậy, họ đă bất ngờ khi trông thấy một cảnh tượng kinh hoàng. Nổi lên trên ḍng sông Nervion chảy qua trung tâm thành phố là đầu của một cô gái trẻ đang bị nước che kín mắt, mũi và miệng.
Trên thực tế, cái đầu lớn tới hơn 2 mét này là một bức tượng điêu khắc từ sợi thủy tinh của Ruben Orozco Loza, một nghệ sĩ siêu thực người Mexico. Ông đặt tên cho bức tượng của ḿnh là "Bihar", trong tiếng địa phương nghĩa là "Ngày mai".
Từ trên một chiếc cầu gần nơi Bihar được bí mật đặt xuống trong đêm hôm trước, người dân ở Bilbao và các du khách có thể nh́n thấy rơ bức tượng đến từng chi tiết. Khi thủy triều rút, nước sẽ ngập đến cổ cô gái. Nhưng khi thủy triều lên, gần như toàn bộ khuôn mặt sẽ ch́m xuống bên dưới làn nước.
"Ban đầu khi chứng kiến khuôn mặt ngày càng lộ ra ít hơn, nó đem lại cho tôi một cảm giác rất căng thẳng", Triana Gil, một du khách đang xem tác phẩm điêu khắc cho biết. "Nhưng bây giờ với tôi, cô ấy chỉ thể hiện sự buồn bă, một nỗi buồn sâu thẳm. Thậm chí tôi trông cô ấy không có vẻ lo lắng, cứ như thể cô ấy đang chấp nhận cái chết của ḿnh vậy".
Ư nghĩa của tác phẩm này là ǵ?
Loza cho biết ông đă mất 3 tháng để tạo ra bức tượng này với sự giúp đỡ của vợ ḿnh tại Mexico. Sau đó, hai nghệ sĩ thuê một chiếc máy bay để đưa nó tới Tây Ban Nha. Bức tượng được ghép lại từ 8 mảnh khớp với nhau. V́ được làm bằng sợi thủy tinh nên nó chỉ nặng 120 kg - trái với phần đế dưới nước được chế tác tại chỗ bằng thép nặng tới 3 tấn rưỡi.
Trong một email trao đổi với phóng viên của Insider, Loza nói rằng "Bihar" hay bức tượng "Ngày mai" này là một "sự phản ánh các quyết định mà chúng ta đưa ra cho thế hệ mai sau".
Mặc dù ông ấy không nói thẳng đó là những quyết định mà chúng ta cần thực hiện ngay để ngăn chặn t́nh trạng biến đổi khí hậu và nước biển dâng. Nhưng nh́n vào tác phẩm này, thật khó để không liên tưởng đến điều đó.
Trong bối cảnh Báo cáo mới nhất của Ủy ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu Liên Hợp Quốc cho thấy từ năm 1901 đến năm 2018, nước tại các vùng biển trên thế giới đă dâng lên thêm trung b́nh 0,3 mét, với tốc độ tăng lên hàng năm gấp 3 lần.
Dự đoán từ giờ tới cuối thế kỷ, nếu chúng ta không hành động để ngăn chặn t́nh trạng biến đổi khí hậu đang diễn ra như hiện nay, mực nước biển có thể dâng lên tới 2 mét và nhấn ch́m nhiều vùng đồng bằng, bao gồm toàn bộ miền nam Việt Nam trong mức đỉnh triều cường.
Tác phẩm "Ngày mai" theo như Loza nói là một cơ hội cho mọi người tự nh́n lại những ǵ đang diễn ra, nó phản ánh một cái nh́n siêu thực vào tương lai, những ǵ có thể xảy đến nếu nhân loại tiếp tục đặt cược vào các mô h́nh phát triển không bền vững.
"Tôi hy vọng tác phẩm của ḿnh sẽ giúp mọi người tự ngẫm nghĩ và tưởng tượng đến một ngày mà chúng ta không c̣n ngẩng đầu lên được nữa, giống như những ǵ mà bức tượng đang thể hiện", Loza nói.
Trái Đất trong tương lai sẽ rất khác so với nơi mà chúng ta đang sống
Chỉ vài ngày trước khi tác phẩm điêu khắc của Loza xuất hiện, một bài báo đăng trên tạp chí Science đă vẽ ra một tương lai vô cùng khắc nghiệt đối với thế hệ trẻ.
Nghiên cứu cho thấy trong cuộc đời của những đứa trẻ sinh ra trong thế kỷ 21, chúng sẽ phải chứng kiến số lượng các vụ cháy rừng và lốc xoáy nhiều gấp đôi, số trận lũ sông nhiều gấp 3, những mùa vụ mất mát nhiều gấp 4, hạn hán nhiều gấp 5 và các làn sóng nhiệt nhiều gấp 36 lần thế hệ ông bà sinh ra từ năm 1960-1970.
Và đó mới chỉ là con số tính cho kịch bản với mức tăng nhiệt toàn cầu là 1,5 độ C tính đến cuối thế kỷ.
Các mức tăng nhiệt lớn hơn có thể gây ra tác động lớn hơn. Chẳng hạn một người sinh năm 1960 trung b́nh chỉ chứng kiến 4 làn sóng nhiệt trong cuộc đời ḿnh. Trong khi những đứa trẻ sinh ra từ năm 2020 sẽ chứng kiến tới 18 đợt sóng nhiệt nếu thể giới chúng sống tăng thêm 1,5 độ C, 22 đợt sóng nhiệt nếu con số là 2 độ C và 30 đợt nếu con số lớn hơn 2,6 độ.
Trong đối chiếu, hành tinh của chúng ta tại thời điểm này đă nóng hơn 1,1 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp. Nếu chúng ta tiếp tục không hành động để giảm tốc độ phát thải, dự kiến đến năm 2100, mức nhiệt toàn cầu sẽ tăng lên tới 3,1 độ C.
Tới năm 2500, một nghiên cứu mới xuất bản trên tạp chí Global Change Biology cho thấy toàn bộ rừng Amazon có thể sẽ biến mất. Mức nhiệt tăng tới 6 độ C có thể biến các vùng xích đạo và cận xích đạo như tiểu lục địa Ấn Độ thành nơi không thể sinh sống được nếu không có thiết bị bảo hộ. Chẳng hạn, người dân khi ra đường cần phải mặc các bộ đồ giống như phi hành gia để tránh sốc nhiệt.
Các khu vực ôn đới bây giờ như nước Mỹ sẽ trở thành vùng đất nhiệt đới. Toàn bộ thảm thực vật nhiệt đới sẽ dịch về phía ôn đới, c̣n thảm thực vật ôn đới sẽ dịch về phía hai cực khi băng ở các vùng này tan chảy.
"Không ai có thể thờ ơ được với nghệ thuật. V́ vậy, đó chính là chức năng của nó", Loza nói.
Bởi vậy, các tác giả nghiên cứu trên Science kêu gọi mọi người hăy nh́n vào những kịch bản này để thấy rằng tương lai con em chúng ta đang không được đảm bảo. Chúng ta có trách nhiệm phải hành động ngay từ bây giờ để bảo vệ một thế giới tương lai và đem đến sự an toàn cho mọi đứa trẻ ra đời sau này.
Đáng buồn thay, một khảo sát mới đăng trên tạp chí Nature cho thấy 30% những người được hỏi vẫn c̣n thờ ơ với vấn đề biến đổi khí hậu. Nhiều hơn thế, 57% nói rằng họ bất lực và không thể làm ǵ. Trong một khảo sát khác với 10.000 bạn trẻ từ 16-25 tuổi ở 10 quốc gia, 59% nói rằng họ đang cảm thấy lo lắng về t́nh trạng biến đổi khí hậu.
V́ vậy, trong trường hợp các báo cáo khoa học không thể đánh động công chúng một cách trực quan và dễ dàng, các tác phẩm nghệ thuật như của Loza sẽ giúp sức. "Không ai có thể thờ ơ được với nghệ thuật. V́ vậy, đó chính là chức năng của nó", ông nói
Games
