Khi kênh tin tức cực hữu và bảo thủ
One America News Network (OAN) lan truyền những tuyên bố vô căn cứ của cựu Tổng thống Donald Trump về gian lận bầu cử, số lượng người xem của kênh này tăng vọt. Trong bài điều tra đặc biệt, John Shiffman của hăng tin
Reuters đă phát hiện cách gă khổng lồ viễn thông
AT&T nuôi dưỡng
OAN khi kênh này là trung tâm của sự chia rẽ quốc gia gay gắt về chính trị và chuyên lan truyền các thuyết âm mưu về cuộc bầu cử 2020 và thông tin sai về đại dịch COVID-19.
Được AT&T rót tiền hào phóng
Ít ai biết
OAN phát triển mạnh mẽ là nhờ sự hỗ trợ từ một nguồn không ngờ:
AT&T Inc., công ty viễn thông lớn nhất thế giới. Đánh giá của
Reuters về hồ sơ của ṭa án có liên quan đến các vụ kiện cáo khác cho thấy
AT&T đóng một vai tṛ quan trọng trong việc h́nh thành và tài trợ cho
OAN.
Trong lời khai có trong hồ sơ, chính ông
Robert Herring Sr, người sáng lập kiêm giám đốc điều hành
OAN, cũng xác nhận:
"Nguồn cảm hứng để khởi động OAN vào năm 2013 đến từ các giám đốc điều hành AT&T. Họ nói với chúng tôi họ muốn có thêm một kênh bảo thủ nữa v́ mới chỉ có Fox News trong khi có bảy đối thủ ở phe (cánh tả) kia. Lập tức, tôi tận dụng ngay cơ hội".
Kể từ đó,
AT&T là nguồn vốn quan trọng chảy vào
OAN, mang lại doanh thu hàng chục triệu đôla (theo hồ sơ ṭa án). 90% số doanh thu của
OAN đến từ hợp đồng với các hăng truyền h́nh thuộc sở hữu của
AT&T, bao gồm cả đài truyền h́nh vệ tinh
DirecTV (theo lời khai có tuyên thệ năm 2020 của một kế toán
OAN). Robert Herring xác nhận
AT&T đă rót 250 triệu USD cho
OAN vào năm 2019.
"Nếu không có thỏa thuận phát sóng với DirecTV, giá trị của OAN là bằng… KHÔNG!", viên kế toán đă thú nhận.
AT&T, công ty cung cấp điện thoại di động và dịch vụ internet tầm cỡ có trụ sở tại Dallas, Texas, là chũ nhân của hăng giải trí khổng lồ
Warner Media (trong đó có
CNN và
HBO). Năm 2015,
AT&T mua lại
DirecTV, đến tháng Tám tách khỏi kênh vệ tinh này, nhưng vẫn giữ 70% cổ phần trong công ty mới (tức
DirecTV) được quản trị độc lập.
Tổng số thuê bao truyền h́nh tại Mỹ của
AT&T, gồm các dịch vụ vệ tinh và truyền trực tuyến (
livestream), đă giảm từ 26 triệu năm 2015 xuống c̣n 15.4 triệu vào tháng Tám năm nay. Ông Jim Greer, phát ngôn viên
AT&T, từ chối b́nh luận về tiết lộ các nguồn doanh thu của
OAN, viện dẫn thỏa thuận bảo mật. Ông ta chỉ cho biết
DirecTV phát sóng nhiều kênh tin tức cung cấp quan điểm khác biệt chính trị chứ không riêng ǵ
OAN. Sau khi báo cáo điều tra được công bố,
AT&T đưa ra tuyên bố:
"Chúng tôi chưa bao giờ quan tâm đến thành công của OAN và không tài trợ cho OAN!"
Robert Herring Sr, CEO của One America News Network (cjr.org)
Đánh hơi tiền và cơ hội
Herring và các con trai của ông làm chủ và điều hành
OAN, công ty con của
Herring Networks có trụ sở tại San Diego, California. Thỏa thuận hợp tác với
AT&T gồm cả một
kênh Herring khác và
kênh Phong cách sống AWE ít người xem. Gia đ́nh Herring đă từ chối lời đề nghị phỏng vấn. Herring, vừa bước sang tuổi 80, là một doanh nhân tự lập, người đă tích lũy được tài sản trong ngành bo mạch (
circuit board), sau đó chuyển sang quảng cáo truyền h́nh và quyền Anh.
Ảnh hưởng của
OAN bắt đầu tăng vào cuối năm 2015, khi nó bắt đầu phủ sóng trực tiếp các cuộc vận động tranh cử của Trump, lúc đó một số phương tiện truyền thông vẫn coi doanh nhân nổi tiếng ở New York này là một ứng cử viên tổng thống ít hi vọng.
OAN vẩn kiên tŕ nhằm thu hút sự chú ư của Trump và cung cấp một sân chơi thân thiện cho các buổi vận động của những đồng minh Đảng Cộng Ḥa của ông ta. Trên cương vị tổng thống, Trump thường xuyên kêu gọi những người ủng hộ ông xem kênh tin tức
OAN. Trong hai năm cuối cùng tại vị, Trump quảng cáo cho
@OANN online trên
Twitter với 88 triệu người theo dơi ít nhất 120 lần.
"Tôi hy vọng mọi người đang xem @OANN vào lúc này v́ các kênh khác không dám hiển thị nó", ông Trump tweet vào ngày 1 tháng Mười Hai, kèm theo một báo cáo đáng ngờ về một chiếc xe tải chở hơn 100,000 lá phiếu bầu cử giả!
Các hồ sơ của ṭa án liên bang và tiểu bang được
Reuters nghiên cứu đă nêu các chi tiết về mối dính líu béo bở của
OAN với
AT&T, ngay cả khi cả hai thỉnh thoảng bị vướng vào các vụ kiện cáo trước ṭa.
Hồ sơ có cả một lời đề nghị của
AT&T nhằm mua lại 5% cổ phần trong
OAN và
AWE. Cuối cùng có hai hợp đồng được thiết lập riêng. Ngoài ra,
OAN c̣n hứa sẽ quảng cáo tích cực cho
AT&T trong các chương tŕnh tin tức của ḿnh. Các hồ sơ tài chính bí mật của
OAN được h́nh thành từ lời khai của Herring và kế toán trong một vụ kiện lao động mà bên nguyên là một cựu nhân viên cũ của
OAN. Vụ kiện không có liên quan đến
AT&T. Khi vụ kiện đưa ra xét xử vào năm ngoái, Patrick Nellies, luật sư của
OAN nói với bồi thẩm đoàn là,
"AT&T đang giữ cho OAN khỏi bị ch́m. Ví dụ, nếu Herring Networks không gia hạn được hợp đồng với DirecTV, công ty sẽ phải ngừng kinh doanh ngay vào ngày mai!".
Những người từng theo dơi sự nổi lên của hai "trụ cột" truyền thông bảo thủ Rush Limbaugh và Fox News thấy những điểm tương đồng giữa hai đàn anh và
OAN cùng các kênh cánh hữu mới khác, nhất là trong thời gian đầu thành lập. Nếu ai đó phát hiện ra có một thị trường béo bở cho một mục đích ǵ đó và có rất nhiều tiền bỏ vào, th́ ngay lập tức sẽ có một kênh tin tức chào đời để tận dụng cơ hội. Kathleen Hall Jamieson, Giám đốc Trung tâm Chính sách Công Annenberg (
Annenberg Public Policy Center) tại Đại học ở Pennsylvania nhận định:
"Sự ra đời của Fox News và OAN đều có chung chủ đề: tiền và cơ hội".
Vi phạm pháp luật
T́nh trạng hỗn loạn sau bầu cử Mỹ lên cao trào bằng cuộc nổi dậy ngày 6 tháng Giêng tại Điện Capitol, trụ sở Quốc hội Mỹ, đă làm náo loạn đất nước. Theo
Reuters, hàng chục quản trị viên bầu cử (
election administrator) ở các tiểu bang
"tranh chấp" mà Trump thua cuộc, đẽ nhận được lời đe dọa giết. Tháng Năm 2021, cuộc thăm ḍ của
Reuters cho thấy vẫn c̣n 1/4 người Mỹ và 53% đảng viên Cộng Ḥa, có niềm tin sai trái rằng Trump đă thắng cuộc bầu cử năm 2020!
OAN phục vụ chủ yếu cho các thành phần cả tin này. Thất bại của Trump lại mang đến thêm cơ hội cho
OAN. Lượng khán giả trực tuyến của kênh tăng vọt vào tháng Mười Một 2020 sau khi đối thủ cạnh tranh của
OAN, kênh
Fox News, khẳng định rằng chiến thắng bầu cử thuộc về Joe Biden.
Theo công ty dữ liệu
Sensor Tower, cũng vào tháng Mười Một, số người cài đặt ứng dụng
OAN trên thiết bị di động đạt mức kỷ lục 767,000, cao gấp chín lần con số của tháng Mười. Đến tháng 1/21, khi những người ủng hộ Trump, có ít nhất một người mang lá cờ của
OAN, xông vào Điện Capitol, số lượt cài đặt ứng dụng
OAN lại tăng thêm 517,000. Trang web
OAN cũng đạt b́nh quân tám triệu lượt truy cập mỗi tháng từ máy tính để bàn và thiết bị di động, đạt đỉnh 15 triệu lượt từ tháng Mười Một đến tháng 1/21 (số liệu của công ty dữ liệu
Similarweb). Thậm chí
OAN tự cho nó đứng hàng thứ tư, sau
Fox, CNN, MSNBC; và trước
CNBC, BBC, Newsmax, dù không đưa ra số liệu để chứng minh!
Có không ít người xem
OAN trở nên quá khích và vi phạm pháp luật khi đe dọa những người chống Trump hay
"phản bội" Trump. Năm ngoái,
YouTube đă đ́nh chỉ
OAN kiếm tiền từ kênh của ḿnh v́ liên tục vi phạm chính sách COVID-19. Lúc đó
OAN đang quảng cáo cho hydroxychloroquine, một loại thuốc chống sốt rét mà Trump tin là chữa trị được COVID dù không có bằng chứng khoa học.
Trong cuộc biểu t́nh
Black Lives Matter vào mùa Hè năm ngoái,
OAN đă phát sóng một báo cáo chưa được xác nhận rằng một người biểu t́nh lớn tuổi ở Buffalo, New York, bị cảnh sát đánh gục và bị thương nặng khi đang cố… làm nhiễu sóng radio của cảnh sát! Trump, trích dẫn câu chuyện của
OAN, đă tweet:
"Đây có thể là một kẻ khiêu khích ANTIFA". Lời buộc tội sai này lan nhanh như lửa.
(SGN)