Các nhà khoa học kêu gọi cần có chiến lược đánh bắt cá bền vững trong bối cảnh bùng lên nhiều lo ngại về đội tàu đánh bắt cá được xem là “ăn tạp” của Trung Quốc.
Theo báo Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP - Hồng Kông), các nhà khoa học đă phải dựng mô h́nh để đánh giá tác động của biến đổi khí hậu và nạn đánh bắt cá quá mức ở biển Đông và biển Hoa Đông vào năm 2100 nhằm cho thấy rơ nguy cơ đại dương đang bị tận diệt nếu không có chiến lược đánh bắt thủy hải sản hợp lư, bền vững.
Cần chiến lược kịp thời, bền vững
SCMP ngày 13/11 dẫn nghiên cứu của các nhà khoa học tại Đại học British Columbia và Quỹ ADM Capital (Mỹ) cho biết, trữ lượng cá ở biển Đông có nguy cơ cạn kiệt nếu không nhanh chóng thực thi những phương pháp đánh bắt bền vững trong 10 năm.
Nghiên cứu cho biết, hệ sinh thái biển đang dần cạn kiệt ở Biển Hoa Đông. Khu vực này cũng có cơ hội cải thiện để phục hồi, nhưng vấn đề này một lần nữa phụ thuộc vào nỗ lực thực hiện giải pháp cần thiết: nhanh chóng thực thi các phương pháp đánh bắt bền vững, chẳng hạn như sử dụng lưới sao cho những cá nhỏ có thể lọt ra ngoài và chỉ bắt cá lớn, nhằm giảm thiểu các mối đe dọa do biến đổi khí hậu.
Rashid Sumaila, giáo sư kinh tế thủy sản và đại dương tại trường Đại học Canada và cũng là tác giả của báo cáo trên cho biết: "Khai thác bền vững để có thể tiếp tục kiếm ăn và nuôi dưỡng chúng ta là điều rất quan trọng". Giáo sư Rashid Sumaila cũng từng gây chú ư với báo cáo về vấn đề này với tựa đề: "Ch́m hoặc bơi: Tương lai của nghề cá ở biển Đông và biển Hoa Đông".
Trong nghiên cứu mới này, được công bố vào tuần trước trong bối cảnh bùng lên nhiều lo ngại về đội tàu đánh bắt cá được xem là "ăn tạp" của Trung Quốc, các chuyên gia đă dựng mô h́nh cho thấy tác động của biến đổi khí hậu và đánh bắt cá quá mức và cả mức doanh thu từ ngành này tại hai vùng biển vào năm 2100.
Tổng giá trị thương mại hàng năm ở Biển Đông và biển Hoa Đông là vào khoảng 100 tỷ USD, khiến nơi đây là hai vùng biển mang lại doanh thu lớn nhất trong ngành đánh bắt cá. Theo nghiên cứu, các khu vực đánh bắt cá quan trọng ở Tây Thái B́nh Dương, cung cấp thực phẩm và sinh kế cho hàng triệu người.
Những kịch bản cho biển Đông và biển Hoa Đông
Nhưng theo một số kịch bản nhất định về t́nh trạng biến đổi khí hậu, cá mập và các loài hải sản phổ biến như cá mú và cá tráp vây sẽ bị sụt giảm nghiêm trọng vào cuối thế kỷ này, thậm chí có nguy cơ tuyệt chủng, giáo sư Sumaila cảnh báo. "Đây là t́nh trạng đặc biệt xảy ra ở vùng biển nhiệt đới của biển Đông, nơi nhiều loài cá đang ngày càng khó có khả năng chịu được nhiệt độ đang tăng lên", ông nói.
Trong kịch bản là t́nh trạng biến đổi khí hậu xảy ra nghiêm trọng và các bên tiếp tục đánh bắt cá theo kiểu tận diệt, các loài cá thương mại chủ chốt ở Biển Đông có thể sụt giảm 90% vào cuối thế kỷ này và gây thiệt hại 11,5 tỷ USD doanh thu hàng năm vào năm 2100, nghiên cứu nêu rơ.
Ngay cả trong kịch bản tốt nhất: lượng khí thải nhà kính được giữ ở mức thấp và hoạt động đánh bắt cá giảm 50%, lượng cá khai thác chính ở biển Đông vẫn sẽ giảm 22% và doanh thu hàng năm giảm 6,7 tỷ USD vào năm 2100.
Tuy nhiên, biển Hoa Đông, giáp với Trung Quốc, đảo Đài Loan, Hàn Quốc và Nhật Bản lại khác. Vùng biển này có thể phục hồi mạnh mẽ hơn trong điều kiện biến đổi khí hậu xảy ra ôn ḥa hơn và hoạt động đánh bắt cá giảm, đồng thời chứng kiến lượng sinh khối tăng 20% vào năm 2100, theo nghiên cứu.
"Khi thực hiện nghiên cứu, chúng tôi đă kiểm tra đi kiểm tra lại. Chúng tôi đă suy nghĩ rất kỹ về những ǵ có thể xảy ra ở đó", giáo sư Sumaila nói và cho biết, nguyên nhân là do một số loài cá ở Biển Hoa Đông có thể sinh sôi mạnh ở vùng nước ấm hơn.
Một nguyên nhân khác là do một số loài cá từ các vùng biển nhiệt đới và cận nhiệt đới, chẳng hạn như biển Đông, di cư lên phía bắc để đối phó với nhiệt độ đại dương đang ấm dần lên.
Ngoài ra, có hơn 7 quốc gia đang hoạt động khai thác ở biển Đông, mỗi quốc gia có những chính sách và cách làm khác nhau. V́ vậy, ông Sumaila cho rằng, trong một khu vực có nhiều bên cùng khai thác mà nếu các bên không phối hợp, th́ t́nh h́nh sẽ càng tồi tệ hơn so với khu vực có ít quốc gia hơn.
Đồng tác giả và giáo sư danh dự Đại học Hồng Kông Yvonne Sadovy cho biết thêm, nguồn cá tự nhiên cũng dần cạn kiệt do việc đánh bắt để làm thức ăn chăn nuôi cho các trang trại nuôi trồng thủy sản đang tăng lên.
Mối lo từ đội tàu các Trung Quốc
Trung Quốc có đội tàu đánh bắt lớn nhất thế giới. Các nghiên cứu đă chỉ ra rằng Trung Quốc sử dụng đội tàu đánh cá lớn nhất thế giới để "gây ra tác động tàn phá" nhằm đáp ứng nhu cầu tiêu thụ khổng lồ của người dân. Các tàu Trung Quốc đối mặt với rất nhiều cáo buộc về việc đánh bắt cá trái phép, không khai báo và không được kiểm soát (IUU).
Trung Quốc cũng là quốc gia có sản lượng khai thác lớn nhất và ngành nuôi trồng thủy sản nước mặn của cũng đạt trị giá khủng lên đến 384 tỷ nhân dân tệ (60,07 tỷ USD) vào năm 2020, dữ liệu từ Bộ Nông nghiệp nước này cho thấy. Và theo nghiên cứu mới công bố, Trung Quốc chiếm hơn 62% sản lượng nuôi trồng thủy sản toàn cầu.
Vào năm 2016, một nửa sản lượng đánh bắt bằng lưới kéo của Trung Quốc là nhằm phục vụ cung cấp thức ăn cho nuôi trồng thủy sản. Nghiên cứu cho biết Trung Quốc chiếm 85% các hoạt động đánh bắt như thế này ở biển Hoa Đông và 57% ở biển Đông - trong những năm gần đây, nghiên cứu cho biết.
Nếu các đội tàu chỉ đánh bắt cá lớn, chẳng hạn như bằng cách sử dụng lưới có lỗ lưới lớn hơn, th́ nghiên cứu ước tính sản lượng đánh bắt trung b́nh hàng năm tính bằng tấn và doanh thu trung b́nh sẽ tăng theo kịch bản đánh bắt thương mại thông thường. Điều này là do cá lớn và bán được giá cao hơn, chuyên gia Sadovy nhận định.
Theo một kịch bản là không đánh bắt cá con để nó trưởng thành, chỉ tính riêng sản lượng đánh bắt trung b́nh hàng năm của tỉnh Quảng Đông có thể tăng hơn gấp 3 lần và doanh thu có thể tăng hơn 18 lần so với đánh bắt để cung cấp thức ăn cho nuôi trồng thủy sản.
"Cá có giá trị hơn kim cương. Bởi v́ khi bạn đào được một viên kim cương th́ tức nó đă hoàn toàn biến mất v́ không thể sinh sôi nảy nở. Bạn không thể đào cùng một viên kim cương hai lần. Nhưng bạn có thể bắt cá măi măi nếu quản lư tốt", chuyên gia Sumaila nhấn mạnh.
VietBF @ Sưu tầm
Games
