|
Theo quan niệm của người xưa, “Đạo của bậc quân tử”, cũng như “đức hạnh” của người phụ nữ là những chuẩn tắc mà xă hội yêu cầu để tránh cho đạo đức con người không quá nhanh chóng xuống dốc.
(Ảnh minh họa)
Tuy nhiên, trong cuộc sống xă hội hiện đại ngày nay, các quan niệm đó đă có sự thay đổi ít nhiều. Vậy sự thay đổi đó đă và đang diễn ra như thế nào?
Chúng ta hăy cùng xem một trong những điểm khá nổi bậc, đó là sự thay đổi trong cách xưng hô vợ chồng theo thời gian.
Phụ nữ Trung Quốc cổ đại gọi chồng như thế nào?
Chúng ta biết rằng chữ Hán dựa trên một nền văn hóa vô cùng lâu đời. Thời cổ đại, người phụ nữ thường gọi chồng hoặc người yêu là “Lương nhân” và “Lang quân”, nghe rất nho nhă.
Đến thời nhà Tống, có sự dung ḥa giữa văn hóa Nam Bắc, phụ nữ sẽ gọi một nửa của ḿnh là “Quan nhân”. C̣n ở trong cung đ́nh th́ sẽ gọi là “Quan gia”, sau này lại gọi thành “Tướng công.”
Điểm đặc biệt là địa vị của người chồng càng ngày càng được nâng cao. Đến thời cận đại, lại xuất hiện cách gọi là “Tiên sinh” và “Người yêu”.
Đến thời hiện đại, cách gọi chồng phổ biến nhất ở Trung Quốc hiện nay chính là “Lăo công.” Nhưng thực ra, ở thời cổ đại, “Lăo công” là dùng để chỉ Thái giám.
V́ vậy, có rất nhiều cách gọi chồng, nếu các chị em không muốn gọi chồng là “Lăo công” th́ có thể cách gọi cho phù hợp.
Mà lỡ chuyển cách xưng hô “Lăo công” thành “Lăo công công…” th́ mau thay cách gọi đi nhé!
Cách xưng hô vợ chồng ở Việt Nam
Ở Việt Nam, các cặp vợ chồng trẻ ngày nay thường xưng hô đơn giản là “anh, em”, dân dă hơn th́ gọi nhau là “ông xă, bà xă”.
(Ảnh minh họa)
Lùi lại khoảng 30-40 năm trước, vợ chồng gọi nhau bằng “ḿnh”. Mỗi lần xưng hô, gọi “ḿnh ơi!…”, thể hiện t́nh cảm và sự gắn bó, tuy hai mà một. Ngày nay cách xưng hô “ḿnh” vẫn tồn tại nhưng không phổ biến.
Thời Pháp thuộc, vợ chồng con nhà sang trọng, giàu có thường gọi nhau bằng “cậu mợ”, nhà thường dân th́ gọi nhau là “anh chị”. Nếu có con rồi th́ gọi nhau là “thầy em”, c̣n nhà thô tục th́ gọi là “bố nó, mẹ nó”. Có vùng cả hai vợ chồng gọi nhau là “nhà ta, nhà tôi”.
Người xưa rất coi trọng tiếng gọi vợ chồng, tiếng gọi vừa thể hiện sự tôn trọng lẫn nhau, cũng là nhắc nhở cả hai về nghĩa vợ chồng.
Trong hôn nhân thời xưa, vợ chồng cư xử với nhau quan trọng nhất là hai chữ “ḥa thuận”. Dù chuyện ǵ xảy ra cũng cần “đóng cửa bảo nhau”, t́m cách dung ḥa, giải quyết, chứ tuyệt đối không được vội vàng từ bỏ hoặc làm điều ǵ trái với đạo đức, lương tâm.
Người chồng trọng nhất là giữ nghĩa với vợ, người vợ trọng nhất là giữ tiết với chồng.
Xét về phẩm chất của người vợ, người vợ thời xưa phải đảm bảo đủ “tam ṭng, tứ đức”. )Tam ṭng: Tại gia ṭng phụ, xuất giá ṭng phu, phu tử ṭng tử – Nghĩa là khi người đàn bà c̣n ở nhà th́ theo cha mẹ khi đă lấy chồng th́ theo chồng, khi chồng mất th́ theo con. Tứ đức là: Công, dung, ngôn, hạnh.)
Công: là sự khéo của người phụ nữ, từ nữ công gia chánh như nấu ăn, may thêu, buôn bán, giỏi nữa th́ biết tứ nghệ: cầm kỳ thi hoạ.
Dung: Chỉ “dung nhan”, đề cập đến vẻ đẹp h́nh thức của người phụ nữ. Đó là vẻ kín đáo, thùy mị, nết na, đảm đang,… như ca dao ca ngợi:
“Những người thắt đáy lưng ong
Vừa khéo chiều chồng vừa khéo nuôi con”.
Ngôn: Là những lời nói nhă nhặn, kín đáo, dễ nghe, nhỏ nhẹ, khoan thai, dịu dàng,… kèm theo đó là những cử chỉ phù hợp, cư xử đúng phép tắc, nói đúng chỗ, đúng lúc; thể hiện sự đoan trang, thanh lịch của người phụ nữ.
Hạnh: Đây là đức tính cuối cùng trong “tứ đức” của người phụ nữ và được xem là quan trọng nhất. Hạnh dùng để chỉ đạo đức, ḷng chung thủy son sắt, ḷng nhân hậu, giữ trọn nề nếp gia phong,… Đức hạnh đó của người phụ nữ được thể hiện qua các mối quan hệ với cha mẹ, con cái, vợ – chồng…Biết trên kính, dưới nhường, ở trong nhà chiều chồng thương con. Ra ngoài th́ nhu ḿ chín chắn, không hợm hĩnh, không cay nghiệt với ai.
Nghĩa vụ của người chồng đối với vợ trong quan niệm thời xưa là phải ở cho đúng đắn, biết thương yêu vợ, biết quư trọng vợ, nhất là có tài trí, trở thành điểm tựa khiến cho vợ có được bảo vệ, nương nhờ.
Người xưa có câu “Phu phụ tương kính như tân”, nghĩa là vợ chồng quư nhau như khách, ngoài ra cũng có câu “phu phụ ḥa nhi hậu gia đạo thành”, nghĩa là vợ chồng có ḥa thuận th́ mới nên gia đạo. Hai câu ấy đủ làm gương cho đạo vợ chồng.
Thiện Thành (Sưu tầm)
Có thể bạn quan tâm:
|
|
Games
