Thế giới vẫn chưa thể gánh nổi thêm bất kỳ 1 đại dịch nào nữa

[june04]

Chỉ số An ninh Y tế Toàn cầu năm 2021 cho thấy không quốc gia nào trên thế giới đủ năng lực ứng phó với đại dịch tiếp theo.

Báo cáo công bố ngày 9/12, xếp hạng 195 quốc gia theo khả năng ứng phó đại dịch và dịch bệnh nói chung. Về tổng quan, thế giới chưa được chuẩn bị tốt để xử lý các mầm bệnh trong tương lai, theo đánh giá của các chuyên gia tại Sáng kiến Đe dọa Hạt nhân, thuộc Trung tâm An ninh Y tế Johns Hopkins, Đại học Johns Hopkins.

Dữ liệu sơ bộ công bố vài tháng trước cho thấy khi các ca nhiễm nCoV đầu tiên được phát hiện, không quốc gia nào sẵn sàng đối đầu với một cuộc khủng hoảng ở quy mô này. Tiến sĩ Rick Bright, Giám đốc điều hành Viện Phòng chống Đại dịch của Quỹ Rockefeller, không tham gia nghiên cứu, cho biết: "Thật là một báo cáo đáng buồn. Chưa nước nào chuẩn bị tốt".

Hơn 90% quốc gia không có kế hoạch phân phối vaccine hoặc thuốc men trong trường hợp khẩn cấp. 70% các nước thiếu năng lực tại bệnh viện, phòng khám và trung tâm y tế. Rủi ro an ninh và chính trị gia tăng trên toàn thế giới, niềm tin của công chúng vào chính phủ cũng giảm sút.

Theo báo cáo, dù nhiều quốc gia đã tập trung nguồn lực giải quyết cuộc khủng hoảng trước mắt, rất ít nước đầu tư chuyên biệt vào việc cải thiện khả năng ứng phó khẩn cấp một cách tổng thể.

Jennifer Nuzzo, chuyên gia dịch tễ tại Đại học Bloomberg, một trong hai tác giả chính của báo cáo, cho biết: "Chúng tôi ghi lại những nơi đã cải tổ hệ thống vì Covid-19". Song theo bà, các nhà lãnh đạo cần nỗ lực để đảm bảo những thành tựu đạt được không bị mai một sau khi đại dịch kết thúc.

"Chúng ta có thể trở lại điểm xuất phát, hoặc tệ hơn", bà nói.

Người dân xếp hàng tại một điểm xét nghiệm lưu động thành phố New York, Mỹ, ngày 3/12. Ảnh: Reuters

Các chuyên gia đã đánh giá mỗi quốc gia dựa trên hệ thống chăm sóc sức khỏe, nguồn lực y tế, phòng thí nghiệm, chuỗi cung ứng, cơ sở hạ tầng và lòng tin của người dân vào chính phủ theo thang điểm từ 0 đến 100. Điểm trung bình của các nước 38,9, gần bằng mức 40,2 của năm 2019. Không quốc gia nào lọt vào nhóm "sẵn sàng ứng phó", đòi hỏi điểm số từ 80,1 trở lên.

Rebecca Katz, người đứng đầu Trung tâm Khoa học Y tế và An ninh Toàn cầu tại Đại học Georgetown, cho biết bà đồng tình với đánh giá của Nuzzo và các đồng nghiệp, rằng thế giới chưa đủ sức ứng phó với một đại dịch khác. Bà thậm chí không ngạc nhiên khi điểm số trung bình toàn cầu không cải thiện kể từ năm 2019.

Báo cáo khuyến nghị các nước đầu tư mạnh hơn cho an ninh y tế, xem xét tình hình đại hiện tại để rút ra bài học kinh nghiệm và thực hiện nhiều hành động khác.