|
Mỹ và Israel thảo luận kế hoạch diễn tập chung, có thể chuẩn bị cho kịch bản xấu nhất là tập kích cơ sở hạt nhân Iran khi nỗ lực ngoại giao thất bại.
Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ Lloyd Austin hôm qua gặp người đồng cấp Israel Benny Gantz tại thủ đô Washington, trong đó hai bên đề cập vấn đề tổ chức diễn tập quân sự chung nhằm bảo đảm khả năng chấm dứt chương tŕnh hạt nhân Iran nếu cần thiết.
Bộ trưởng Austin cho rằng Iran đă không đưa ra cách tiếp cận ngoại giao mang tính xây dựng trong các cuộc đàm phán khôi phục thỏa thuận hạt nhân được Tehran kư với các cường quốc năm 2015, trong khi Bộ trưởng Gantz mô tả Iran là "mối đe dọa lớn nhất với ḥa b́nh, ổn định khu vực và thế giới".
"Chính quyền Tổng thống Joe Biden sẵn sàng t́m đến những lựa chọn khác nếu chính sách hiện nay thất bại. Chúng tôi hoàn toàn giữ vững cam kết ngăn Iran sở hữu vũ khí hạt nhân. Đây là lợi ích an ninh quốc gia với Mỹ, Israel và cả thế giới", Austin cho hay.
Reuters trước đó dẫn lời một quan chức cấp cao Mỹ cho hay hai bộ trưởng Austin và Gantz sẽ thảo luận về những cuộc diễn tập chuẩn bị cho kịch bản xấu nhất, trong đó có tiến hành đ̣n tập kích cơ sở hạt nhân Iran nếu biện pháp ngoại giao thất bại.
Iran bác bỏ cáo buộc đang t́m cách chế tạo vũ khí hạt nhân, khẳng định nước này muốn làm chủ công nghệ nguyên tử v́ mục đích ḥa b́nh. Tuy nhiên, chính quyền Iran đang đưa ra loạt tiên quyết để khôi phục đàm phán hạt nhân, trong đó có yêu cầu Mỹ rút lại các lệnh trừng phạt nhắm vào nước này. Động thái của Tehran khiến phương Tây nghi ngờ nước này đang câu giờ để thúc đẩy chương tŕnh vũ khí hạt nhân.
Lầu Năm Góc từ chối b́nh luận về thông tin Mỹ và Israel đang chuẩn bị giải pháp quân sự đối phó chương tŕnh hạt nhân Iran. "Tôi biết thông tin của Reuters rất được chú ư. Tôi có thể khẳng định là Mỹ thường xuyên diễn tập và huấn luyện với Israel, tôi không có ǵ để thông báo hoặc b́nh luận hay dự đoán trong hôm nay", phát ngôn viên Bộ Quốc pḥng Mỹ John Kirby nói hôm 9/12.
Giám đốc Cơ quan T́nh báo Trung ương Mỹ (CIA) Bill Burns hồi đầu tuần cho rằng giới lănh đạo Iran chưa quyết định chế tạo thiết bị hạt nhân quân sự, nhưng nhấn mạnh Tehran đang đạt nhiều bước tiến trong làm giàu uranium, một trong những bước quan trọng nhằm sản xuất nhiên liệu phân hạch cho bom nguyên tử.
Tướng Frank McKenzie, chỉ huy Bộ tư lệnh Trung tâm (CENTCOM) thuộc quân đội Mỹ, hồi cuối tháng 11 cũng đưa ra nhận định tương tự, đồng thời chia sẻ lo ngại với các đồng minh ở Trung Đông về tiến độ chương tŕnh nguyên tử của Tehran.
"Lần này họ rất gần với thành quả. Tôi nghĩ họ thích ư tưởng vượt ra ngoài các ṿng kiềm tỏa", ông cho hay và khẳng định lực lượng Mỹ luôn sẵn sàng cho giải pháp quân sự nếu phương án ngoại giao thất bại.
Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) cho biết chương tŕnh hạt nhân Iran đang đạt tiến bộ chưa từng có, với khả năng làm giàu uranium đến mức 60% và ngày càng gần mức 90% dùng để chế tạo vũ khí.
Thỏa thuận hạt nhân Iran, có tên đầy đủ là Kế hoạch hành động Chung Toàn diện (JCPOA), có hiệu lực tháng 1/2016, theo đó Iran tuân thủ hạn chế với chương tŕnh hạt nhân để đổi lấy dỡ bỏ lệnh trừng phạt quốc tế.
Cựu tổng thống Mỹ Donald Trump đơn phương rút Mỹ khỏi JCPOA tháng 5/2018 và tái áp đặt lệnh trừng phạt nhằm vào Iran, khiến quốc gia Trung Đông từng bước khôi phục hoạt động làm giàu uranium và phá vỡ cam kết theo thỏa thuận.
Chính quyền Biden vẫn trông mong Mỹ và Iran sẽ cùng quay lại tuân thủ JCPOA, nhưng khẳng định sẽ không đợi chờ vô thời hạn. Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết mọi lựa chọn sẽ được đưa ra cân nhắc nếu không thuyết phục được Iran. Trong khi đó, Israel cũng đang lên kế hoạch mua sắm các khí tài chuyên dụng có thể tập kích cơ sở hạt nhân của Iran.
|
