Chính quyền Tổng thống Biden đang tăng cường chiến dịch thuyết phục Guinea Xích đạo bác bỏ đề nghị xây dựng căn cứ quân sự của Trung Quốc trên Bờ biển Đại Tây Dương của nước này.
Một phái đoàn gồm các nhân viên ngoại giao và quân sự cấp cao của Mỹ có kế hoạch thăm quốc gia Trung Phi nhỏ bé này vào tuần tới.
Mục đích chủ đạo của chuyến đi là sẽ thảo luận về hỗ trợ chống cướp biển và các hoạt động khác nhằm kéo Tổng thống Guinea Xích đạo Teodoro Obiang Nguema Mbasogo về phía Washington trước "những cám dỗ" của Bắc Kinh, theo báo Wall Street Journal (WSJ).
Mỹ muốn ngăn Guinea Xích đạo bắt tay với Trung Quốc
Phái đoàn sẽ do quan chức hàng đầu của Bộ Ngoại giao Mỹ về Châu Phi, Molly Phee và Thiếu tướng Kenneth Ekman thuộc Bộ Chỉ huy về Châu Phi của quân đội dẫn đầu.
Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh Mỹ ngày càng lo lắng trước tham vọng toàn cầu của Trung Quốc và việc Bắc Kinh theo đuổi sự hiện diện quân sự lâu dài trên vùng biển mà Mỹ coi là sân sau.
Tibor Nagy, người tiền nhiệm của bà Phee với tư cách là trợ lư ngoại trưởng phụ trách các vấn đề châu Phi cho biết: "Chúng tôi thực sự không muốn chứng kiến một cơ sở quân sự của Trung Quốc mọc lên trên Đại Tây Dương".
Hồi cuối năm 2021, tờ WSJ đưa tin, các báo cáo t́nh báo tuyệt mật của Mỹ cho thấy Trung Quốc có ư định xây dựng căn cứ quân sự trên Đại Tây Dương đầu tiên ở Guinea Xích đạo, có thể là ở căn cứ hiện có ở thành phố Bata.
Đây là nơi đă tồn tại một cảng nước sâu thương mại do Trung Quốc xây dựng và nó đủ điều kiện để các tàu hải quân có thể cập cảng.
Người đứng đầu Bộ Tư lệnh Châu Phi của Mỹ, Tướng Stephen Townsend, sau đó đă viện dẫn những phát hiện t́nh báo này khi nói với Đài Tiếng nói Mỹ (VOA) hồi tháng 1 rằng, Bắc Kinh đang "có ư định xây dựng một căn cứ không quân hoặc hải quân ở Guinea Xích đạo".
Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington đă không trả lời yêu cầu b́nh luận về vấn đề này.
Trong khi đó, các công ty quốc doanh Trung Quốc đang xây dựng các cảng và cơ sở hạ tầng khác trên khắp châu Phi, từ đường cao tốc ở Kenya đến các bệnh viện ở vùng nội địa của Guinea Xích đạo.
Các chuyên gia Trung Quốc cho rằng, một căn cứ quân sự ở Bata sẽ phù hợp với mô h́nh Trung Quốc kết hợp các mục tiêu thương mại và chính trị.
Bởi v́ nó sẽ giúp quân đội nước này tái trang bị và tái trang bị tàu chiến ở Đại Tây Dương và cho phép các công ty Trung Quốc tiếp cận nội địa Trung Phi thông qua "Đường cao tốc tuyệt vời" Guinea Xích đạo.
Washington hy vọng sẽ kịp hành động phá vỡ bất kỳ thỏa thuận nào trước khi nó được kư kết.
Các nhà lănh đạo của Guinea Xích đạo dường như nhận thức được đ̣n bẩy tiềm năng mà họ hiện đang nắm giữ.
Vào tháng 12/2021, con trai và người thừa kế vị trí tiềm năng, Phó Tổng thống Teodoro "Teodorin" Nguema Obiang Mangue, đă viết trên twitter: "Trung Quốc là h́nh mẫu của một quốc gia thân thiện và đối tác chiến lược, nhưng hiện tại, không có thỏa thuận nào cả".
Vào tháng 10/2021, một quan chức cấp cao của Nhà Trắng đă đến thăm ông Obiang và con trai ông ở Malabo - thành phố thủ đô, nằm trên đảo Bioko - nhằm phản đối vcác kế hoạch về việc xây dựng cơ sở của Trung Quốc.
"Chúng tôi không yêu cầu Guinea Xích đạo lựa chọn giữa Trung Quốc và chúng tôi", tướng Townsend nói với VOA.
"Những ǵ chúng tôi yêu cầu họ làm là xem xét các đối tác quốc tế khác và mối quan tâm của họ, bởi v́ một căn cứ quân sự của Trung Quốc ở Guinea Xích đạo là mối quan ngại của Mỹ và tất cả các đối tác khác của họ".
Nhắm trọng tâm hỗ trợ vấn nạn cướp biển
Nhưng các quan chức Mỹ tin rằng, họ có thể đạt được tiến bộ bằng cách giúp Guinea Xích đạo bảo vệ khu vực bị cướp biển hoành hành ở Vịnh Guinea.
Guinea Xích đạo bị chia cắt giữa một phần đất liền giáp Cameroon và Gabon và một tập hợp các đảo ở Vịnh Guinea. Những vùng nước này là nguồn thu chính cho quốc gia châu Phi này, dưới dạng doanh thu từ các mỏ dầu và khí đốt do các công ty năng lượng của Mỹ phát triển.
Trong những năm gần đây, Vịnh Guinea đă chứng kiến t́nh trạng cướp biển gia tăng, đe dọa cả ngành công nghiệp dầu mỏ và giao thông đường biển trong vùng biển của Guinea Xích đạo.
Trong 2 năm qua, đă xảy ra 54 vụ cướp biển nhắm vào các tàu thương mại trong đó có 4 vụ khác đụng độ đẫm máu, theo dữ liệu trên toàn Vịnh Guinea do hải quân Anh và Pháp thu thập.
Ông Nagy cho biết: "Con đường đó giờ đây đă trở thành con đường thủy nguy hiểm nhất trên thế giới do nạn cướp biển".
Các quan chức Mỹ đang liên kết hỗ trợ an ninh hàng hải để lôi kéo Guinea Xích đạo ra khỏi Trung Quốc.
Tướng Townsend nói với các phóng viên trong tháng này rằng, Mỹ ủng hộ việc thành lập một lực lượng đặc nhiệm quốc tế để chống cướp biển ở Vịnh Guinea.
VietBF @ Sưu tầm
