Hàng ngh́n người dân châu Á ở Ukraine đă nỗ lực t́m cách di tản sau khi Nga mở chiến dịch quân sự đặc biệt ở miền Đông, nhưng một số khác vẫn quyết tâm ở lại v́ nhiều lư do.
Khi Nga tiếp tục hành động quân sự tại Ukraine, một số chính phủ châu Á đang cố gắng sơ tán công dân của họ qua các nước láng giềng về phía tây.
Vẫn c̣n hàng ngh́n người dân nhiều nước châu Á như Ấn Độ, Nhật Bản, Philippines, Hàn Quốc và Indonesia đang cố gắng chạy trốn khỏi cuộc đụng độ ở Ukraine.
Một số thấy ḿnh bị mắc kẹt khi không phận đóng cửa và các dịch vụ tàu hỏa bị hủy bỏ. Những người khác quyết tâm chọn ở lại.
Nỗ lực của chính phủ các nước
Nhật Bản ước tính có khoảng 120 công dân ở Ukraine vào cuối tháng 1, và các chuyến bay sơ tán đang được sắp xếp để đưa công dân Nhật về nước từ Warsaw, thủ đô của Ba Lan.
Thủ tướng Fumio Kishida kêu gọi người dân t́m đường sang phía Tây, hướng tới Ba Lan hoặc Hungary.
Ấn Độ cho biết đă sơ tán 4.000 người Ấn Độ kể từ khi bắt đầu hồi hương công dân từ một tháng trước. Nhưng hiện vẫn c̣n 16.000 người Ấn Độ khác ở Ukraine.
New Delhi đă cử các quan chức Bộ Ngoại giao đến biên giới đất liền của Ukraine với Hungary, Ba Lan, Slovakia và Romania để hỗ trợ những công dân Ấn Độ đang sơ tán.
Philippines cho biết hiện có 38 công dân nước này chạy đến Ba Lan, nơi họ cuối cùng sẽ đáp chuyến bay về nước.
Trong khi Hàn Quốc cho biết 36 trong số 64 công dân của họ ở Ukraine đă yêu cầu giúp đỡ để trở về nhà.
Indonesia, quốc gia có 138 công dân ở Ukraine cho biết đă có một kế hoạch dự pḥng mặc dù Bộ Ngoại giao nước này không nói rơ chi tiết.
Tuy nhiên, kế hoạch sơ tán gặp nhiều khó khăn do sân bay bị đóng cửa và đường xá tắc nghẽn do hàng ngh́n người Ukraine đă rời các thị trấn và thành phố để tới miền tây của đất nước.
Ukraine hôm 24/2 đă đóng cửa không phận của ḿnh, với lư do rủi ro về an toàn bay do sử dụng vũ khí và thiết bị quân sự.
Moldova, quốc gia giáp phía tây nam Ukraine, cũng dừng các chuyến bay.
Trong khi đó, Belarus ở phía bắc Ukraine cũng tuyên bố, các chuyến bay dân sự không c̣n có thể bay qua một phần lănh thổ của nước này.
Người rời đi
Cô Shreyoshree Sheel, một sinh viên y khoa 20 tuổi người Ấn Độ, đang chờ Đại sứ quán của Ấn Độ tại Ukraine "bật đèn xanh" để rời khỏi thành phố Ternopil.
Nằm ở phía tây Ukraine, Ternopil được coi là thành phố "an toàn nhất" trong cả nước v́ cách thủ đô Kiev, nơi đă bị tấn công bởi tên lửa, khoảng 500km.
Quân đội Nga đang tiến vào Kiev, thành phố 3 triệu dân, nơi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tuyên bố kiên quyết sẽ ở lại đến cùng.
Shreyoshree Sheel cho biết cô thức dậy với những h́nh ảnh trên mạng xă hội cho thấy Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt nhằm vào Ukraine vào sáng 24/2 lao nhanh đến cây ATM. "Tôi lao đến cây ATM để rút tiền mặt. Nhưng đă phải đợi 2 tiếng đồng hồ", cô nói.
Sau đó, cô đến siêu thị để mua hàng nhưng "các kệ hàng cũng đă trống rỗng".
Cô nữ sinh đến từ thành phố Kolkata, miền Đông Ấn Độ, đă tích trữ được nhiều bánh quy, bánh ngọt, ngũ cốc và nước trái cây và hiện đang ngồi thu lu trong pḥng kư túc xá để chờ đợi hướng dẫn thêm từ đại sứ quán Ấn Độ.
Cô cho biết, Đại học Y khoa Quốc gia Ternopil, nơi cô theo học vẫn chưa hề hấn ǵ và khẳng định các lớp học sẽ "tiếp tục như b́nh thường".
Trường đại học cũng cho biết sẽ không tính thêm phí nếu sinh viên nghỉ học và phải học bù, v́ vậy tuần này cô đă đặt vé từ Kiev đến New Delhi vào ngày 26/2.
Nhưng Sheel không thể sử dụng vé máy bay do không phận Ukraine đóng cửa. Ngoài ra, tất cả các chuyến tàu từ Ternopil đến Kiev cũng đă bị hủy bỏ.
Cùng với 4 sinh viên Ấn Độ khác, Shreyoshree Sheel nói tất cả đă thu dọn đồ đạc và sẵn sàng rời đi.
Người quyết ở lại
Mặc dù t́nh h́nh đang trở nên căng thẳng hơn, một số người nước ngoài đă quyết định ở lại.
Ix Shen, một cựu diễn viên người Singapore và Benni Sitanggang người Indonesia nằm trong số đó. Cả hai người đàn ông đều kết hôn với phụ nữ Ukraine.
Shen nói với Straits Times rằng, vợ anh là bác sĩ và cũng là một nhân viên y tế dự bị, cả hai dự định ở lại Ukraine "v́ cô ấy có thể được gọi ra chiến trường". Anh cho biết anh đă ở Kiev khoảng 4 tháng.
Trong cuộc phỏng vấn qua video, anh ấy nói rằng cả hai cũng có kế hoạch sơ tán dự pḥng nhưng không quan tâm đến nó vào lúc này v́ có thể sẽ "làm nảy sinh một loạt vấn đề" như phải chiến đấu với thời tiết băng giá trong khi có nguy cơ "mắc kẹt trên đường cao tốc mà không có nhiên liệu, không có thức ăn".
Trong khi đó, Sitanggang, một nhà sáng tạo kỹ thuật số, cho biết, anh đến từ tỉnh Bắc Sumatra, Indonesia.
Trong một đoạn video đăng trên YouTube, anh cho biết người vợ đang mang thai ở tháng thứ 9 nên họ khó di tản khỏi Ternopil, nơi họ đă sống 5 năm. Cặp đôi cũng có một cô con gái 6 tuổi.
"Bây giờ tôi vẫn đang đợi bố mẹ vợ đến. Chúng tôi vẫn ổn. Tôi đang cố gắng giữ b́nh tĩnh v́ Tania đang mang thai ở cuối kỳ. Chúng tôi hy vọng em bé sẽ chào đời vào tháng 3. Tôi mong cô ấy b́nh tĩnh và mạnh mẽ. Nếu tôi hoảng sợ, cô ấy cũng sẽ hoảng sợ", anh nói.
Sitanggang cho biết kế hoạch dự pḥng của anh là đến các thành phố khác như Lviv, ở miền tây Ukraine, gần biên giới với Ba Lan. Gia đ́nh anh đă chuẩn bị sẵn giấy tờ và đồ đạc để pḥng trường hợp phải rời nhà trong thời gian ngắn.
Asami Terajima, 21 tuổi, một phóng viên Nhật Bản làm việc cho tờ báo tiếng Anh The Kiev Independent, cho biết cô đang ở lại Ukraine để làm công việc của ḿnh.
Asami Terajima chuyển đến Ukraine cùng gia đ́nh từ thành phố Hirakata, tỉnh Osaka khi c̣n nhỏ. Hiện ông bà của cô ở Nhật Bản lo ngại nhưng cô "quyết tâm tiếp tục làm báo với tư cách là một nhà báo".
Terajima, người chuyển đến Ukraine cùng gia đ́nh từ thành phố Hirakata, tỉnh Osaka khi c̣n nhỏ, nói với tờ Asahi rằng, ông bà của cô ở Nhật Bản lo ngại "nhưng tôi quyết tâm tiếp tục làm nhiệm vụ của một nhà báo".
Cô cho biết công ty của cha cô đă yêu cầu ông rời Ukraine khi căng thẳng gia tăng nên cha mẹ cô đă đến Ba Lan vào đầu tháng này.
"Chúng tôi có gia đ́nh, vật nuôi và bạn bè sống ở đất nước này", cô nói. "Chúng tôi không có lựa chọn nào khác ngoài việc tiếp tục với cuộc sống hàng ngày của ḿnh".
VietBF @ Sưu tầm
