Bạn để móng tay quá dài, chọn thiết bị đo SpO2 kém chất lượng, cử động ngón tay liên tục lúc đo... có thể khiến kết quả sai lệch.
Máy đo SpO2 là thiết bị đo độ băo ḥa oxy trong máu, giúp bệnh nhân Covid-19 nhanh chóng phát hiện t́nh trạng thiếu oxy trong máu ngay cả khi cơ thể đang b́nh thường.
Bác sĩ Hoàng Tuấn Thành, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, cho biết một trong những vấn đề F0 hay gặp phải là chọn mua nhầm thiết bị, mua phải loại máy là hàng nhái, hàng kém chất lượng. Bác sĩ gặp một trường hợp đo SpO2 ở máy tại nhà 98%, tuy nhiên người bệnh lại có biểu hiện khó thở, thở gắng sức, hụt hơi. Khi nhập viện, bác sĩ dùng máy đo chuyên dụng th́ chỉ số SpO2 chỉ c̣n 90%. Như vậy, kết quả đo đă sai lệch nghiêm trọng.
Bác sĩ khuyến cáo người dân nên t́m hiểu kỹ, chỉ chọn mua các thiết bị đă được cấp phép lưu hành, có nguồn gốc rơ ràng, có giấy kiểm định chất lượng. Không nên mua hàng trôi nổi, không rơ nguồn gốc. Lưu ư, những loại máy giá quá rẻ, chỉ vài chục ngh́n đồng, không thể là thiết bị đảm bảo chất lượng.
Nhiều F0 sốt hay hạ thân nhiệt, hạ huyết áp (các bệnh lư gây co mạch ngoại vi), bệnh lư máu (như thiếu máu, Hemoglobin bất thường...), đo SpO2 sẽ khó khăn và không chính xác.
F0 là trẻ em, nếu bé vận động, cử động tay chân liên tục trong lúc đo, độ chính xác cũng sẽ kém. Bác sĩ đă tư vấn cho nhiều trường hợp, trẻ không suy hô hấp nhưng do cử động trong quá tŕnh đo nên chỉ số chỉ khoảng 85-86% khiến người nhà rất lo lắng. Bởi vậy, để kết quả hiển thị đúng nhất, cha mẹ có thể đo SpO2 ở thời điểm các cháu nghỉ ngơi như khi đă ngủ.
Không để đầu ngón chạm tới điểm tận cùng của máy, sơn móng tay... cũng có thể ảnh hưởng đến kết quả đo. Bệnh nhân tốt nhất nên cắt móng tay trước khi đo, không sơn móng. Trường hợp không kẹp được thiết bị ở ngón tay, bệnh nhân có thể kẹp ở ngón chân.
Về số lần đo SpO2 mỗi ngày, theo bác sĩ Thành, bệnh nhân Covid-19 mức độ nhẹ có thể đo 2-3 lần/ngày. Tuy nhiên, nếu F0 bắt đầu có nhiều triệu chứng hơn, biểu hiện nghi ngờ viêm phổi như thở nhanh, thở gắng sức, khó khăn trong việc thở, rút lơm ngực, phập phồng cánh mũi, cần đo tăng số lần, có thể đo 3-4 lần hoặc bất cứ khi nào thấy dấu hiệu bất thường để phát hiện sớm t́nh trạng nặng và đi viện kịp thời.
F0 cần lưu tâm đến một chỉ số quan trọng khác hiển thị trên máy đo SpO2 là mạch. Chỉ số này ở người b́nh thường là là 60-90. Ở một số F0, dù kết quả đo SpO2 là 99% nhưng mạch tăng cao (>120 lần/phút) hay giảm (<50) cũng có thể là dấu hiệu bệnh đang tiến triển xấu đi. Tuy nhiên, chỉ số mạch c̣n phụ thuộc vào nhiều yếu tố như sốt, sau vận động mạnh, sau dùng cà phê, bia rượu... V́ vậy, bệnh nhân cần đo trong lúc nghỉ ngơi, nhờ bác sĩ tư vấn nếu chỉ số mạch không trong ngưỡng thông thường.
Nhân viên y tế phường 3, quận 8, TP HCM, đo SpO2 cho F0 đang điều trị tại nhà, ngày 29/8/2021. Ảnh: Quỳnh Trần
Các bước đo độ băo ḥa oxy máu (SpO2) chính xác gồm:
Bước 1: Ấn nút nguồn kiểm tra xem máy có phát ra ánh sáng hồng ngoại không, màn h́nh có hiển thị không, c̣n pin hay không, nếu hết pin th́ cần thay pin mới hoặc sạc pin (tùy loại máy).
Bước 2: Mở kẹp, đặt ngón tay vào khe kẹp sao cho đầu ngón tay chạm vào điểm tận cùng của máy. Lưu ư không được sơn móng tay, sử dụng móng tay giả hoặc mỹ phẩm trên ngón tay được đo. Đảm bảo móng tay không quá dài, để đầu ngón tay có thể che kín bộ phận cảm biến trong khe hẹp.
Bước 3: Khởi động máy bằng cách ấn vào nút nguồn. Không cử động tay trong khi đo. Kết quả đo sẽ hiểu thị trên màn h́nh sau vài giây.
Bước 4: Khi kết thúc đo, rút ngón tay ra, sau vài giây máy sẽ tự tắt. SpO2 sẽ hiển thị dưới dạng số ở vị trí ghi chữ SpO2. Đơn vị đo tỷ lệ phần trăm (%). Phạm vi đo: 0-100%. Giá trị b́nh thường: 96-100%.
Nhịp mạch sẽ hiển thị dưới dạng số ở vị trí h́nh trái tim hoặc vị trí ghi chữ PR. Đơn vị đo: lần/phút. Phạm vi đo: 0-254 lần/phút. Giá trị b́nh thường: 60-90 lần/phút (đối với người lớn, lúc nghỉ ngơi).
Theo Bộ Y tế, SpO2 >96%, F0 được xếp vào nhóm mức độ nhẹ. SpO2 94-96% - thuộc mức độ trung b́nh, SpO2 <94% - thuộc mức độ nặng. Tuy nhiên, việc phân loại mức độ bệnh ngoài dựa vào chỉ số Spo2 cần căn cứ vào triệu chứng lâm sàng như t́nh trạng suy hô hấp, suy tuần hoàn...
Với F0 điều trị tại nhà, Bộ Y tế khuyến cáo khi SpO2 ≤96%, phải thông báo ngay với trạm y tế xă, phường; hoặc trạm y tế lưu động, Trung tâm vận chuyển cấp cứu... để được xử trí kịp thời. Trường hợp phát hiện chỉ số SpO2 bất thường cần đo lại lần hai sau 30 giây đến một phút, khi đo yêu cầu giữ yên vị trí đo.
Games
