Theo NYT, khi Mỹ và các đồng minh đồng loạt tung đ̣n trừng phạt Nga, gần như cả thế giới đều dơi mắt về Trung Quốc.
Tờ New York Times (NYT) dẫn lời các chuyên gia cho rằng, Trung Quốc có các công cụ để trợ giúp nền kinh tế của Nga chống chọi lệnh trừng phạt nhưng lại không có cái nào đủ lớn để cứu Moscow trong t́nh cảnh khốn cùng này.
V́ vậy, cho dù muốn giúp Nga đi chăng nữa th́ xem ra Trung Quốc vẫn "lực bất ṭng tâm".
Bởi bất kỳ giải pháp tài chính nào mà Bắc Kinh có thể cung cấp cho Moscow đều đồng nghĩa với việc phải chấp nhận rủi ro và sẽ cũng không có khả năng như "phép thần" có thể giúp đảo ngược thiệt hại của các lệnh trừng phạt.
Bên ngoài một cửa hàng thu đổi ngoại tệ ở Moscow vào tháng trước. Ảnh: NY Times
Rủi ro quá lớn
Là một cường quốc đang phát triển, một trong những cách Trung Quốc mở rộng ảnh hưởng của ḿnh là thiết lập quan hệ tài chính chặt chẽ với các quốc gia không muốn tuân theo các quy tắc do Mỹ và các cường quốc phương Tây khác đặt ra.
Chắc chắn, trong ḍng chiến lược của ḿnh, Trung Quốc sẽ làm điều tương tự đối với Nga. Chỉ có một vấn đề lớn: đó là tiền. Cụ thể là đồng tiền của Trung Quốc.
Để giúp Nga né tránh các lệnh trừng phạt và đứng vững, Trung Quốc sẽ phải đưa ra phương thức thay thế khả thi cho đồng USD.
Nhưng đồng tiền của Trung Quốc - đồng nhân dân tệ - hầu như không được giao dịch bên ngoài Trung Quốc.
Chỉ 3% hoạt động kinh doanh của thế giới được thực hiện bằng cách sử dụng đồng tiền nhân dân tệ của Trung Quốc. Thậm chí ngay cả Nga và Trung Quốc cũng tiến hành giao dịch thương mại song phương chủ yếu bằng USD và Euro.
Hơn nữa, rủi ro trong việc giúp Nga tránh khỏi sự hủy hoại kinh tế đối với Trung Quốc là rất lớn.
Phần lớn nền kinh tế của Trung Quốc phụ thuộc vào đồng USD và nền tảng tài chính cũng vậy. Các công ty Trung Quốc đang hoạt động trên toàn cầu cũng sử dụng hệ thống tài chính của Mỹ để trả lương cho nhân viên, mua nguyên vật liệu và đầu tư.
Trung Quốc là nhà xuất khẩu lớn nhất thế giới và cũng được thanh toán hàng hóa chủ yếu bằng USD.
Nếu Bắc Kinh vi phạm các lệnh trừng phạt chống lại Nga, chính nền kinh tế Trung Quốc sẽ gặp rủi ro vào thời điểm mà các nhà lănh đạo của họ đă nhấn mạnh sự thận trọng.
Và bên cạnh đó, một số huyết mạch mà các nhà lănh đạo Trung Quốc có thể ch́a tay giúp Nga cũng sẽ không đủ mạnh để giúp nước này tồn tại trong t́nh trạng bị ngắt kết nối tài chính với thế giới.
Dấu hiệu Trung Quốc không thể bất chấp để giúp Nga
C̣n nếu giúp Moscow, các giải pháp cụ thể của Trung Quốc có thể gồm tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi trong xuất nhập khẩu qua biên giới cho phép Trung Quốc tiếp tục bán cho Moscow nhiều hàng hóa mà họ sản xuất cho phần c̣n lại của thế giới.
Họ cũng có thể đầu tư vào các công ty năng lượng Nga với giá ưu đăi hay cho phép ngân hàng trung ương của Nga có thể chi trả một phần trong số trái phiếu trị giá 140 tỷ USD mà ngân hàng trung ương Nga đang nắm giữ.
Bắc Kinh thậm chí có thể thành lập một "ngân hàng ảo" để giúp chuyển tiền của Nga đi khắp nơi.
Nhưng không có biện pháp nào trong số này có thể đủ sức nặng đối trọng với các lệnh trừng phạt chống lại Nga.
"Trung Quốc sẽ không cứu được con thuyền kinh tế Nga đang dần ch́m", Eswar Prasad, chuyên gia kinh tế thuộc Trường Đại học Cornell của Mỹ nhận định. "Nhưng điều này có thể giúp nó nổi lâu hơn một chút và ch́m chậm hơn một chút".
Mỹ và các đồng minh phương Tây đă tung ra loạt đ̣n trừng phạt kinh tế "có sức nặng chưa từng có" nhắm vào Nga sau khi ông Putin phát động chiến dịch quân sự đặc biệt vào Ukraine hôm 24-2.
Trung Quốc đă nhiều lần chỉ trích các động thái này. Thủ tướng Lư Khắc Cường tiếp tục lên tiếng chỉ trích tại cuộc họp báo thường niên hôm 11/3. "Các biện pháp trừng phạt liên quan sẽ ảnh hưởng đến sự phục hồi kinh tế của thế giới, điều đó không có lợi cho ai cả", ông nói.
Nhưng chỉ trích các biện pháp trừng phạt là một chuyện, lựa chọn đi ngược lại trật tự tài chính toàn cầu và mạo hiểm giúp Nga là một việc khác.
Bắc Kinh đă đưa ra một số dấu hiệu cho thấy họ không sẵn sàng bất chấp tất cả để giúp Nga.
Ngân hàng Đầu tư Cơ sở Hạ tầng Châu Á do Trung Quốc lănh đạo - một ngân hàng đầu tư mà Washington coi là đối thủ của Ngân hàng Thế giới - tuần trước cho biết họ sẽ tạm dừng việc cho Nga và Belarus vay để giải quyết cuộc xung đột ở Ukraine.
Một số ngân hàng Trung Quốc đă cắt giảm tài trợ cho các mặt hàng của Nga.
Chuyên gia Raymond Yeung của Ngân hàng ANZ cho biết: "Các ngân hàng Trung Quốc đang cố gắng cắt giảm tiếp xúc với Nga.
Tuy nhiên, cơ quan quản lư ngân hàng hàng đầu của Trung Quốc vào tuần trước cho biết rằng các ngân hàng sẽ không nhất thiết phải cắt đứt quan hệ với các đối tác Nga.
"Chúng tôi sẽ không tham gia vào các lệnh trừng phạt như vậy và chúng tôi tiếp tục duy tŕ trao đổi kinh tế, thương mại và tài chính b́nh thường với các bên liên quan", Guo Shuqing, Guo Shuqing, Chủ tịch Ủy ban Điều tiết Bảo hiểm và Ngân hàng Trung Quốc (CBIRC) cho biết.
Nhưng khi các lệnh trừng phạt ngày càng gia tăng, việc duy tŕ các mối quan hệ kinh tế đó sẽ trở nên khó khăn hơn v́ nó chắc chắn sẽ kéo theo nhiều rủi ro hơn. Và các lựa chọn của Trung Quốc để giúp Nga đang ngày càng giảm bớt.
Các nước phương Tây đă loại Nga khỏi hệ thống thanh toán và nhắn tin tài chính SWIFT, loại trừ các ngân hàng Nga khỏi các giao dịch quốc tế một cách hiệu quả.
Trung Quốc đă và đang phát triển một dịch vụ mới thay thế cho các tổ chức tài chính để duy tŕ các giao dịch xuyên biên giới. Nhưng dịch vụ đó hoạt động ở quy mô nhỏ và một phần dựa vào công nghệ bị vướng vào các lệnh trừng phạt.
Và ngay cả khi Bắc Kinh cân nhắc xem họ sẵn sàng trả giá như thế nào để duy tŕ t́nh bạn "không giới hạn" với Nga, th́ có một thực tế phũ phàng: đồng Nhân dân tệ không thể cứu đồng tiền của chính Nga, đồng rúp.
Đồng rúp đang lao dốc và đă xóa sổ phần lớn tài sản của đất nước. Cách duy nhất để Nga củng cố nó: mua đồng USD, nhưng với những lệnh trừng phạt, cấm vận hiện nay, điều này là không thể.
VietBF @ Sưu tầm
