Rất nhiều người ca thán v́ không làm làm sao món ăn với hoa bưởi thơm ngon, sang quư được như nhà hàng. Đó là v́ họ đă dùng hoa bưởi sai cách, quên ngắt bỏ bộ phận này trong bông hoa khiến giảm mất rất nhiều tinh túy.
Cách chọn và sơ chế hoa bưởi
Trước tiên phải biết chọn hoa bưởi tươi tốt, có nguồn gốc hữu cơ, sạch, hái trong ngày. Ưu tiên chọn những bông hoa mới chớm nở, có màu trắng trong, cứng cáp, đài to, tươi tắn v́ đang độ căng tṛn nên lưu giữ hương thơm nhất.
Tránh chọn những bông hoa cánh uốn quá cong - bởi đó là những bông đă nở từ hôm trước, hương không lưu nhiều.
Cũng không chọn hoa ngày mưa v́ cánh hoa bị giập, đầy nước nên mất mùi hương.
Hoa bưởi làm được nhiều món ngon thanh mát, tinh tế. Ảnh minh họa.
Bí quyết để các món ăn từ hoa bưởi thơm ngon, thanh mát, sang quư nằm ở khâu sơ chế hoa bưởi. Nếu có được những bông hoa bưởi hái lúc sớm mai là quư nhất, bởi lúc đó hương thơm đượm nhất.
C̣n mua hoa bưởi th́ về sơ chế ngay. Chỉ lấy cánh hoa, c̣n ngắt bỏ hết lá, cuống, nhụy - bởi những phần này nhiều nước, nếu tiếc của cho vào th́ sẽ làm vị món ăn bị đắng. Nếu ướp trà th́ sẽ dễ bị thiu, để lâu sẽ mốc. Kể cả làm siro mà quên bỏ lá cuống nhụy đi th́ siro cũng bị đắng, khó uống hơn.
Vậy đó, chỉ cần biết ngắt bộ phận nhụy hoa, cuống hoa và lá, chỉ lấy mỗi cánh hoa bưởi để chế biến th́ món ăn sẽ thơm ngon, sang quư gấp bội phần
Sau đó rửa cánh hoa bưởi bằng nước sôi để nguội, có pha chút muối loăng. Rửa cánh hoa nhẹ nhàng để cánh hoa không bị giập nát, và lưu giữ được hương thơm. Rồi tráng lại bằng nước đun sôi để nguội lần nữa để giảm độ mặn, vớt ra rổ để ráo.
Cánh hoa bưởi được làm nhiều món ngon như ướp bột sắn dây, chưng tinh dầu hoa bưởi, nấu chè, tào phớ, làm bánh... và món quà đặc biệt giản dị đầy thương của người Hà Nội là mía ướp hoa bưởi.
Sau đây là cách làm một số món ăn thơm ngon thanh mát, sang quư từ hoa bưởi:
Cách làm siro tinh dầu hoa bưởi
Nguyên liệu chính là Hoa bưởi và đường.
Chuẩn bị lọ/hũ thủy tinh rửa sạch, tráng nước sôi rồi úp ngược cho khô.
Lần lượt cho 1 lớp hoa bưởi và 1 lớp đường xen nhau theo tỷ lệ 1:1 (có thể cho đường nhiều hơn), và trên cùng cần phủ một lớp đường. Đậy nắp kín và cất lọ/ hũ đường hoa bưởi vào chỗ sạch mát.
Sau 10-15 ngày th́ tinh dầu hoa bưởi tiết ra, quyện sánh với đường thành siro hoa bưởi và có vị hơi đắng (là tinh dầu hoa bưởi), rất tốt để giải cảm, thanh nhiệt.
Lọc nước bỏ bă, lấy siro chắt vào chai/lo và cất vào ngăn mát tủ lạnh để dùng quanh năm cho chè, tào phớ, nước uống.
Hoa bưởi ướp mật ong
Nguyên liệu
- Mật ong rừng nguyên chất.
- Hoa bưởi (ít hơn mật - để lấy mùi hương và tinh dầu từ hoa bưởi).
Cách làm
Cho hoa bưởi vào lọ thủy tinh sạch, đổ mật ong vào ngâm 7-10 ngày là hoa se lại. Có thể vớt bỏ cánh hoa, hoặc để lại trong lọ, rồi bỏ vào ngăn mát tủ lạnh dùng dần. Mật ong ngâm hoa bưởi có công dụng trị viêm họng, tiêu đờm. Hoặc dùng pha nước ấm, pha trà đều rất tốt.
Mía ướp hoa bưởi
Đây là món ăn độc đáo, thanh mát đầy thương nhớ của người Hà Nội.
Cách 1 làm như sau:
- 1 cây mía tím bóng khỏe, nặng tay, không quá già, nhưng không quá non. Ngon ngọt mềm nhất là khúc mía ở đoạn giữa cây.
Róc vỏ mía, cắt khúc, cho vào hộp.
- 1 bó hoa bưởi khoảng 200g, sơ chế sạch, cho lẫn vào hộp mía để ướp hương.
Cách 2:
- Róc vỏ mía, tiện thành những khẩu nhỏ rồi chẻ tư vừa ăn, cho vào túi zip hoặc hộp.
- Rải một lớp mía rồi tới lớp hoa cánh hoa bưởi cho tới hết.
- Đậy nắp hộp, cho vào tủ lạnh ướp mát khoảng 1 giờ th́ bỏ ra ăn. Hương hoa bưởi dịu dàng ngấm sâu quyện với vị ngọt thanh của mía tạo nên dư vị ngọt ngào, tinh tế, cảm giác thanh mát rất dễ chịu.
Mía chưng hoa bưởi
Nguyên liệu vẫn là mía và hoa bưởi.
Thêm nước sạch.
Mía cũng chẻ nhỏ 4 miếng vừa ăn, cho vào thố, cứ 1 một lớp mía xen 1 lớp cánh hoa bưởi cho đến hết.
Đổ nước sạch xâm xấp (các cụ xưa hay dùng nước mưa tự nhiên), đậy nắp kín, rồi bỏ thố vào nồi nước, chưng khoảng 30-35 phút th́ tắt bếp và cứ để om trong nồi để mía và hương bưởi quyện vào nhau sâu hơn.
Mía chưng hoa bưởi ngọt thơm, là món ăn chơi hay nhâm nhi cùng trà mạn rất hợp vị, tao nhă, và tinh tế của người Hà Nội.
Hoa bưởi ướp sắn dây
Sắn dây là một trong những thức uống phổ biến của mùa hè sẽ rất thơm mát hơn nếu ướp qua với hoa bưởi.
Bột sắn dây sau khi phơi, hoặc sấy khô đạt đến 80% th́ bắt đầu hái hoa bưởi.
Sắn dây sau khi phơi nắng già cho vào túi nilông.
Hoa bưởi sau khi rửa sạch, để ráo th́ cho cùng vào túi sắn dây, buộc kín lại.
Hoa bưởi ướp sắn dây cũng phải tách cánh hoa ra khỏi đài và nhụy (để không bị đắng và làm hỏng màu trắng tinh của bột sắn).
Trộn đều cánh hoa bưởi với bột sắn dây, đem sấy hoặc phơi thêm đến khi đạt đủ độ khô. Hương thơm của hoa bưởi sẽ quyện vào từng viên sắn dây trắng tinh thơm rất lâu.
Không nên cho hoa bưởi tươi vào bột sắn khô, v́ sẽ làm cho bột sắn bị ẩm mốc.
Tào phớ hoa bưởi
Bát tào phớ giản dị làm từ đậu nành trắng ngần, thêm thạch, trân châu nhân dừa thơm ngon, quyện cùng nước đường thơm lừng hương bưởi quả thực lay động ḷng người.
Nước đường hương hoa bưởi có cách làm không quá phức tạp. Bạn chuẩn bị một lọ thủy tinh sạch, rải 1 lớp hoa bưởi tươi (đă rửa sạch) bên dưới rồi đến 1 lớp đường phủ kín. Cứ làm thế đến khi đầy lọ th́ cất đi. Đợi đường tan ra mang cho thêm vào nước đường chan chung với tào phớ là ngon.
Bánh trôi hương bưởi
Ngày 3-3 âm lịch hằng năm c̣n diễn ra ngày Tết Hàn thực, người Việt thường làm bánh trôi bánh chay để ăn. Tết Hàn thực đúng mùa hoa bưởi, nên bánh trôi thơm nức hương hoa bưởi.
Các bước nặn bánh trôi chay như cổ truyền.
Chỉ khác là nước luộc được thả hoa bưởi vào nấu.
Thành phẩm vị ngọt thanh, thơm mát hoa bưởi rất ngon.
Chè hạt sen hoa bưởi
- 700g nhăn lồng hoặc nhăn xuồng (chọn loại có cơm dày)
- 60g hạt sen khô hoặc tươi
- 150g đường phèn, vài lá bưởi non và tươi, ít hoa bưởi vừa nở.
Nhăn bóc vỏ (dùng đầu nhọn dao nhỏ tách hạt cẩn thận không để rách to, bởi rách to là không cho hạt sen vào được.
Hạt sen rửa sạch, bỏ tim sen.
Lá và hoa bưởi rửa sạch.
Cho hạt sen, hoa và lá bưởi vào nồi nước đun sôi 30-40 phút tới khi hạt sen chín mềm mà không nát, bưởi cũng ra hương thơm mà không đắng.
Vớt bỏ lá và hoa bưởi.
Cho đường phèn nấu tan với ít nước trong một nồi khác rồi đổ vào nồi hạt sen. Đợi hạt sen thấm đường, vớt hạt sen ra thố. Để nồi nước đường qua một bên.
Nhồi hạt sen vào trong quả nhăn.
Đun sôi lại nồi nước đường rồi cho nhăn đă lồng hạt sen vào đun 2 phút th́ nhấc ra, để nguội rồi cho vào tủ lạnh. Nên ăn mát và có thể cho thêm vài viên nước đá. Thành phẩm hạt sen mềm bùi, nhăn gịn không nát, nước chè ngọt dịu, thoảng hương bưởi thanh tao, tinh tế.
Một số bài thuốc chữa bệnh từ hoa bưởi:
Khai tâm tỉnh tỳ:
Hoa bưởi và hoa sen mỗi thứ 10 gram chưng với trà uống có thể khai tâm tỉnh tỳ. Hoa bưởi 12 gram chưng với trà uống giúp tiêu khí trệ, trị ngáp vặt.
Tiêu đờm, thông đại tiện
Hoa bưởi 4 gram, hoa đậu 1 bát, nước gừng 1/2 th́a, đường phèn 1 th́a.
Hoa bưởi rửa sạch cho vào nồi đun khoảng 10 phút sau đó bỏ bă lấy nước. Cho tiếp nước gừng, đường, hoa đậu vào đun sôi kỹ rồi tắt bếp, múc ra ăn.
Chữa đau dạ dày
Hoa bưởi 5gr, đường phèn 1 th́a nhỏ cho vào nồi với 200ml nước.
Đun sôi 5 phút th́ cho thêm đường vào rồi đun tiếp một lúc th́ tắt bếp.
Lấy nước đó dùng như uống trà hằng ngày.