Câu hỏi đặt ra là liệu hoạt động có thành công và hiệu quả hơn giai đoạn một hay không, và liệu Ukraine có đủ quân lực lẫn vũ khí để ngăn chặn bước tiến của Moscow?, sau khi lực lượng Ukraine về cơ bản đang chiến đấu trong một chiếc "nồi hầm" có thể bị đóng lại nếu người Nga đột phá thành công theo một hoặc nhiều hướng ở Donbass.
Chiến thuật Nga
Giai đoạn hai của chiến dịch quân sự Nga ở Ukraine đang được tiến hành tại Donbass. Câu hỏi đặt ra là liệu hoạt động này có thành công và hiệu quả hơn giai đoạn một hay không, và liệu Ukraine có đủ quân lực lẫn vũ khí để ngăn chặn bước tiến của Moscow?
Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cho biết hoạt động ở Donbass là "thời điểm rất quan trọng của toàn bộ chiến dịch".
Mục tiêu của Nga rất rõ ràng và được tuyên bố công khai: Đảm bảo an ninh cho toàn bộ các khu vực phía đông, bao gồm Donetsk và Luhansk. Mục tiêu thứ hai là đánh bại các lực lượng kháng cự còn lại ở thành phố cảng Mariupol để củng cố hành lang trên bộ nối liền với Crimea.
Để đạt được mục tiêu đó, các lực lượng Nga được triển khai ở phía bắc và phía đông Kiev đã được tái bố trí lực lượng và định hướng chiến dịch.
CNN dẫn lời các quan chức Mỹ ước tính rằng Nga đã huy động khoảng 78 tiểu đoàn tác chiến ở miền đông Ukraine - có thể là khoảng 75.000 quân. Con số này còn được tăng thêm bởi lượng quân đang được tập hợp ở các vùng biên giới của Nga.
Phân tích của CNN về hình ảnh vệ tinh, video trên mạng xã hội và tuyên bố của cả hai bên cho thấy người Nga hiện đang cố gắng tiến theo ba trục.
Hãy tưởng tượng Donbas như một hình vuông: Các lực lượng Nga đã ở ba phía - chỉ để ngỏ phía tây cho quân Ukraine tiếp viện và rút lui nếu cần thiết.
Từ phía nam và phía đông, các đơn vị tiền phương của Nga đã tiến xa nhất là vài km trong tháng này. Ở phía nam, họ đã tiến sâu vào vùng Zaporizhzhia, láng giềng của Donetsk. Tuần này, họ bắt đầu pháo kích vào các ngôi làng bên trong Zaporizhzhia.
Từ phía bắc, sau khi chiếm thành phố Izium vào đầu tháng, Nga đã tiến thêm được một chút.
Điều chưa rõ ràng ở giai đoạn này là liệu người Nga có sẵn sàng một đòn tấn công phối hợp lớn hay không. Báo cáo từ Kiev cho thấy điều ngược lại, nhưng các quan chức Mỹ tin rằng hiện tại Nga vẫn đang tiến hành "các hoạt động định hình... để đảm bảo rằng họ có sẵn hậu cần và sự duy trì".
Mặc dù vậy, ISW đánh giá rằng "Quân đội Nga khó có thể giải quyết được các nguyên nhân gốc rễ - phối hợp kém, không có khả năng tiến hành các hoạt động xuyên quốc gia và tinh thần thấp - vốn đã cản trở các cuộc tấn công trước đó".
Chiến thuật Ukraine
Người Ukraine đã cho thấy họ là nhà chiến thuật khôn ngoan trong cuộc xung đột lần này khi sẵn sàng nhường chiến trường và tận dụng ưu thế về địa lợi để gây tổn thất cho các đơn vị của Nga.
Tuần này, các đơn vị Ukraine đã rút khỏi thị trấn Kreminna ở vùng Luhansk khi đối đầu với hỏa lực áp đảo.
Giờ đây, Ukraine phải quyết định xem có bố trí hệ thống phòng thủ tĩnh hay không, điều này có thể dẫn đến việc các đơn vị đó có thể bị tiêu diệt hoặc bị bao vây khi đối mặt với sự tấn công của pháo binh, rocket và thiết giáp Nga.
Phương án thay thế là phòng thủ cơ động - chiến đấu và rút lui khỏi địa hình ít quan trọng, phản công quân Nga khi đối thủ lùi lại và sau đó giữ phòng tuyến của mình ở địa hình phù hợp.
Đồng thời, người Ukraine sẽ tìm cách phá vỡ các đường tiếp tế của Nga - gây ra sự bối rối trong khi thách thức hậu cần và tinh thần của Nga. Theo đánh giá của giới quan sát, tinh thần của một số đơn vị Nga - được tái triển khai cho đợt tấn công thứ hai sau nhiều tháng - có thể sẽ suy yếu.
Một trong những mục tiêu của Nga là thành phố Sloviansk, nhưng lãnh thổ này bị bao bọc bởi rừng, sông và đầm lầy - khó đi lại và cần có thiết bị bắc cầu chuyên dụng.
Ở những nơi mà người Nga bị giới hạn các hướng chuyển quân, như ở gần Kiev, họ dễ bị tấn công bởi cả máy bay không người lái và tên lửa chống tăng hạng nhẹ của Ukraine.
Người Ukraine cũng không chỉ chơi phòng ngự; trong những ngày gần đây, các đơn vị nhỏ đã đạt được các thắng lợi khiêm tốn ở phía đông và phía nam Kharkiv, có khả năng đe dọa các tuyến tiếp tế của Nga. Nếu họ có thể duy trì được điều này, người Nga sẽ phải dồn thêm đơn vị để bảo vệ phòng tuyến.
Mặc dù vậy, người Ukraine cũng phải đối mặt với những rủi ro đáng kể. Theo CNN, lực lượng này về cơ bản đang chiến đấu trong một chiếc "nồi hầm" có thể bị đóng lại nếu người Nga đột phá thành công theo một hoặc nhiều hướng.
Ukraine sẽ phải điều động quân một cách thông minh giống như ở Kiev, liên tục cảnh giác trước nguy cơ bị bao vây.
Trên hết, trong cuộc chạy đua với thời gian, Ukraine cần một nguồn cung cấp vũ khí và đạn dược liên tục, phần lớn trong số đó hiện đến từ bên ngoài đất nước thông qua một đường cung cấp dễ bị can thiệp. Họ cần thêm vũ khí chống tăng và hệ thống phòng không di động.
Đã có một số nhận định cho rằng Điện Kremlin muốn có một sự tiến bộ rõ ràng vào ngày 9/5, khi Nga kỷ niệm Ngày Chiến thắng.
Với tốc độ hiện tại, điều này có vẻ khó xảy ra. Câu hỏi quan trọng hơn là liệu chiến dịch có bị kéo dài đến mùa hè, trong một cuộc chiến tranh tiêu hao nghiệt ngã hay không.
Quân đội Nga sẽ phải luân chuyển các đơn vị, dựa trên nguồn dự trữ hạn chế, để duy trì một cuộc xung đột vốn đã gây xói mòn lực lượng mặt đất. Tính toán Điện Kremlin cũng sẽ bị ảnh hưởng bởi hiệu quả kháng cự của Ukraine và khả năng các chính phủ phương Tây cung cấp cho Ukraine nhiều thiết bị hơn và tốt hơn.
