Theo như trong một tuyên bố về cuộc họp, Bộ Ngoại giao Trung Quốc lưu ư Mỹ đang gửi "tín hiệu rất sai lầm, nguy hiểm" về Đài Loan, đồng thời khẳng định rằng hoạt động đ̣i độc lập của Đài Loan càng lan rộng th́ khả năng đạt được một giải pháp ḥa b́nh càng ít.
Ngoại trưởng Vương Nghị cảnh báo nếu Washington không thay đổi cách tiếp cận với Bắc Kinh, th́ xung đột Mỹ-Trung là không tránh khỏi.
Ngày 22/9, phát biểu tại viện Asia Society ở New York, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị cho rằng quan hệ Trung Quốc - Mỹ đang ở mức thấp nhất kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao dù Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh và Tổng thống Mỹ Joe Biden cam kết đưa quan hệ giữa hai nước phát triển đúng hướng.
"Mong muốn của lănh đạo Mỹ về quan hệ song phương ổn định vẫn chưa được chuyển thành chính sách hợp lư", ông Vương nhận định.
Ông Vương đề cập tới việc Mỹ coi Trung Quốc là đối thủ chính, việc Mỹ củng cố liên minh trong khu vực nhằm bao vây Trung Quốc, hạn chế công ty công nghệ Trung Quốc tham gia thị trường Mỹ với lư do quan ngại an ninh quốc gia và về chuyến thăm Đài Loan của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đầu tháng 8.
Ông Vương cho rằng vấn đề Đài Loan đang trở thành nguy cơ lớn nhất trong quan hệ giữa Trung Quốc - Mỹ và sẽ “tàn phá” quan hệ song phương nếu xử lư không đúng cách.
Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị.
Trung Quốc coi Đài Loan là phần lănh thổ chờ thống nhất, tuyên bố sẵn sàng sử dụng vũ lực nếu cần. Quan hệ Mỹ - Trung Quốc có nhiều căng thẳng sau chuyến thăm Đài Loan của bà Pelosi. Bắc Kinh lên án chuyến thăm của bà Pelosi vi phạm chủ quyền của Trung Quốc, áp lệnh trừng phạt đối với cá nhân bà Pelosi và gia đ́nh.
Mới đây, Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ thông qua dự luật tăng cường hàng tỷ USD hỗ trợ quân sự của Mỹ cho Đài Loan.
Tuần trước, Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết binh sĩ Mỹ sẽ bảo vệ Đài Loan trong trường hợp Trung Quốc tấn công ḥn đảo. Tuy nhiên, ông Biden khẳng định Mỹ vẫn ủng hộ chính sách “Một Trung Quốc”. Trung Quốc đă lập tức phản đối gay gắt trước thông báo của ông Biden.
Đề cập tới cạnh tranh Mỹ - Trung Quốc, ông Vương cho biết: “Trung Quốc không phủ nhận việc tồn tại cạnh tranh giữa Trung Quốc và Mỹ trong lĩnh vực kinh tế, thương mại và cũng không e ngại cạnh tranh nhưng không đồng ư với việc sử dụng cạnh tranh để định nghĩa quan hệ giữa Trung Quốc - Mỹ”.
“Mỹ không thể một mặt phá hoại lợi ích cốt lơi của Trung Quốc trong khi mặt khác yêu cầu Trung Quốc hợp tác vô điều kiện”, ông Vương nói.
Ông Vương cho rằng “Mỹ đă nhiều lần khiêu khích lợi ích cốt lơi và quyền phát triển của Trung Quốc nhưng đồng thời lại kêu gọi mối quan hệ ổn định và tránh đối đầu. Điều này mâu thuẫn cả về logic lẫn trong thực tế”. Ngoại trưởng Trung Quốc cũng cảnh báo nếu Mỹ tiếp tục xử lư quan hệ Trung Quốc - Mỹ theo cách tiếp cận “cộng tổng bằng 0”, làm sai lệch chính sách về Trung Quốc th́ sẽ chỉ đưa quan hệ giữa 2 nước tới xung đột và đối đầu.
Ông Vương khẳng định “Trung Quốc hay Mỹ không thể đánh bại lẫn nhau” và nhiều kế hoạch áp đặt hệ thống phương Tây đối với Trung Quốc đều đă kết thúc thất bại.
Ông Vương và Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken chuẩn bị có cuộc gặp bên lề phiên họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc diễn ra tại New York từ ngày 20-26/9. Cuộc gặp được kỳ vọng giúp 2 bên hạ nhiệt căng thẳng cũng như đặt nền móng cho cuộc gặp trực tiếp đầu tiên giữa Chủ tịch Tập và Tổng thống Biden có khả năng sẽ diễn ra bên lề hội nghị thượng đỉnh G20 tại Indonesia vào tháng 11.
Trước đó, hai Ngoại trưởng Trung Quốc - Mỹ đă có cuộc gặp bên lề hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới G20 hồi tháng 7.
