Theo như trong tuần vừa qua, mạng xă hội Việt Nam bàn tán về việc 100 du khách Việt đến tỉnh Gangwon (Hàn Quốc) theo chương tŕnh miễn visa đă bỏ trốn, mà báo chí trong nước nói nhiều lần “mất liên lạc” của du khách Việt đă trở thành “chuyện thường ngày” khiến không gây sốc cho dư luận.
Sự việc 100 du khách Việt mất tích ở Hàn chắc chắn ảnh hưởng xấu đến việc kinh doanh tour outbound của các công ty du lịch lữ hành Việt Nam, khi các điểm đến được người Việt ưa chuộng như Hàn, Đài, Nhật, Mỹ, Canada, Úc, châu Âu… đều ngày càng khó xin visa bằng cách tăng thêm điều kiện và kéo dài thời gian xét duyệt.
Một đứa em chuyên bán tour đi Israel 9 năm nay nói với tôi: “Mỗi năm em đưa 25 đoàn khách Việt sang Israel hành hương, mỗi đoàn 40 người. Đă xem xét hồ sơ cẩn thận nhưng kết thúc tour, đưa họ về tới sân bay Sài G̣n rồi mới hết hồi hộp chị ạ. Việc này hên xui lắm, không nói trước được đâu. May mà trong 9 năm, em chỉ bị có một du khách trốn ở lại! Nếu nhiều hơn chắc họ cấm công ty em nộp hồ sơ xin visa luôn ấy”.
Do đặc thù của tour hành hương, du khách đi Israel thường là dân Công giáo, trong đó có các linh mục và nữ tu, nên độ rủi ro của các công ty bán tour hành hương Israel chắc chắn thấp hơn những tour châu Âu, Hàn, Nhật, Đài, Mỹ, Úc…
Tôi nhớ lại chuyến du lịch Israel của ḿnh hồi cuối năm 2016. Ngoài việc phải nộp nhiều loại giấy tờ chứng minh tài chính, chứng minh thu nhập, chứng minh công việc hiện hữu…., tôi c̣n phải nộp tất cả passport cũ lẫn mới để chứng minh ḿnh từng đi nhiều nước và đă trở về.
Khi đoàn bay sang Thái Lan, nhân viên an ninh của ṭa đại sứ Israel ở Thái phỏng vấn từng người một. Nếu họ đánh rớt ai đó v́ nghi ngờ th́ người đó phải quay trở lại Việt Nam, công ty du lịch sẽ hoàn phần tiền c̣n lại. May mà cuối cùng đoàn của tôi không có ai bị rớt nhưng qua cổng an ninh phi trường Ben Gurion ở Tel Aviv, chúng tôi phải đưa passport cho hướng dẫn viên du lịch. Bạn ấy giải thích: “Ngoài việc giữ an toàn cho passport của các anh chị, chúng tôi cần phải đề pḥng khi có ai đó bỏ trốn”.
Khi sang Nhật hồi năm 2018, bạn hướng dẫn viên du lịch (tức trưởng đoàn) cũng giữ passport của tất cả thành viên.
V́ đă quen với điều này, tôi không c̣n ngạc nhiên, nhưng tôi không bao giờ quên chuyến du lịch đầu tiên của ḿnh ở Hong Kong, Macau hồi đầu năm 1996, lúc hai nơi này vẫn thuộc Vương quốc Anh và Bồ Đào Nha. Người hướng dẫn viên phía công ty du lịch Hong Kong – đối tác của công ty du lịch Việt Nam, nơi tôi đăng kư tour – có vẻ mặt lầm lỳ, căng thẳng. Mỗi khi đưa đoàn du khách Việt đến một điểm tham quan và quay lại xe, anh ta giơ tay đếm từng người và luôn là người sau cùng lên xe. May mắn thay, các chuyến du lịch nước ngoài theo tour của tôi đều không có ai trốn ở lại nên khi trở về ai cũng vui mà vui nhất là bạn trưởng đoàn.
Kỷ niệm khác của tôi là hai lần phỏng vấn xin visa ở Tổng lănh sự quán Mỹ tại Sài G̣n. Khi đi phỏng vấn, tôi rất tự tin mang theo đầy đủ giấy tờ… nhưng lại không mang theo các passport cũ. Khi nhân viên phỏng vấn hỏi tôi: - Bà đă từng đi du lịch ở đâu chưa? - Đă từng đi nhiều nước. – Passport cũ của bà đâu? V́ trong passport này không thấy điều đó.
Thế là tôi bị rớt. Cách mấy tháng sau, trong lần phỏng vấn thứ hai, tôi mang theo toàn bộ passport cũ và “pass” dễ dàng. Việc một người từng đi du lịch nhiều nơi và trở về chứng tỏ cá nhân đó đáng tin cậy để được cấp visa.
Tất nhiên, điều rơ ràng là những du khách Việt bỏ trốn đều có sự tính toán từ trước, rằng họ đă có “đường dây” liên lạc hứa hẹn tạo việc làm ở xứ người, chứ nếu không, chả ai dám ở lại xứ người để sống bất hợp pháp.
Làm một công dân hợp pháp th́ việc kiếm sống cũng không dễ dàng ǵ, huống hồ từ bỏ nhân thân, trở thành một kẻ vô danh trốn chui trốn nhủi ở xứ người.
Chỉ khốn khổ là v́ những cá nhân bỏ trốn đó, con đường du lịch xứ người mở mang tầm mắt sẽ khép lại với nhiều người Việt.
Bài thể hiện quan điểm riêng của cây bút tự do Song May, hiện sống ở Sài Gòn.
Làm hướng dẫn viên các đoàn du khách Việt đi nước ngoài phải có thêm nhiệm vụ giám sát họ bỏ trốn
Games
