Ở El Salvador, quốc gia có số lượng tù nhân tính trên đầu người cao nhất thế giới, các nhà tù luôn quá tải. Nơi đây nổi tiếng v́ khắc nghiệt, giam giữ hàng ngàn tội phạm khét tiếng.
Lính canh không dám đi lại, nhà tù thành "trụ sở" của băng đảng
Tính đến tháng 2/2021, các nhà tù của El Salvador có tổng sức chứa là 30.000 phạm nhân, nhưng thực tế giam giữ gấp 2 lần con số này. Tù nhân ở đây phần lớn là thành viên của các băng đảng khét tiếng, bao gồm 2 tổ chức tội phạm chính ở El Salvador: Mara Salvatrucha-13 và Barrio-18.
Các băng đảng ở đây nguy hiểm đến nỗi chúng được phép... tự điều hành nhà tù. Nhà tù an ninh tối đa Penas Ciudad Barrios ở phía Nam El Salvador đă trở thành "trụ sở" của băng đảng Mara Salvatrucha, nổi tiếng về các vụ buôn ma túy, cướp bóc, hăm hiếp xuyên lục địa.
Các thành viên băng nhóm này c̣n mở tiệm bánh, cơ sở phục hồi chức năng và thậm chí c̣n điều hành bệnh viện. Nhiếp ảnh gia Adam Hinton từng tham quan nhà tù cho biết: "Khi bước chân vào nhà tù, bạn thậm chí c̣n không thấy bóng dáng lính canh đâu. Họ chỉ dám đứng bên ngoài và để mặc các băng đảng tự điều hành cơ sở".
Tuy nhiên, chính sách này làm dấy lên lo ngại nhà tù sẽ củng cố cấu trúc tội phạm hay trở thành trung tâm chỉ huy cho các bè phái. Từ tháng 8/2019, các băng đảng đối địch đă học cách chia sẻ không gian trong nhà tù chứ không c̣n được quyền kiểm soát hoàn toàn một khu vực nào nữa.
Các thành viên của băng đảng MS trong một nhà tù (Ảnh: theguardian).
Để cô lập tù nhân, chính phủ đă loại bỏ hoàn toàn việc thăm nom, tù nhân bị giam 24 giờ/ngày trong pḥng giam, không được cung cấp xà pḥng, giấy vệ sinh và kem đánh răng. Ngoài ra, tố tụng tư pháp bị đ́nh chỉ và tù nhân xếp loại nguy hiểm bị hạn chế đưa đến bệnh viện.
Điều kiện tồi tệ trong tù đă dẫn đến những hệ luy nghiêm trọng về sức khỏe của các tù nhân và gia tăng các báo cáo về t́nh trạng bạo lực băng đảng hay vi phạm nhân quyền.
Vào ngày 16/6/2016, nhà tù Cojutepeque đă bị đóng cửa v́ được biết đến là nhà tù tồi tệ nhất ở đất nước này. Các tù nhân, tất cả đều thuộc băng đảng Barrio 18, được chuyển đến các nhà tù Quezaltepeque và Izalco. Tuy nhiên, theo báo cáo của Văn pḥng Tổng chưởng lư về Nhân quyền El Salvador, việc chuyển giao đó đă "làm trầm trọng thêm t́nh trạng quá tải trong các nhà tù nói trên".
Tại nhà tù Penas Ciudad Barrios, mỗi pḥng giam khoảng 15m2 chứa tới hơn 30 người (Ảnh: bscholarly).
Văn pḥng nhân quyền xác nhận rằng cảnh sát đă tịch thu tài sản của 1.282 tù nhân được chuyển đến, cấm họ mang theo quần áo và giày dép, đồng thời buộc họ chỉ được mặc đồ lót. Báo cáo xác nhận rằng các tù nhân phải ngủ trên sàn nhà, v́ họ bị cấm dùng đệm hoặc chăn. Trong số những người được chuyển giao có các tù nhân bị nhiễm HIV, bệnh lao và suy thận không được điều trị. Trên thực tế nhiều tù nhân bị nhiễm nấm da nghiêm trọng và dẫn đến lở loét, nhiễm trùng.
Trong 4 tháng đầu tiên, 4 tù nhân đă chết v́ không được chăm sóc y tế, một người mắc bệnh viêm phổi và một người bị suy dinh dưỡng. Trong thời gian này, 11 tù nhân đă bị ám sát trong tù do các cuộc thanh trừng nội bộ giữa các băng đảng.
Công tố viên Caballero cho biết: "Các tù nhân đang sống trong những điều kiện dưới con người. Một sự vi phạm hoàn toàn quyền con người và pháp luật".
"Siêu nhà tù" mới của El Salvador
Với nỗ lực trấn áp các băng nhóm tội phạm trong nước và giảm tải cho hệ thống nhà tù hiện đă chật cứng tại quốc gia này, El Salvador vừa mở cửa một trong những nhà tù lớn nhất Mỹ La tinh vào tháng 2 năm nay, với tổng diện tích 166 héc ta và sức chứa lên đến 40.000 tù nhân.
"Siêu nhà tù" tọa lạc ở Tecoluca, cách thủ đô San Salvador 74km, bao gồm 8 ṭa nhà làm bằng bê tông cốt thép. Mỗi ṭa nhà có 32 pḥng giam, mỗi pḥng giam rộng khoảng 100 mét vuông, với 80 chiếc giường kim loại cho 100 tù nhân. Ngoài ra, mỗi pḥng giam được trang bị 2 bồn rửa và 2 nhà vệ sinh.
Ngày 24/2, hàng ngàn tù nhân được chuyển sang nhà tù mới của El Salvador (Ảnh: telegraph.co).
Các tù nhân sẽ chỉ được rời khỏi pḥng giam để tham gia các phiên điều trần hợp pháp hoặc bị trừng phạt trong một pḥng giam cách ly không có cửa sổ và không có ánh sáng.
Bất kỳ ai bước vào khu vực của nhà tù mới sẽ được soi chiếu bằng thiết bị điện tử để phát hiện vũ khí và hàng lậu. 600 binh sĩ và 250 cảnh sát làm nhiệm vụ đảm bảo an ninh suốt ngày đêm, và thiết bị gây nhiễu điện tử sẽ ngăn chặn mọi liên lạc của tù nhân với thế giới bên ngoài.
Tổng thống Nayib Bukele cho biết "siêu nhà tù" mang tên "Trung tâm giam giữ khủng bố" bao gồm 37 tháp canh và 8 khu pḥng giam "không thể vượt ngục" sẽ là một công cụ mạnh mẽ trong cuộc chiến chống lại các băng nhóm tội phạm ở nước này.
"Đây sẽ là ngôi nhà mới của các băng đảng tội phạm, nơi chúng sẽ không thể gây hại cho người dân nữa", Tổng thống Nayib Bukele viết trên Twitter.
VietBF@sưu tập
Games
