Trong khi làn sóng biểu t́nh và đ́nh công tiếp tục diễn ra, chính phủ Pháp đă từ chối lời kêu gọi của các liên đoàn lao động về việc ngừng cuộc "đại tu" hưu trí.
Nước Pháp hôm 28/3 tiếp tục bị ḱm kẹp bởi một đợt đ́nh công khác, cùng các cuộc biểu t́nh trên đường phố và biểu t́nh bạo lực lẻ tẻ chống lại cuộc "đại tu" hưu trí của Tổng thống Emmanuel Macron.
Bạo lực gia tăng bên lề các cuộc tuần hành chủ yếu là ôn ḥa vào tuần trước, làm nóng căng thẳng giữa ông Macron và những người phản đối tăng tuổi nghỉ hưu - bao gồm liên đoàn lao động, hầu hết đảng đối lập và hơn 2/3 công chúng Pháp, theo New York Times.
Nhà chức trách đă triển khai 13.000 sĩ quan trên toàn quốc trước các cuộc biểu t́nh hôm 28/3, trong đó hơn 5.000 cảnh sát được phân ra ở Paris - nơi nhiều cửa hàng và cơ sở kinh doanh dọc theo tuyến đường diễn ra biểu t́nh phải đóng cửa.
Tuy nhiên, các cuộc biểu t́nh hôm 28/3 không c̣n nhiều người tham gia như tuần trước và bạo lực đă giảm bớt. Khoảng 740.000 người tuần hành trên khắp đất nước, theo chính quyền Pháp, giảm so với hơn một triệu vào tuần trước.
Dù vậy, các liên đoàn lao động lại đưa ra con số ước tính cao hơn nhiều - 2 triệu người biểu t́nh - đồng thời kêu gọi một ngày biểu t́nh và đ́nh công mới vào tuần tới.
Hai người đứng trên cột đèn giao thông dành cho người đi bộ trong ngày thứ 10 diễn ra cuộc đ́nh công và biểu t́nh trên toàn nước Pháp, nhằm phản đối cải cách lương hưu. Ảnh: Reuters.
Làn sóng giận dữ
Nhiều người Pháp đă quá quen thuộc trước t́nh cảnh hỗn loạn hôm 28/3 sau 3 tháng xung đột. Đường và lối vào trường đại học bị phong tỏa, các chuyến tàu và chuyến bay bị hủy bỏ, các trạm xăng ở phía tây và đông nam bị thiếu hụt trong bối cảnh hoạt động ở nhà máy lọc dầu và kho nhiên liệu bị gián đoạn.
Rác vẫn c̣n chất đống ở nhiều khu phố Paris, mặc dù một trong những hiệp hội thu gom rác cho biết họ sẽ ngừng đ́nh công vào hôm 29/3.
Ông Macron đang ở vị thế khó khăn khi cố gắng xoa dịu căng thẳng ngay giữa lúc ông tiến hành chính sách gây tranh căi nhất trong nhiệm kỳ thứ hai của ḿnh: Tăng tuổi nghỉ hưu hợp pháp từ 62 lên 64.
Philippe Martinez, lănh đạo của Confédération Générale du Travail, liên đoàn lao động lớn thứ hai của Pháp, từng nói với phóng viên tại một cuộc biểu t́nh ở Clermont-Ferrand, miền Trung nước Pháp, rằng đây sẽ không phải “cuộc biểu t́nh cuối cùng”.
Trong khi đó, gần Place de la Nation ở phía đông Paris, một nhóm sinh viên từ trên đỉnh tượng đài đồ sộ bằng đồng hô vang: “Nghỉ hưu ở tuổi 62 - chúng tôi đă chiến đấu để giành được nó, chúng tôi sẽ chiến đấu để giữ nó!”.
Tuy nhiên, vào ngày biểu t́nh thứ 10 trên toàn quốc, một số người đă trở nên mệt mỏi.
“Tôi đă tham gia nhiều ngày đ́nh công và điều đó thật mệt mỏi”, Patrick Lorent, 53 tuổi, cho biết.
Lorent cho biết ông đă bỏ phiếu cho ông Macron trong ṿng hai của cuộc bầu cử năm ngoái và sẽ làm như vậy một lần nữa nếu điều đó ngăn cản bà Marine Le Pen, nhà lănh đạo cực hữu, trở thành tổng thống. Nhưng lá phiếu của ông không đồng nghĩa ủng hộ việc cải cách lương hưu.
“Chúng tôi không bỏ phiếu cho cải cách này”, ông Lorent nói. “Tại sao ông ấy không hiểu?”.
Người biểu t́nh đứng trên bức tượng Place de la Nation cùng khẩu hiệu "Chống lại máu và nước mắt, ước mơ và ngọn lửa". Ảnh: Reuters.
Cuộc biểu t́nh ở Paris trở nên căng thẳng hơn khi màn đêm buông xuống và cảnh sát đă đụng độ với những người biểu t́nh ở Place de la Nation, bắn hơi cay để giải tán đám đông.
Sự giận dữ không chỉ nằm ở kế hoạch lương hưu của ông Macron mà c̣n cả quyết định dùng quyền hiến định để khiến dự luật thông qua ở Hạ viện mà không cần bỏ phiếu
“Sự phẫn nộ và oán giận đang ở mức độ mà tôi hiếm khi thấy”, cựu Tổng thống Pháp François Hollande cho biết.
Ông Hollande nói trên kênh tin tức BFMTV rằng đây là thời điểm không thể tồi tệ hơn của ông Macron.
“Khi bạn khởi động một cuộc đại tu lương hưu trong bối cảnh lạm phát, sức mua giảm mạnh và những lo ngại về xung đột ở Ukraine, điều đó gây ra sự khó hiểu”, ông nói.
Thời điểm căng thẳng tột độ
Khi các cuộc biểu t́nh nổ ra, bạo lực đi kèm như một điều không tránh khỏi, theo AP.
Cuối tuần trước, hàng chục người đă bị thương khi cảnh sát Pháp và các nhà vận động môi trường đụng độ trong cuộc biểu t́nh ở vùng nông thôn phía Tây nước Pháp.
Chính phủ và các phe đối lập đă kêu gọi b́nh tĩnh, nhưng điều đó không có nghĩa họ đồng t́nh với nhau về vấn đề gây tranh căi. Đối với liên đoàn lao động, việc tăng tuổi nghỉ hưu hợp pháp luôn là điều không có triển vọng thành công. Nhưng đối với ông Macron, cần phải cân bằng tài chính cho hệ thống lương hưu của Pháp mà theo ông là không bền vững.
“Chúng ta đang ở trong thời điểm căng thẳng tột độ, với sự phẫn nộ rất sâu sắc và sự tức giận dâng cao”, Laurent Berger, lănh đạo Liên đoàn Lao động Dân chủ, liên đoàn lao động lớn nhất của Pháp, nói trên đài truyền h́nh France 2.
Cảnh sát chống bạo động Pháp tại một cuộc biểu t́nh ở Paris vào 28/3. Ảnh: Reuters.
Các liên đoàn lao động cho biết họ sẵn sàng thảo luận về những thay đổi đối với luật lao động và hệ thống hưu trí chỉ khi chính phủ rút lại cuộc đại tu hiện nay.
Chính phủ nói rằng họ muốn thảo luận về vấn đề đó nhưng luật hưu trí đă được thông qua và từ chối yêu cầu của ông Berger về điều mà công đoàn gọi là “ḥa giải” để vượt qua khủng hoảng.
“Tôi đă chịu đủ những lời từ chối thảo luận và đối thoại thẳng thừng này rồi”, Ông Berger nhanh chóng đáp trả, nói với các phóng viên trước cuộc tuần hành ở Paris.
Bế tắc ngày càng trở nên gay gắt. Các nhà lập pháp thuộc đảng của ông Macron nói rằng họ đă nhận được những lời dọa giết. Theo chính phủ, hàng chục ṭa nhà như ṭa thị chính và đồn cảnh sát, cùng hơn 100 văn pḥng của các nhà lập pháp, đă trở thành mục tiêu trong vụ phá hoại và đốt phá những tuần qua. Hơn 800 sĩ quan bị thương trong cuộc biểu t́nh, theo chính phủ.
Nhưng các công đoàn, luật sư, nhóm nhân quyền và Hội đồng Châu Âu nói rằng chính quyền cũng phải chịu trách nhiệm về t́nh trạng bạo lực ngày càng gia tăng, cáo buộc cảnh sát sử dụng vũ lực quá mức.
Cơ quan giám sát và kỷ luật nội bộ của cảnh sát đă mở 17 cuộc điều tra về các hành vi sai trái liên quan đến cuộc biểu t́nh.
Luật hưu trí sẽ có hiệu lực trừ khi Hội đồng Hiến pháp, cơ quan xem xét luật để đảm bảo rằng nó phù hợp với Hiến pháp Pháp, băi bỏ một phần hoặc toàn bộ luật. Một phán quyết dự kiến được đưa ra vào tháng 4.
“Căn cứ vào thực tế, cuộc đối đầu có vẻ sẽ tiếp tục trong vài tuần”, Mujtaba Rahman, nhà phân tích tại Eurasia Group, nói.
VietBF@sưu tập
Games
