Chế độ ăn uống cho người bị tan máu bẩm sinh

[goodidea]

Người bệnh tan máu bẩm sinh thalassemia nên ăn ngũ cốc, sữa, thực phẩm giàu vitamin E, tránh tiêu thụ đồ nhiều sắt, hải sản.

Tan máu bẩm sinh (thalassemia) là bệnh do gene di truyền, người mắc phải điều trị thải sắt và truyền máu định kỳ hàng tháng. Theo số liệu của Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương, hiện có trên 20.000 người bị thalassemia phải điều trị cả đời. Mỗi năm có thêm 8.000 trẻ sinh ra bị bệnh tan máu, trong đó khoảng 2.000 trường hợp nặng và 800 trẻ không thể chào đời do bị phù thai.

Bác sĩ Phạm Thị Thu Hằng, khoa Huyết học Lâm sàng, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, khuyến nghị bệnh nhân thalassemia nên ăn các thực phẩm, như sau:

Ngũ cốc

Những thực phẩm nằm trong nhóm này là gạo, yến mạch, lúa mì, ngô. Hạn chế ăn ngũ cốc chung với các thực phẩm như dâu, nước cam bởi chúng làm tăng khả năng hấp thu sắt. Thay vào đó, hãy dùng ngũ cốc với sữa, vừa cung cấp dinh dưỡng tốt, vừa hạn chế bổ sung và hấp thu sắt.

Sữa và chế phẩm từ sữa

Bệnh nhân thalassemia, đặc biệt người trẻ thường bị thiếu hụt dinh dưỡng, rối loạn hấp thu vitamin D và canxi. Vì thế việc bổ sung sữa và các chế phẩm từ sữa như phô mai, sữa tươi, kem, sữa ít béo là cần thiết trong chế độ ăn hàng ngày. Sữa sẽ bù đắp lượng dinh dưỡng thiếu hụt, đồng thời giúp kiểm soát sắt hấp thu tốt hơn.

Thực phẩm giàu vitamin E

Vitamin E là chất oxy hóa tự nhiên giúp bảo vệ sức khỏe, làm chậm quá trình lão hóa. Với bệnh nhân thalassemia, bổ sung nhiều thực phẩm chứa vitamin giúp tăng khả năng đáp ứng với thuốc điều trị, tăng sinh hồng cầu. Một số thực phẩm giàu vitamin E được khuyến cáo trong thực đơn gồm: dầu hạnh nhân, dầu đậu nành, quả bơ, dầu ô liu.

Trà, cà phê và gia vị

Những thức uống như trà, cà phê có khả năng làm hạn chế hấp thu sắt - điều quan trọng mà mọi bệnh nhân thalassemia cần đạt được. Trong đó, trà xanh chứa những chất rất tốt trong kiểm soát hàm lượng sắt trong cơ thể, người bệnh được khuyến cáo nên uống trà xanh mỗi ngày. Ngoài ra, một số loại gia vị, tiêu biểu là rau oregano sẽ có tác dụng tương tự.

Thực phẩm giàu canxi

Ngoài sữa, bệnh nhân thalassemia cần bổ sung tăng cường canxi từ thực phẩm khác. Đáp ứng tốt dinh dưỡng này giúp hạn chế hấp thu sắt và giảm tình trạng tích tụ sắt dư thừa, đồng thời tốt cho sức khỏe của xương và chất dẫn truyền thần kinh.

Những thực phẩm giàu canxi nên được dùng thường xuyên gồm: trứng, các loại đậu như đậu nành, đậu xanh, hạnh nhân. Tuy nhiên, người bệnh nên kiểm soát ăn số lượng thực phẩm vừa đủ để cơ thể không hấp thu quá nhiều canxi.

Rau củ quả tươi

Rau củ quả tươi chứa nhiều vitamin và khoáng chất, hoạt động như những chất oxy hóa tự nhiên, từ đó giúp tăng cường miễn dịch, giảm biến chứng do thalassemia gây ra.

Nên kiêng ăn gì?

Bệnh nhân thalassemia cần tránh một số loại thực phẩm chứa nhiều sắt cũng như các chất làm tăng hấp thu sắt như cá, hến, trai, sò.

Các loại thịt đỏ rất giàu sắt như thịt cừu, bò, lợn, gà phần sẫm màu hoặc trong trứng, gan động vật. Các loại rau củ chứa nhiều sắt gồm khoai tây, rau ngót, đậu lăng, củ cải.

Đặc biệt, bệnh nhi thalassemia nên kiểm soát lượng thịt cá trong chế độ ăn hàng ngày, thay thế bằng thịt trắng như gà, vịt.

Hạn chế thực phẩm không chứa nhiều sắt nhưng khi kết hợp trong bữa ăn, nó khiến cơ thể hấp thu sắt tốt như hoa quả giàu vitamin C ở bưởi, cam hay bia, dưa bắp cải, đậu nành.

VietBF@sưu tập