Thực tế, các chất dinh dưỡng cần bổ sung cho cơ thể để chiến đấu và ngăn ngừa bệnh ung thư không chỉ là protein chất lượng cao, carbohydrate, chất béo mà c̣n là 2 nhóm dưỡng chất này. Tuy số lượng ít, nhưng cực kỳ quan trọng.
Khi nói đến những chất dinh dưỡng mà bệnh nhân ung thư cần bổ sung, điều đầu tiên mà hầu hết bệnh nhân ung thư sẽ nghĩ đến là protein chất lượng cao .
Các chuyên gia sức khỏe thường nhấn mạnh tầm quan trọng của protein chất lượng cao đối với bệnh nhân ung thư. Ví dụ, đối với bệnh nhân khối u có albumin giảm, các axit amin h́nh thành sau khi tiêu hóa protein chất lượng cao là nguyên liệu để tổng hợp albumin. Đối với bệnh nhân giảm bạch cầu, protein là thành phần quan trọng trong quá tŕnh tái tạo bạch cầu. v́ thế cần tăng cường hấp thụ protein chất lượng cao một cách hợp lư để cơ thể hồi phục sau các đợt điều trị.
Trên thực tế, các chất dinh dưỡng cần thiết cho bệnh nhân ung thư không chỉ là protein chất lượng cao mà c̣n bao gồm carbohydrate, chất béo, vitamin và khoáng chất.
Do các yếu tố như giảm lượng thức ăn, chấn thương phẫu thuật, xạ trị và hóa trị, nhiều bệnh nhân ung thư bị thiếu hụt vitamin và nguyên tố vi lượng.
Nguyên tố vi lượng
Các nguyên tố vi lượng như canxi, sắt, kẽm và selen là những chất dinh dưỡng cần thiết để h́nh thành các mô của con người và duy tŕ các chức năng sinh lư b́nh thường. Nhưng hầu hết các bệnh nhân mắc ung thư đều thiếu các vi chất này do giảm ăn, quá tŕnh điều trị bệnh…
Kẽm đóng vai tṛ quan trọng trong việc duy tŕ chức năng đường ruột b́nh thường của cơ thể con người, duy tŕ thị lực tối b́nh thường và thúc đẩy sự phát triển của con người. Ngoài ra, kẽm c̣n giúp tăng cường khả năng miễn dịch của bệnh nhân khối u, thúc đẩy quá tŕnh lành vết thương và giảm tổn thương niêm mạc do xạ trị và hóa trị, nguy cơ biến chứng như suy giảm khứu giác, đồng thời tăng cường độ nhạy cảm của một số bệnh nhân khối u với hóa trị.
Ngoài ra, kẽm c̣n tác động đến quá tŕnh tổng hợp protein vị giác, giúp phục hồi vị giác, cải thiện vị giác bất thường ở bệnh nhân khối u.
Tuy nhiên, cần chú ư bổ sung hợp lư, v́ dư thừa kẽm sẽ ảnh hưởng đến sự hấp thu selen và làm tăng nguy cơ mắc bệnh khác.
Selenium ở một nồng độ nhất định có thể đóng một vai tṛ nhất định trong việc ngăn ngừa khối u và điều trị khối u. Chẳng hạn gây ra quá tŕnh chết theo chương tŕnh của tế bào khối u, cải thiện độ nhạy cảm của khối u ác tính với xạ trị và giảm các phản ứng bất lợi liên quan đến xạ trị. Ngoài ra, selen c̣n có thể giúp tăng cường khả năng miễn dịch của bệnh nhân ung thư.
Tuy nhiên, nồng độ selen cao có hại cho cơ thể và việc hấp thụ quá nhiều selen có thể dẫn đến ngộ độc selen.
Ngoài kẽm và selen, các khoáng chất như canxi và sắt cũng rất quan trọng đối với bệnh nhân ung thư, chẳng hạn như thiếu sắt có thể dẫn đến thiếu máu ở bệnh nhân ung thư, thiếu canxi có thể dẫn đến loăng xương và tăng nguy cơ găy xương ở bệnh nhân ung thư …
Vitamin
Vitamin cũng có thể đóng một vai tṛ quan trọng trong việc ngăn ngừa và chống lại bệnh ung thư.
Vitamin A, C, D, E có thể ngăn chặn sự chuyển đổi chu kỳ của tế bào ung thư, gây ra quá tŕnh tự chết của tế bào ung thư, ức chế sự tăng sinh của tế bào khối u, đồng thời giúp giảm nguy cơ ung thư, tăng cường khả năng miễn dịch của bệnh nhân khối u.
Bên cạnh đó, vitamin A giúp duy tŕ thị lực b́nh thường. Vitamin E giúp tŕ hoăn lăo hóa và ngăn ngừa các bệnh tim mạch. Vitamin C là một chất dinh dưỡng chống oxy hóa quan trọng có thể ngăn ngừa tổn thương do oxy hóa, từ đó ngăn ngừa sự phát triển của khối u. Ngoài ra, vitamin C c̣n giúp tăng cường khả năng miễn dịch, ức chế sự phát triển của tế bào khối u, đẩy nhanh quá tŕnh chết của tế bào khối u, tăng cường độ nhạy cảm của khối u với điều trị.
Vitamin D có thể điều chỉnh sự tăng sinh, biệt hóa của tế bào ung thư, giảm nguy cơ ung thư, và duy tŕ nồng độ canxi trong máu và điều chỉnh chuyển hóa canxi và phốt pho.
Tuy nhiên, các chuyên gia sức khỏe cũng nhấn mạnh rằng việc bổ sung quá nhiều vitamin có thể gây hại. Ví dụ như bổ sung β-caroten liều cao làm tăng nguy cơ ung thư phổi, bổ sung axit folic liều cao trong thời gian dài cũng làm tăng tỷ lệ mắc ung thư đại trực tràng ở những người cao tuổi và các nhóm người nguy cơ cao. V́ vậy, bổ sung vitamin qua thực phẩm là nguồn bổ sung dinh dưỡng hiệu quả và an toàn mà mọi người nên lựa chọn.
Thực phẩm bổ sung nguyên tố vi lượng và vitamin hiệu quả
Thực phẩm chứa vitamin A: Gan gà và gan cá chứa hàm lượng vitamin A cao hơn, gan lợn và trứng gà chứa hàm lượng thấp hơn một chút. Ngoài ra tỏi tây, cà chua, tôm, cua và các loại thủy sản khác cũng có hàm lượng vitamin A nhất định.
Thực phẩm có vitamin C: Rau tươi và trái cây là nguồn cung cấp vitamin C chủ yếu như rau xanh, ớt chuông, cam quưt, cam, bưởi, nho, kiwi, dâu tây, chanh, bưởi,...
Thực phẩm chứa vitamin D: Gan động vật, các sản phẩm từ sữa, cá béo như cá thu hoang dă, cá hồi và cá ngừ,…
Thực phẩm chứa Vitamin E: Vitamin E tự nhiên được t́m thấy rộng răi trong các loại hạt và dầu thực vật như mầm lúa ḿ, đậu, rau bina, trứng, dầu thực vật (như dầu hướng dương, dầu đậu phộng, dầu ngô,...), ngũ cốc nguyên hạt và trái cây khô như hướng dương và hạnh nhân.
Thực phẩm chứa kẽm: Hàm lượng kẽm cao được t́m thấy ở động vật có vỏ, thịt ḅ, gan động vật, bột mầm lúa ḿ, ngũ cốc nguyên hạt, đậu, hạt.
Thực phẩm chứa selen: Hàm lượng selen cao được t́m thấy ở các hải sản như hải sâm, tôm, cua, mực, thịt hàu biển, hàu,...
Cuối cùng, các bác sĩ nhấn mạnh, bất kỳ loại vitamin hay nguyên tố vi lượng nào cũng cần được bổ sung với liều lượng phù hợp, nếu thừa sẽ gây hại. Nên ưu tiên lấy vitamin và nguyên tố vi lượng cần thiết từ thực phẩm tự nhiên. Khi cơ thể không thể hấp thụ dưỡng chất từ thực phẩm một cách b́nh thường, bạn nên tham khảo ư kiến bác sĩ và bổ sung thêm thông qua các chất bổ sung dinh dưỡng dưới sự hướng dẫn của bác sĩ.
VietBF@ Sưu tập
Games
