VN Bắt ông chủ buôn TV ASANZO hàng Tàu nhưng dán mác made in VN

[Gibbs]

Ngày 23/6, Cơ quan CSĐT Công an TP Hồ Chí Minh cho biết đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Phạm Văn Tam, nguyên Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Tập đoàn Asanzo và ông Phạm Xuân Tình (đại diện pháp luật, Tổng Giám đốc Công ty Asanzo) về tội Trốn thuế.

Ngược dòng thời hoàng kim của ông Phạm Văn Tam, không thể không nhắc đến Chương trình Shark Tank. Shark Tank mùa 3 hồi giữa năm 2019 công bố dàn "cá mập" với những cái tên quen thuộc như Phạm Thanh Hưng, Nguyễn Ngọc Thủy, Thái Vân Linh… và có thêm 2 gương mặt mới trong đó có ông Phạm Văn Tam (1980) - Chủ tịch Tập đoàn điện tử Asanzo Việt Nam cùng với sự ra đời Quỹ đầu tư khởi nghiệp Asanzo Startup Fund với vốn khởi đầu 200 tỷ đồng.

Cái tên Shark Tam trở nên nổi đình đám, phủ kín các mặt báo với gương mặt một doanh nhân trẻ trung, năng động… và quan trọng hơn là “từ 2 bàn tay trắng để làm nên hãng tivi 'made in Vietnam' có tên Asanzo”.

Ở vào thời điểm Shark Tam ra mắt Shark Tank mùa 3 cũng là khoảng thời gian thương hiệu Asanzo đình đám hơn bao giờ hết.

Hồi cuối tháng 10/2019, Tổng cục Hải Quan ban đầu xác định Asanzo có dấu hiệu "lừa dối người tiêu dùng", quy trình lắp ráp một số sản phẩm của Asanzo không đúng như quảng cáo. Asanzo không tự sản xuất mà chủ yếu nhập linh kiện từ các doanh nghiệp trong nước rồi lắp ráp thủ công, cho nên việc sử dụng cụm từ "đỉnh cao công nghệ Nhật Bản" không đúng với thực tế... Những linh kiện trên chủ yếu được một số doanh nghiệp khác nhập khẩu từ Trung Quốc, rồi bán lại cho Asanzo.

Về thuế, theo kết luận Thanh tra thuế hồi giữa tháng 10/2019 của Cục Thuế TP.HCM và các hồ sơ liên quan cho thấy Asanzo thành lập 19 công ty liên kết do gia đình và nhân viên đứng tên để nhập hàng về bán lại cho Asanzo. Mua "linh kiện" nhưng Asanzo lại ghi nội dung hóa đơn là "mặt hàng thành phẩm" để không khai thuế tiêu thụ đặc biệt, sau đó bán hàng thành phẩm không xuất hóa đơn.

Cục Thuế TP.HCM sau đó có quyết định xử phạt, truy thu, chậm nộp của Asanzo tổng cộng 47,6 tỷ đồng.

Sau lùm xùm Asanzo mập mờ nguồn gốc xuất xứ hàng hoá, khoảng một năm sau đó Shark Tam lấn sân sang lĩnh vực nông nghiệp. Ông chủ của Asanzo tuyên bố cùng với một nhóm các nhà đầu tư đã rót 2.000 tỷ đồng vào hệ thống 5 trang trại bò trải dài từ Hoà Bình đến Nghệ An với quy mô 25.000 con.

Tuy nhiên, ngay sau khi Shark Tam tuyên bố trên truyền thông về khoản đầu tư này, phía Công ty T&T 159 đã phản bác tuyên bố của Shark Tam, đồng thời cho biết chưa nhận được bất kỳ khoản đầu tư nào của ông.

Lãnh đạo T&T 159 thời điểm đó khẳng định thông tin ông Tam cùng nhóm nhà đầu tư rót nghìn tỷ vào hệ thống trang trại bò trải dài từ Hoà Bình đến Nghệ An là không chính xác mà chỉ là phân phối độc quyền phân bón 3 Con Bò vào thị trường miền Nam do T&T 159 sản xuất.

Cơ quan điều tra xác định, ông Phạm Văn Tam đã chỉ đạo Phạm Xuân Tình ký các Hợp đồng nguyên tắc với Công ty TNHH đầu tư thương mại Việt Tài, Công ty TNHH đầu tư sản xuất An Thiên, Công ty THHH Đầu tư xuất nhập khẩu Trần Thoàn.
Sau đó, công ty không xuất hóa đơn và để ngoài số sách kế toán liên quan đến doanh thu bán hàng cho Công ty TNHH điện lạnh Asanzo của Công ty Cổ phần tập đoàn Asanzo và sử dụng hóa đơn không hợp pháp để hạch toán hàng hóa, nguyên liệu đầu vào trong hoạt động phát sinh nghĩa vụ thuế, nhằm mục đích trốn số tiền thuế phải nộp là hơn 15,7 tỷ đồng.

Học cái gì không học, học thói lừa bịp của tàu chó.

Dạo này Hà Nội ô nhiễm, ông Minh không dám đi tập thể dục, ra khỏi cửa là ông lại đến quán ông Thái để uống trà. Ông Thái hỏi ông Minh:
- Sao cái anh Vượng Vin giàu thế? Thôi cái chuyện giàu từ bất động sản thì tôi không hỏi. Tôi đọc trên báo, rất khâm phục anh này. Thực sự khâm phục vì anh ấy đang chứng minh Vin sẽ giàu lên từ các sản phẩm công nghệ,kỹ thuật cao như ô tô, điện thoại đi động...tôi không nhớ hết.
Nếu như thế mới bền vững, mở mày mở mặt, rạng danh đất nước. Chứ còn từ đất không bàn, có thật thế không nói cho tôi biết.
Ông Minh cười:
- Ông lúc nào cũng tỏ ra không hiểu biết, mà hỏi toàn câu khó. Tôi hỏi ông, Trung Quốc, Nga có giàu, mạnh, giỏi hơn ta không?
Ông Thái đáp:
- Ta còn đi vay, đi xin Liên Xô, Trung Quốc. Trung Quốc là nền kinh tế thứ 2 thế giới, chơi ngang ngửa với Mỹ. Ta không thể bằng được.
Ông Minh giơ ngón tay cái đồng tình, hỏi tiếp:
- Trung Quốc có hãng ô tô nào mang thương hiệu đẳng cấp quốc tế sánh ngang các nước chưa?
Ông Thái cau có:
- Tôi chỉ đủ tiền mua cái xe máy tàng tàng, đâu biết ô tô. Nhưng ngồi ở ngã ba này mấy chục năm tôi khẳng định không.
Ông Minh tiếp lời:
- Trung Quốc nó có hơn tỷ dân, đã bỏ xe máy lâu rồi. Bên Trung Quốc toàn đi ô tô, có hơn 100 triệu chiếc lưu hành, hầu hết xe Nhật, Đức, Mỹ, Hàn.
Người Trung Quốc mất hàng nghìn tỷ đô la cho các hãng ô tô nước ngoài. Họ đau lắm, một miếng to khổng lồ bị mất ngay trên sân nhà mà cũng chưa làm được.
Nga thì sao? Dân Nga cũng phải nhập khẩu, hoặc lắp ráp xe của các thương hiệu nước ngoài. Thương hiệu nước ngoài cũng phải chiếm đến 70- 80 % thị phần xe ô tô ở Nga.
Những chiếc xe Nga hiệu Vonga, Lada ... vang bóng một thời trong chế độ Xô viết nay chỉ còn là câu chuyện trong quá khứ.
Nước Nga- Xô viết một siêu cường trong chiến tranh lạnh, nay đã chuyển sang kinh tế thị trường vẫn chưa có một thương hiệu xe ô tô để thỏa mãn như cầu nội địa, và xuất khẩu, liệu có phải là "quả đắng" của nền công nghiệp chế tạo ô tô của Nga.
Xem ra để chế tạo một chiếc ô tô thương mại có tính cạnh tranh toàn cầu, là một công việc không hề đơn giản, dù họ đã lên mặt trăng, có tàu ngầm nguyên tử... và một đội ngũ các nhà khoa học hàng đầu thế giới.
Nói đến đây ông Minh lại hỏi ông Thái:
- Ông biết vụ Asanzo chứ?
Ông Thái gật đầu:
Asanzo bị cáo buộc là mua đồ Tàu về lắp, lấy thương hiệu Made in Vietnam, lùng tùng mãi chưa xử được chỉ vì chưa định nghĩa được thế nào là Made in Vietnam.
Ông Minh ngắt lời:
- Chính xác rồi đó. Ta cứ đề Made in Vietnam là quyền của ta. Bán trong nước dân thấy rẻ, thấy tốt là mua.
Pháp luật chưa có quy định chặt chẽ, cáo buộc họ cũng khó. Sơ hở thì dân chịu thiệt, biết kêu ai.
Nhưng khó nhất, muốn cạnh tranh với các hãng nước ngoài, muốn xuất khẩu thì đừng có đùa.
Ta quy định nhưng họ có chấp nhận không là chuyện khác. Ta quy định phù hợp với nước này nhưng không phù hợp nước khác, nên không thể "tự sướng" được.
Phải đàm phán với từng đối tác, quốc gia để thống nhất, cho từng mặt hàng nếu muốn xuất khẩu phải theo quy định của họ. Cho nên Asenzo đang bị các doanh nghiệp nước ngoài kiện mới đau đầu.
Cái ô tô Vinfast tôi nghĩ nó tốt đấy. Nó cũng được đánh giá là Made in Vietnam, thậm trí là niềm tự hào mang thương hiệu Quốc gia.
Cũng như Asenzo nó có cái gì không ổn, cho nên đến bây giờ mới có chứng chỉ chất lượng của hiệp hội ô tô Asean NCAP.
Ô tô Malaysia lúc đầu làm tốt và đúng nghĩa xe thương hiệu quốc gia với xe Proton giá rẻ, chạy tốt, do Malaysia thiết kế, sản xuất 100 %.
Nhưng họ cũng đã dừng lại, dân Malaysia đã giàu, họ cần xe sang hơn, ngành ô tô Malaysia không thể theo kịp với các thương hiệu nổi tiếng khác, họ phải chấp nhận liên doanh, liên kết, chiếu dưới, mà không thể mơ màng thương hiệu quốc gia Made in Malaysia nữa.
Chính vì thế chứng chỉ chất lượng của Asean NCAP cấp cho Vinfast cũng không làm cho các hãng khác quan tâm, người tiêu dùng để ý.
Nói như thế để chứng minh được chất lượng, đẳng cấp quốc tế, cũng như thương hiệu của một hãng xe, như Vinfast mong muốn là một chặng đường dài.
Cần có một sự phát triển tổng thể của các ngành khác như luyện kim, cơ khí chính xác, và trình độ của người thiết kế, kỹ sư, công nhân lành nghề, các nhà sản xuất phụ trợ.... và quan trọng là được vào sân chơi của các ông lớn hay không?
Vinfast liệu có đủ năng lực làm được không? Vì người ta ví sản xuất được ô tô cũng như được đánh giá là một nước có nền công nghiệp hiện đại.
Các nước phát triển người ta nghĩ sản xuất ra cái gì để bán. Ở Việt Nam đang làm cái việc mua cái gì về lắp ráp, rồi bán. Asenzo là một ví dụ điển hình, nếu Asenzo bị cáo buộc lừa dối người tiêu dùng, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, xuất xứ hàng hoá xuất khẩu, trốn thuế thì người ta cũng đặt câu hỏi với nhiều thương hiệu khác của Việt Nam trong đó có Vinfast, vì Vinfast cũng nhập gần như toàn bộ các chi tiết từ nước ngoài về Việt Nam lắp ráp để trở thành Made in Việt Nam.
Vừa rồi thép Việt Nam cũng bị Mỹ đánh thuế 460% vì Mỹ cho rằng thép Việt Nam được hình thành trên 80% là của Đài Loan và Hàn Quốc.
Nếu Asenzo bị nhà nước VN cáo buộc bốn tội danh trên thì số phận của Vinfast và nhiều thương hiệu khác như thế nào? Khi chỉ có Asenzo bị cáo buộc- Liệu có công bằng không? Nếu Asenzo không bị cáo buộc, thì các thương hiệu khác cũng vậy.
Mọi thứ đều "Sập xí,Sập ngầu" về nguồn gốc xuất xứ. Cho nên vụ Asenzo cứ lình xình mà không có hồi kết. Asenzo đang sống dở, chết dở. Các nhà làm luật, nhà quản lý tiến không được, lùi không xong, không cẩn thận rối loạn một nền kinh tế chứ không đùa, nhưng đấy là chuyện VN.
Các thương hiệu VN có vượt qua cửa ải để xuất khẩu ra nước ngoài, với luật chơi chẳng giống ai, cứ để tình trạng này tái diễn chúng ta lại “ Trâu ơi theo bầy ta về với đồng cỏ mênh mông”.
Trong thương mại quốc tế tính cạnh tranh và các luật lệ khá chặt chẽ, không thể khôn lỏi được. Việc nhập nhèm nguồn gốc, xuất xứ mục đích cũng là để tránh né hàng rào thuế quan từ các hiệp định kinh tế đa phương và song phương.
Ví dụ:
Nếu thuế quan của Mỹ đánh vào mặt hàng nào đó của Trung Quốc cao, Trung Quốc sẽ mở các nhà máy ở VN để lấy nguồn gốc xuất xứ VN, nơi mà mức thuế thấp hơn khi vào Mỹ.
Như vậy made in Vietnam quả là quan trọng, thực sự nó như thế nào, để Mỹ chấp nhận không phải giản đơn. Nếu gian lận sẽ bị trừng phạt ngay tức khắc.
Chúng ta nói hội nhập, nhưng rõ ràng chúng ta chưa đủ sức vào sân chơi của các ông lớn, và các thị trường tự do. Hãy tập đi các bước vững chãi, rồi đi nhanh và chạy.
Giấc mơ của một nông dân để trở thành một phú nông cũng chỉ là "thằng đi trước con trâu, và thằng đi sau con trâu" cũng phải mất vài trăm năm ông ạ.
Ông Thái ngẩn người:
- Tôi đã hiểu ra, chắc chắn giấc mơ ô tô Made in Vietnam còn xa vời, mặc dù nó vẫn tung tăng chạy trên đường. Tôi chỉ là anh thợ quèn, nhưng ngành luyện kim có cái gang thép Thái Nguyên cổ lỗ còn đắp chiếu, làm cái bu lông chưa xong đấy là sự thật.
Lỗi ấy tại ai? Có cái gì rất đáng sợ khi doanh nghiệp Việt lớn lên được một tí lại bị sờ gáy. Nền sản xuất hàng hoá của ta chết dần, hàng ngoại nhất là của Trung Quốc tràn ngập khiến ta dần lệ thuộc vào họ, đấy sẽ là tai họa cho quốc gia.

Báo chí đưa tin Chủ tịch Asanzo bị khởi tố.
Sáng ra các cụ lại có chuyện “bình loạn”.
Có doanh nghiệp nào có tý máu mặt bắt hết nền sản xuất hàng hóa quốc gia không chóng thì chầy cũng chết, hàng hoá thằng Tàu nó tràn vào, không lệ thuộc cũng thành lệ thuộc, chẳng biết họ chỉ đạo, điều hành thế nào mà loạn hết cả lên.
Ông Minh nói:
- Trước hết về mặt lý luận, tôi nghĩ thế này.
Người ta tuyên truyền, dân tộc Việt Nam là một dân tộc anh hùng không tiếc xương máu để bảo vệ và tranh đấu cho tự do, độc lập, quyết không làm nô lệ cho ngoại bang, thực dân, đế quốc và thực sự hàng triệu người Việt Nam đã bỏ xác trong một cuộc chiến dài nhất trong lịch sử thế giới hiện đại để dành được nó…
Nhưng họ đã có thể không hiểu hoặc cố tính không hiểu thế nào là nô lệ, là tự do và độc lập.
Một quốc gia tự do, độc lập theo đúng nghĩa của nó là con người phải có tự do, độc lập, một dân tộc nô lệ nhiều khi không phải nô lệ cho ngoại bang mà nô lệ ngay với những đồng bào, đồng chí của mình…
Khái niệm độc lập, tự do không thể nhập nhèm, gắn quốc gia dân tộc với từng cá nhân trong xã hội.
Một quốc gia tự vỗ ngực có độc lập, tự do nhưng con người trong quốc gia ấy vẫn có thể là những người nô lệ, Bắc Triều Tiên là một ví dụ đại diện và điển hình nhất.
Sự nô lệ này được phản ánh bằng sự phân biệt đối xử, hình thành những tầng lớp đặc quyền đặc lợi.
Đặc quyền đặc lợi về quyền lợi chính trị, về kinh tế, địa vị trong xã hội, từ đó tạo ra thiểu số những kẻ có quyền phán quyết và đa số phải phục tùng, cúi mặt câm lặng phó thác số phận cho những kẻ hoặc tổ chức đặc quyền… ở đó người dân trở thành kẻ nô lệ.
Thế nào là mất độc lập, tự do, thế nào là nô lệ?
Cơ chế xin cho sẽ tạo ra những nô lệ.
Làm gì cũng phải viết đơn XIN: đơn xin đi học, đi làm, đơn xin mua nhà, mua đất, thậm chí đi lao động xuất khẩu làm thuê, làm mướn cũng phải làm đơn xin … cũng biến người dân thành nô lệ.
Trong Hiến pháp ghi: Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, hội họp, lập hội, biểu tình… Nhưng không có Luật Biểu tình, Tự do Báo chí, không cho tư nhân thành lập Nhà xuất bản… Như thế có phải là tự do?
Tại sao họ phớt lờ quy định của Hiến pháp, cấm đoán như vậy?
Biểu tình thì có sao, biểu tình có nơi, có chỗ, có đăng ký báo trước cho chính quyền để công dân thực hiện quyền làm chủ tại sao phải sợ, còn lợi dụng bạo động gây rối trật tự theo luật mà xử… các nước dân chủ lôi thôi họ cũng đập chết nếu vi phạm luật pháp… đấy mới thực sự là tự do trong khuôn khổ.
Cũng cần phải rõ, nô lệ chỉ là cách biểu đạt bị ứng xử tàn nhẫn, nguồn gốc của nô lệ chính là không có tự do.
Độc lập cái này nó trừu tượng, nhiều khi nó chỉ là khẩu hiệu, xét về mặt triết học vạn vật trong tự nhiên, mọi quan hệ trong xã hội đều có ràng buộc, liên kết với nhau, phủ định nhau và Định luật Vạn vật hấp dẫn là một minh chứng … không có sự độc lập tuyệt đối.
Cho nên cứ quyết tâm dành độc lập bằng mọi giá, không liên minh liên kết với ai, không chấp nhận sự chi phối chỉ là khẩu hiệu mang tính tuyên truyền có hơi hướng lừa đảo… nền kinh tế phụ thuộc nguồn vốn ODA, FDI, vay với các điều kiện ràng buộc lấy đâu ra độc lập, tự chủ…
Trong thực tế, xin quay lại câu chuyện của Asanzo xét cho cùng họ chỉ là nạn nhân, nạn nhân của một doanh nghiệp không có độc lập, không có tự do và trở thành nô lệ cho một số kẻ đặc quyền, đặc lợi… không có một cơ chế bảo vệ, bơi giữa một rừng luật, lại bị hành xử bằng luật rừng thì doanh nghiệp nào cũng sẽ thành vật tế thần cho nhóm lợi ích.
Xin kể câu chuyện, một doanh nghiệp sang Mỹ mua một thiết bị áp lực khi về qua cửa Hải quan chỉ có một cái giấy chứng nhận ASTM (Là viết tắt của cụm từ “American Society for Testing and Materials”, Hiệp hội vật liệu và thử nghiệm Hoa Kỳ. ASTM International là tổ chức tiêu chuẩn quốc tế lớn nhất trên thế giới ra đời vào năm 1898) thế là bị hành lên, hành xuống không thể thông quan được.
Với lý do ASTM chỉ là một hiệp hội, không thuộc các cơ quan của chính phủ.
Ở Mỹ chính phủ không can thiệp vào các hoạt động doanh nghiệp, không cấp chứng chỉ chất lượng thay doanh nghiệp. Nhưng Doanh nghiệp cũng không thể tự chứng nhận chất lượng sản phẩm do mình sản xuất mà phải thông qua Hiệp hội.
Hiệp hội là một pháp nhân do các đại diện doanh nghiệp bầu ra và chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Hiệp hội chính là nơi bảo vệ doanh nghiệp, tạo sự liên kết các doanh nghiệp trong sự phát triển cùng có lợi.
Thông qua Hiệp hội nhà nước sẽ không thể nhúng tay vào các hoạt động của doanh nghiệp một cách trực tiếp, và doanh nghiệp không bị quấy rầy, bị làm tiền.
Nhiều người hay hỏi, tại sao Trung Quốc họ sản xuất hàng hoá nhanh, nhiều và rẻ, cái gì thế giới làm ra chỉ trong một thời gian ngắn họ đã làm theo?
Vẫn là vai trò của hiệp hội.
Lấy ví dụ về sự phát triển Đường sắt cao tốc, họ mua bản quyền hệ thống tàu cao tốc thế hệ thứ nhất của Đức (khoảng 150- 200km/h) về giao cho các hiệp hội sản xuất.
Các hiệp hội ngồi với nhau thống nhất, tháo từng bộ phận rồi phân loại theo chuyên môn, chuyên ngành của từng nhà sản xuất và chịu trách nhiệm về phần việc của mình… chỉ trong một thời gian ngắn người Trung Quốc đã chế tạo được tàu cao tốc, theo kế hoạch 5 năm họ lại cải thiện tăng dần tốc độ và chỉ 15 năm sau họ đã chế tạo được tàu chạy lên tốc độ 400 km/h, trở thành một trong những nước dẫn đầu.
Không giống như ở ta, chiến lược sản xuất ô tô thương hiệu quốc gia giao cho các viện nghiên cứu, thừa kiến thức nhưng thiếu tiền, thiếu cơ sở vật chất, chỉ vẽ ra tiêu tiền ngân sách, không gắn trách nhiệm với quyền lợi… nên mấy chục năm đầu tư hàng nghìn tỷ đồng vẫn thất bại.
Nay công nghiệp ô tô có một mình “Vượng Vin” thống lĩnh, làm cả ăn tất nên nuốt khó trôi, loay hoay chắp vá, nhập khẩu linh kiện linh tinh đem về lắp ráp chẳng theo tiêu chuẩn nào, sao gọi là thương hiệu quốc gia?
Hiệp hội tạo ra quyền tự chủ của doanh nghiệp đấy chính là tự do, khi không phải lo chạy chính sách, chịu sự quản lý vô lý của nhà nước, mất cơ chế xin cho tức là không còn nô lệ cho nhóm đặc quyền đặc lợi.
Người ta lấy khẩu hiệu độc lập- tự do, nhưng đi học là quyền của trẻ em cũng phải viết đơn xin, doanh nghiệp sản xuất của cải cho xã hội làm gì cũng phải có cơ chế chính sách, phải xin, phải chạy thì tự do cái gì?
Khi đã phải ngửa tay xin, phải lệ thuộc thì gọi là nô lệ có sai không?
Họ nói cần phải có đột phá về chính sách, thể chế nhưng không từ bỏ cái gọi là lãnh đạo toàn diện, cái gì cũng thò mũi can thiệp thì sai phạm của Asanzo hay bất cứ doanh nghiệp nào đằng sau đều có sự giật dây, bảo kê, thao túng của các nhóm đặc quyền, đặc lợi.
Asanzo là thủ phạm, hay là nạn nhân? Có một điều chắc chắn nạn nhân cuối cùng chính là người tiêu dùng, và thủ phạm đằng sau là các nhóm đặc quyền, đặc lợi.