Những món đồ từng bị chê 'vô dụng' thành sản phẩm phổ biến

[june04]

Robot hút bụi hay nồi chiên không dầu từng bị đánh giá "vô dụng" cách đây vài chục năm, nhưng hiện đã cải tiến để có mặt trong nhiều gia đình.

Ở giai đoạn 1990-2005, nhiều nhà phát minh, kỹ sư đã cho ra đời không ít ý tưởng hoặc nguyên mẫu thiết bị số. Tuy nhiên, không ít bị cười chê, bị xem là "đồ chơi kỳ quặc" hoặc thiếu tính thực tế. Nhưng với sự tiến bộ công nghệ, chúng trở nên phổ biến.

Robot hút bụi

Electrolux Trilobite, ra năm 2001, là robot hút bụi tiêu dùng đầu tiên trên thế giới. Sản phẩm trang bị cảm biến siêu âm và khả năng tự động định hướng - bước tiến vượt bậc khi đó. Tuy nhiên, nó thiếu tính tiện dụng, không thể làm sạch các góc, gặp khó khăn khi điều hướng, không đi qua được bậc cửa và thường xuyên bị kẹt. Với giá bán tương đương 1.850 USD ngày nay, Trilobite vượt ngoài khả năng chi trả của đa số người tiêu dùng.

Tuy nhiên, robot hút bụi của Electrolux đã tạo ra nguồn cảm hứng và với sự tham gia của công ty Trung Quốc, robot hút bụi hiện có mặt trong nhiều hộ gia đình với giá bán vài trăm USD. Một số mẫu được cải tiến, cho khả năng tự giặt giẻ lau hay có cánh tay để nhặt đồ vật nhỏ.

Thiết bị đeo "đồng hành"

Visual Memory Unit, ra mắt năm 1998, là phụ kiện độc đáo của Sega dành cho máy chơi game Dreamcast. Thiết bị trang bị thẻ nhớ với màn hình nhỏ có thể hiển thị số liệu thống kê trong trò chơi hoặc chơi minigame, cầm tay hoặc đeo trên người. Sản phẩm bị chê vì hạn chế chức năng, ngốn pin, bộ nhớ thấp và không được nhà phát triển bên thứ ba hỗ trợ.

Nhưng Visual Memory Unit đã góp phần thúc đẩy sự ra đời của thiết bị đeo thông minh. Smartwatch, vòng đeo sức khỏe hiện được nhiều người sử dụng để xem giờ, theo dõi tập luyện, kiểm tra chỉ số cơ thể như nhịp tim, SpO2, thanh toán không tiếp xúc hay cảnh báo khẩn cấp.

"Màn hình đeo trên mắt"

Virtual Boy (1995) là bước đi đầu tiên của Nintendo trong lĩnh vực game 3D. Thiết bị sử dụng màn hình lập thể đỏ đen, đeo trên mắt và có tay cầm chơi game. Đáng tiếc, với thiết kế kém thuận tiện, thư viện 22 trò chơi hạn chế, gây mỏi mắt và đau đầu, máy bị ngừng sản xuất chỉ sau một năm.

Trong khi đó, ngày nay các thiết bị VR như Meta Quest 3, PS VR2 hay Apple Vision Pro trang bị màn hình OLED độ phân giải cao, nhiều tính năng và thư viện nội dung sống động. Chúng cũng nhẹ hơn, hoạt động không dây và có thể sử dụng cho công việc, chơi game và tập thể dục, tương tự tầm nhìn của Virtual Boy.

Thiết bị liên lạc di động "tất cả trong một"

AT&T EO Personal Communicator (1993) là một trong những thiết bị đầu tiên tích hợp hàng loạt chức năng điện thoại, fax, modem, email và PDA vào sản phẩm duy nhất. Tuy nhiên, do nặng hơn 1 kg, thời lượng pin kém và giá 3.000 USD, máy không được chuộng, chỉ bán được khoảng 10.000 chiếc trước khi bị "khai tử".

Smartphone hiện nay tích hợp hầu hết chức năng kể trên nhưng thu nhỏ chỉ còn vài trăm gram, trang bị camera độ phân giải cao, chip hỗ trợ AI, kết nối Internet siêu tốc.

Nồi chiên không dầu

Năm 2006, nhà phát minh người Hà Lan Fred van der Weij công bố thiết bị tự chế nhằm giải quyết vấn đề cá nhân: chiên giòn không cần dầu. Nguyên mẫu nồi chiên không dầu đầu tiên ra đời: làm từ gỗ, kim loại và lưới nhôm, trông giống dự án khoa học nghiệp dư hơn là thiết bị nhà bếp. Dù hoạt động được ở mức vừa đủ, nó chưa bao giờ được thiết kế để sản xuất đại trà.

Tuy nhiên, nguyên mẫu là tiền đề cho nồi chiên không dầu - thiết bị xuất hiện phổ biến trên kệ bếp. Chúng sử dụng công nghệ tỏa nhiệt đối lưu, dùng rất ít dầu mỡ, kết hợp công nghệ thông minh, nhiều chế độ nấu cài đặt sẵn, tích hợp ứng dụng điều khiển từ xa.

Tai nghe không dây nhỏ gọn

Thiết bị này từng bị coi là "sang chảnh nhưng vô dụng" vì âm thanh chất lượng kém, độ trễ cao, kết nối thiếu ổn định. Chúng ban đầu có kích thước lớn, đeo lâu khó chịu, giá cao và xấu.

Tuy nhiên, bước ngoặt diễn ra vào năm 2015 khi Qualcomm giới thiệu công nghệ aptX (sau đó là aptX HD, LDAC) giúp truyền âm thanh không dây chất lượng cao hơn, giảm độ trễ. Công nghệ pin cũng giúp sản phẩm nhỏ gọn hơn. Việc Apple ra AirPods cuối 2016 đánh dấu kỷ nguyên True Wireless, biến tai nghe không dây trở nên phổ biến. Ngày nay, dễ dàng nhìn thấy tai nghe trên tai mỗi người trên đường, quán cà phê, nơi công cộng.

Máy lọc không khí

Khởi nguồn của loại máy này có từ năm 1960-1970, chủ yếu trong môi trường y tế, công nghiệp, hoặc phòng sạch sản xuất linh kiện điện tử. Riêng công nghệ màng lọc Hepa (High Efficiency Particulate Air) được quân đội Mỹ phát triển từ Thế chiến II để lọc bụi phóng xạ, sau đó áp dụng vào y tế.

Đến thập niên 1980-1990, một số thương hiệu Nhật, Mỹ, Đức bắt đầu sản xuất máy lọc không khí dân dụng nhưng giá cao, kích thước lớn, tiêu thụ điện nhiều, khiến chúng bị coi là thiết bị không cần thiết, chỉ nên dùng cho gia đình có người bị dị ứng nặng hoặc hen suyễn.

Máy lọc không khí hiện phổ biến ở nhiều gia đình, nhất là giai đoạn bùng nổ đại dịch, chất lượng không khí ở các thành phố lớn ngày một xấu. Nhiều thương hiệu như Sharp, Daikin, Philips, Coway, Xiaomi... cạnh tranh giúp giá loại thiết bị ngày càng phải chăng, dễ tiếp cận.