Mỹ công kích Trung Quốc gay gắt về kênh đào Panama, Bắc Kinh lập tức đáp trả không khoan nhượng

[therealrtz]

Mỹ và Trung Quốc vừa có cuộc khẩu chiến nảy lửa về kênh đào Panama tại Liên Hợp Quốc (LHQ) khi Washington cảnh báo rằng, ảnh hưởng của Bắc Kinh đối với tuyến đường thủy chiến lược này có thể đe dọa thương mại và an ninh toàn cầu. Đáp lại, Trung Quốc cáo buộc Mỹ lấy cớ để giành quyền kiểm soát kênh đào.

Cuộc tranh cãi diễn ra trong cuộc họp Hội đồng Bảo an LHQ, nơi Tổng thống Panama José Raúl Mulino nhấn mạnh tính trung lập của kênh đào và quyền sở hữu của Panama đối với tuyến hàng hải nối Đại Tây Dương và Thái Bình Dương.

Panama giữ chức chủ tịch luân phiên Hội đồng Bảo an tháng này, và ông Mulino chủ trì phiên họp về thách thức đối với an ninh hàng hải. Tổng thư ký Interpol Valdecy Urquiza nêu ra các mối đe dọa như cướp biển, cướp có vũ trang, tội phạm xuyên quốc gia và tin tặc vũ khí hóa trí tuệ nhân tạo để tấn công các cảng có “bảo mật mạng tối thiểu, mức phơi nhiễm tối đa”.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gây chú ý về Panama ngay cả trước khi đắc cử vào tháng 11 năm ngoái, khi gợi ý rằng Mỹ nên xem xét giành lại quyền kiểm soát kênh đào Panama và cáo buộc Panama nhượng ảnh hưởng cho Trung Quốc.

Mỹ xây dựng kênh đào này vào đầu thế kỷ 20 để tạo điều kiện cho việc di chuyển tàu thương mại và quân sự giữa hai bờ biển. Quyền kiểm soát tuyến đường thủy này đã được chuyển giao cho Panama vào năm 1999 theo hiệp ước ký năm 1977 bởi Tổng thống Jimmy Carter.

Đại sứ Trung Quốc tại LHQ Phó Thông nhấn mạnh rằng: “Panama luôn quản lý hiệu quả kênh đào, đóng góp quan trọng cho vận tải biển và thương mại toàn cầu”. Ông khẳng định Trung Quốc tôn trọng sự trung lập vĩnh viễn của kênh đào và ủng hộ Panama bảo vệ chủ quyền, đảm bảo hoạt động thông suốt.

Quyền Đại sứ Mỹ Dorothy Shea phát biểu sau đó, chỉ trích Trung Quốc vì “ảnh hưởng quá lớn tại khu vực kênh đào, đặc biệt đối với cơ sở hạ tầng và hoạt động cảng”. Bà viện dẫn các yêu sách trên Biển Đông của Trung Quốc là “phi pháp và mang tính bành trướng”, đe dọa an ninh hàng hải và thương mại.

Bà Shea cảnh báo: “Ảnh hưởng của Trung Quốc tại khu vực kênh đào không chỉ là rủi ro với Panama và Mỹ, mà còn tiềm ẩn mối đe dọa đối với thương mại và an ninh toàn cầu".

Đáp lại các cáo buộc của quyền Đại sứ Mỹ, ông Phó Thông tuyên bố: “Những lời dối trá và công kích vô căn cứ của Mỹ chỉ là cái cớ để tìm cách kiểm soát kênh đào". Ông chỉ trích Mỹ là “kẻ gây rối lớn nhất” ở khu vực Biển Đông và là nguyên nhân làm gia tăng rủi ro cho an ninh hàng hải toàn cầu.

Tổng thống Mulino sau đó nhấn mạnh lại chủ quyền của Panama “về quyền sở hữu kênh đào” và hiệp ước đa phương quản lý hoạt động của nó, gọi tính trung lập của kênh đào này là “biện pháp phòng thủ duy nhất và tốt nhất” trước mọi mối đe dọa.

Chính quyền Trump đã gây sức ép buộc Trung Quốc để công ty điều hành cảng ở hai đầu kênh đào, có trụ sở tại Hong Kong, bán lại cho một liên danh Mỹ gồm BlackRock Inc.

Panama kiên quyết phản đối việc tiếp quản kênh đào, nhưng vào tháng 4, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth đã thăm Panama và nhất trí với ông Mulino tăng cường phối hợp an ninh. Thỏa thuận này cho phép quân đội Mỹ tiếp cận các cơ sở không quân và hải quân chiến lược tại Panama, gây ra các cuộc biểu tình lớn ở thủ đô.

VietBF@ Sưu tập