Muỗi là nguyên nhân lây lan rất nhiều căn bệnh nguy hiểm như sốt xuất huyết, sốt rét, Chikungunya hay viêm năo Nhật Bản.
Muỗi là vật trung gian có thể gây ra nhiều căn bệnh nguy hiểm. Ảnh: Freepik.
Muỗi được xem là "loài động vật nguy hiểm nhất thế giới", theo Trung tâm Kiểm soát và Pḥng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC). Điều này là do muỗi là vật trung gian lây lan rất nhiều căn bệnh truyền nguy hiểm.
Ngoài sốt rét và sốt xuất huyết, muỗi c̣n là tác nhân truyền nhiều bệnh khác, ảnh hưởng đến hàng triệu sinh mạng trên toàn cầu.
Sốt xuất huyết
Sốt xuất huyết là một trong những bệnh nguy hiểm do muỗi gây ra. Sốt xuất huyết, lây truyền chủ yếu qua muỗi vằn Aedes aegypti, được t́m thấy ở hơn 100 quốc gia. Bệnh thường phổ biến ở vùng khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới với khoảng 50-100 triệu người mắc mỗi năm.
Sốt xuất huyết đặc trưng bởi sốt cao, đau đầu, đau khớp và phát ban. Nghiêm trọng hơn, người bệnh có thể bị chảy máu, khó thở và không qua khỏi trong một số trường hợp. Những người bị sốt xuất huyết tái phát có nguy cơ cao bị sốt xuất huyết nặng, có thể đe dọa tính mạng.
Sốt rét
Theo Health Shots, sốt rét là một trong những bệnh do muỗi truyền phổ biến nhất, ảnh hưởng đến hàng triệu người mỗi năm. Bệnh do một loại kư sinh trùng đơn bào thuộc chi Plasmodium gây ra. Kư sinh trùng này lây truyền sang người chủ yếu qua vết muỗi cái Anopheles đốt.
Sốt rét gây ra các triệu chứng như sốt, ớn lạnh, đau đầu, đau cơ và các triệu chứng giống cúm. Trong những trường hợp nghiêm trọng, các triệu chứng bao gồm các vấn đề về hô hấp, suy giảm nhận thức và suy đa tạng. Nếu không được điều trị, sốt rét có thể khiến bệnh nhân không qua khỏi.
Chikungunya
Muỗi vằn Aedes aegypti là tác nhân mang và truyền virus Chikungunya gây bệnh cho người. Một số triệu chứng điển h́nh bao gồm sốt, đau và sưng khớp, đau nhức cơ, đau đầu và phát ban, cùng nhiều triệu chứng khác.
Người bị nhiễm Chikungunya thường hồi phục trong ṿng một tuần và hiếm khi không qua khỏi, nhưng t́nh trạng đau khớp có thể kéo dài hàng tháng hoặc thậm chí hàng năm.
Muỗi Aedes aegypti có thể được nhận dạng thông qua các vằn trắng trên thân. Ảnh: CDC.
Zika
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), virus Zika, lây truyền qua muỗi Aedes, có thể gây ra các tác dụng phụ như dị tật bẩm sinh và rối loạn thần kinh. Do đó, phụ nữ mang thai và những người đang có kế hoạch mang thai được khuyến cáo nên thực hiện các biện pháp pḥng ngừa.
Virus này có thể gây ra các triệu chứng tương tự sốt xuất huyết, chẳng hạn sốt, đau đầu, phát ban, đau khớp và mắt đỏ. Để pḥng ngừa, hăy sử dụng thuốc chống côn trùng, mặc quần áo dài tay và loại bỏ nơi sinh sản của muỗi.
Sốt vàng da
Sốt vàng da là bệnh nhiễm trùng khác do virus lây truyền qua muỗi Aedes. Các triệu chứng bao gồm từ sốt nhẹ, ớn lạnh, chán ăn, buồn nôn, đau lưng, đau đầu và mệt mỏi đến vàng da nặng và xuất huyết nội.
Mặc dù t́nh trạng của bệnh nhân sốt vàng da thường cải thiện trong ṿng 5 ngày, nhưng nó vẫn là nguyên nhân khiến 30.000 người không qua khỏi trên toàn thế giới mỗi năm.
Viêm năo Nhật Bản
Viêm năo Nhật Bản là bệnh nhiễm trùng năo do virus lây truyền qua muỗi Culex. Mặc dù hầu hết trường hợp đều nhẹ hoặc không có triệu chứng, các trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến viêm năo, hôn mê hoặc không qua khỏi.
Những người đang sinh sống hoặc đi du lịch đến các khu vực bị ảnh hưởng nên tiêm vaccine pḥng ngừa bệnh.
Cách pḥng ngừa
Thực hiện 5 mẹo sau để ngăn ngừa các bệnh do muỗi truyền:
Sử dụng thuốc chống côn trùng: Chọn thuốc chống côn trùng có chứa DEET, v́ nó hiệu quả nhất trong việc chống muỗi và có tác dụng lâu dài.
Mặc quần áo phù hợp: Mặc quần áo bảo hộ và tốt nhất là chọn quần áo dài tay, sáng màu làm từ vải thoáng khí như cotton.
Đừng để nước tích tụ xung quanh: Muỗi sinh sản ở những nơi có nước đọng, v́ vậy, hăy đảm bảo vệ sinh và đổ hết các vật có thể chứa nước như chậu, xô và lọ hoa.
Sử dụng màn chống muỗi: Hăy đảm bảo màn không có lỗ thủng hoặc rách, được cố định và nhét chặt dưới nệm để ngăn muỗi xâm nhập.
Ở trong nhà: Muỗi hoạt động mạnh nhất vào lúc b́nh minh và hoàng hôn, v́ vậy nên ở trong nhà vào những thời điểm này.
Games
