Obama 'vật vă' v́ bộ ba Iran, Triều Tiên và Syria
Từ đe dọa, trừng phạt cho đến dỗ dành, không có ǵ là Tổng thống Mỹ Obama chưa. Tuy nhiên, ba nước vẫn trơ trơ. Bước đường cùng, Obama can thiệp quân sự?
Triển vọng kết thúc ba cuộc xung đột trên bằng giải pháp chính trị của Tổng thống Obama đang ở trong t́nh trạng mong manh hơn bao giờ hết. Ở Iran, Giáo chủ Ayatollah Khamenei lặp đi lặp lại tuyên bố chắc nịch rằng chương tŕnh hạt nhân của họ v́ mục đích ḥa b́nh.
Ở Triều Tiên, Kim Jong un cam kết "đổi lương thực lấy vũ khí hạt nhân", rồi lật ngược, phóng tên lửa.
Cuối cùng, tại Syria, Tổng thống Assad không màng việc vi phạm cam kết ngừng bắn đă kư với Liên Hiệp Quốc, tiếp tục mở rộng các cuộc tấn công để đàn áp quân nổi dậy.
Trong lịch sử nước Mỹ, hiếm có vị Tổng thống nào bị đẩy vào nhiều nguy cơ chiến tranh như ông Obama. Ảnh minh họa:
The Daily Beast.
Cả ba cuộc khủng hoảng trên đang trở thành phép thử sự kiên nhẫn của Tổng thống Obama. Người Mỹ không thể một ḿnh đứng ra cam kết với các nước trên; rồi tự thực thi chúng khi cả Triều Tiên, Iran lẫn Syria đều không chứng tỏ bất cứ dấu hiệu nào cho thấy họ sẽ giúp Obama; qua đó có thêm cơ sở để tái nhiệm Tổng thống.
Dù vậy, người Mỹ vẫn phải làm “một cái ǵ đó” – xuất phát từ niềm tin về trách nhiệm và nghĩa vụ của họ với thế giới, thứ đẩy người Mỹ can thiệp vào hàng loạt vấn đề.
Thế nhưng trong những cuộc thăm ḍ mới đây, đa số người Mỹ phản đối chiến tranh, không phải v́ họ không c̣n tin vào “sứ mệnh mà Chúa giao phó” cho họ mà v́ những mất mát và đau thương từ những cuộc chiến tranh. Việt Nam, Iraq và Afghanistan sẽ c̣n ám ảnh họ trong nhiều năm nữa, thậm chí, măi măi. Đa số người Mỹ ngày nay, muốn chiến thắng mà không cần phải đổ máu.
Rất hiếm có một Tổng thống Mỹ nào, trong một lúc, đặc biệt là trong thời điểm cực kỳ nhạy cảm - năm bầu cử Mỹ, phải đối mặt với nhiều nguy cơ chiến tranh như Tổng thống Obama lúc này. Và phản ứng của ông Obama lại giống với gần như tất cả những người tiền nhiệm trong năm bầu cử. Đó là cố gắng chứng tỏ sức mạnh và tránh chiến tranh. Ông đặt cược tương lai của ḿnh vào các giải pháp chính trị với Iran, Triều Tiên và Syria. Nếu thành công, Obama có tất cả. C̣n nếu thất bại, ông có thể mất một nhiệm kỳ Tổng thống thứ hai.
Các đối thủ chính trị của Tổng thống Obama cũng đang diễn lại kịch bản quen thuộc, cố gắng hạ bệ Tổng thống đảng Dân chủ bằng cách công kích giải pháp chính trị mà ông đang theo đuổi, cổ vũ cho các kịch bản chiến tranh.
Đối với Iran, khó ḷng tin rằng Tổng thống Obama có thể đạt được giải pháp thỏa đáng với Iran, chứ chưa nói đến giải pháp ấy cũng phải chấp nhận được với Israel. Dù chính quyền Obama đạt được giải pháp chính trị với Iran nhưng không làm thỏa măn Israel, họ sẽ không ngần ngại tấn công Iran trước bầu cử Mỹ, bất chấp chính quyền Obama có ủng hộ hay không. Khi đó, Tổng thống Obama sẽ buộc phải can dự. Do đó, hiện Obama sợ kịch bản Israel đơn phương đánh Iran hơn cả việc Iran sở hữu bom nguyên tử.
Trong khi đó, tại Syria, kế hoạch ngừng bắn của cựu Tổng thư kư Liên Hiệp Quốc Kofi Anan thất bại. Lúc này, chính quyền Obama dù “vắt óc” cũng không thể đưa ra được bất cứ thỏa hiệp thay thế nào khả thi hơn. Do đó, giới phân tích cảnh báo, Tổng thống Mỹ sẽ lâm vào thế bí để biện minh cho việc không chịu can thiệp nhân đạo vào Syria, khiến cảnh đổ máu ở đất nước này tiếp diễn và bạo lực ngày càng leo thang hơn. Thế bí của Tổng thống Obama là cơ hội cho các đối thủ chính trị của ông – giới chính trị gia "diều hâu", hiếu chiến.
Cuối cùng, với Triều Tiên, Tổng thống Obama lâm vào t́nh thế nan giải không kém. Vụ phóng tên lửa của Triều Tiên được xem là phép thử phản ứng của Tổng thống Mỹ. Nếu ông Obama tiếp tục nhún nhường, bỏ qua cho Triều Tiên lần này, B́nh Nhưỡng sẽ coi đây là động thái "bật đèn xanh" của Mỹ mà nỗ lực đẩy mạnh chương tŕnh hạt nhân tiến xa hơn nữa. Trong khi đó, về phía ḿnh, Tổng thống Obama sẽ “khó ăn khó nói” với dư luận trong nước cũng như với đồng minh thân cận là Hàn Quốc và Nhật Bản.
Tuy nhiên, nếu ông Obama áp dụng các lệnh trừng phạt kinh tế mạnh hơn hoặc thậm chí, nghĩ đến một vài động thái quân sự, Triều Tiên sẽ không ngần ngại đáp trả bằng tên lửa. Đó rơ ràng là một thảm họa.
Chính quyền Obama hiểu rằng họ đang đứng trước ngưỡng cửa của ba cuộc chiến tranh với Iran, Triều Tiên và Syria. Giải pháp chính trị rơ rằng đă bế tắc nhưng lựa chọn một giải pháp quân sự cũng lại là thất sách, trong khi đó, bầu cử Mỹ đang đến gần, liệu Tổng thống Obama có t́m ra bước đi tiếp theo để thoái khỏi t́nh huống bế tắc hiện nay hay không là câu hỏi chưa có câu trả lời.
Bạch Dương (theo CS Monitor, Daily Beast)
Obama 'vật vă' v́ bộ ba Iran, Triều Tiên và Syria
Games
