Người chủ cửa hàng bán điện thoại ở Singapore đang phải chịu áp lực khủng khiếp từ chính những người đồng bào của ḿnh. Quan sát những ǵ xảy ra bên Singapore khiến tôi suy ngẫm về cái gọi là t́nh đoàn kết ở đó cũng như ở ngay trên đất nước ḿnh.
Thế nào là đoàn kết?
Khi mà một nhóm người cùng đứng bên nhau để bảo vệ một điều đúng đắn, đó là đoàn kết. C̣n khi cùng nhau thực hiện một việc không tốt th́ phải gọi là đồng lơa. Tôi đă nói như thế với nhiều bạn người Việt. Dù cũng là người Việt, nhưng tôi thấy trong tính cách dân tộc ḿnh c̣n rất nhiều điểm không hợp lư.
| Ở Việt Nam có những nơi mà chỉ cần nghe người xuất thân ở vùng đó có xô xát là những người cùng quê kéo đến rất đông để bênh vực dù không biết đồng hương ḿnh đúng hay sai |
Vụ việc tại Singapore, nếu xảy ra tại Việt Nam, liệu xung quanh có hàng quán nào dám tỏ thái độ như những người bán hàng Singapore đă làm? Có lẽ là không. Đặc biệt nếu người bán điện thoại lại là “dân” của một vùng có tư tưởng cục bộ địa phương th́ lại càng không nữa.
Ở Việt Nam có những nơi mà chỉ cần nghe người xuất thân ở vùng đó có xô xát là những người cùng quê kéo đến rất đông để bênh vực dù không biết đồng hương ḿnh đúng hay sai. Điều đó không bao giờ nên coi là đoàn kết, nó để lại hậu quả rất xấu.
Khi nh́n thấy những quan chức trên truyền h́nh bị phạt tù v́ che dấu tội cho họ hàng th́ chúng ta phê phán, nhưng nếu chính ta ở hoàn cảnh đó th́ chúng ta có thể hiện được một thái độ khách quan với người họ hàng của ḿnh hay không? Với tư tưởng “thân quen” đă bám rễ sâu th́ tôi nghĩ là quá khó.
Sai vẫn cứ bênh
Trong một tập thể khi có một người sai th́ nhiều khi không ai chịu lên tiếng, họ nghĩ che dấu cho người đó là một việc tốt, nhưng họ không biết rằng thực ra là làm hại cho bản thân chính người mà ḿnh coi là bạn kia.
Ngay cả khi một việc làm của cá nhân ảnh hưởng đến tập thể, như đi muộn làm thầy giáo phạt cả lớp chẳng hạn; thay v́ phải có sự nhắc nhở để khỏi ảnh hưởng đến người khác (và ảnh hưởng đến chính người đi muộn), cái tập thể đó lại t́m cách đứng về phía người mắc lỗi để bênh vực dù biết bạn ḿnh không có lư do nào chính đáng. Trong cái tập thể ấy sẵn sàng có những tiếng nói cất lên: “Thôi tha cho bạn ấy lần này đi…”.
Singapore có nền kinh tế dựa nhiều vào tài chính và dịch vụ.
Sự khác biệt giữa đúng và sai ở đây chỉ là người mắc lỗi kia có đáng được bênh vực hay không. Nếu đó là một nỗi oan ức th́ bênh vực là đúng, nhưng biết là có lỗi thật mà vẫn bênh vực th́ cái tập thể tưởng chừng đoàn kết ấy thực ra lại có vấn đề.
Sửa sai và ghi điểm
| Bằng một vài hành động của một số người Singapore lương thiện, h́nh ảnh đất nước này không những không bị hạ thấp mà c̣n được nâng cao hơn |
Người Singapore không phân biệt quốc tịch đă đứng ra bênh vực một người ngoại quốc, họ làm hành động đó có phải chỉ để đ̣i công bằng cho người Việt Nam? Không đâu, họ làm cho chính họ. Chỉ cần câu chuyện chàng thanh niên Việt Nam này được lan truyền trên mạng thôi, h́nh ảnh một đất nước hoàn hảo để mua sắm sẽ tan biến và khi khách du lịch không đến nữa, chính các cửa hàng của họ sẽ không bán được hàng.
Thế rồi “chỉ” bằng một vài hành động của một số người Singapore lương thiện, h́nh ảnh đất nước này không những không bị hạ thấp mà c̣n được nâng cao hơn, rồi đây người Việt sẽ c̣n “cuồng” Singapore hơn nữa – đất nước mà nguyên Thủ tướng Lư Quang Diệu từng mơ ước có một ngày được như Sài G̣n của chúng ta.
Tính cách dân tộc quyết định tương lai của dân tộc đó. Sự phân biệt giữa đúng và sai có thể không gây hậu quả trước mắt nhưng sẽ là sự khác biệt về lâu dài. Nếu chúng ta suy nghĩ đúng đắn và có chiến lược đúng đắn, Singapore – đất nước với xuất phát điểm từng thấp hơn sẽ c̣n phải chạy theo Việt Nam dài dài.
Lúc đó th́ người Singapore sẽ phải sang Sài G̣n để mua hàng chứ không phải người Việt Nam đi máy bay đến mảnh đất chỉ bé bằng đảo Phú Quốc để rồi không may bị lâm vào t́nh thế phải quỳ lạy người nước ngoài như chàng trai kia.
Trần Công Hưng Gửi cho BBC từ Hà Nội
Games
