"Chỗ chí mạng là giữa sống lưng của con rắn, khi điểm trúng huyệt này th́ con rắn đó coi như lên bàn nhậu”, một xạ thủ bật mí tuyệt chiêu săn rắn.
“Tuyệt chiêu” hạ rắn
Chúng tôi có mặt tại nhà anh Cường “rắn” vào ngày chủ nhật để tham gia một buổi săn rắn. Tại căn nhà tạm được che bằng lá dừa nằm phía sau trường Đại học Quốc tế Đại học Quốc gia TP.HCM (phường Đông Ḥa, TX. Dĩ An), thấy chúng tôi, anh Cường ái ngại: “Chú mày đi ǵ sớm thế? Chú mày có sợ rắn không?”.
Sau khi quả quyết muốn theo anh một chuyến, Cường nói: “Khi nào trời có nắng th́ chúng nó mới lên lột da. Lúc này ḿnh đi mới có. Chú mày ngồi chơi ở đây, anh sửa lại vũ khí cái đă”.
“Vũ khí” của anh Cường chỉ là cái giàn ná thun đơn sơ nhưng đă có không biết bao nhiêu rắn “bỏ mạng” v́ cái vũ khí này.
Cùng đi săn rắn c̣n có anh Thiết, đang làm thợ mộc cho một công ty chế biến gỗ ở TX.Dĩ An, là “chiến hữu” bắt rắn của anh Cường. Cứ sáng chủ nhật họ lại mang theo giàn ná thun để săn rắn.
Anh Cường giải thích: “Rắn lải (loài rắn ráo thường) rất nhanh nhẹn, chỉ cần đánh hơi có người là lập tức lao vào bụi rậm ngay. V́ vậy, tụi tôi mới nghĩ ra cách dùng ná thun để bắn. Nhưng để bắn được rắn lải không phải dễ, phải “bách phát bách trúng”.
Anh Cường (trái) và anh Thiết đang truy lùng một con rắn lải.
Theo anh Cường, người săn rắn phải biết chọn vị trí trên thân con rắn để bắn. Nếu bắn trúng đầu th́ con rắn sẽ chết, như vậy rắn sẽ không bán được v́ thịt không tươi ngon, quán nhậu chỉ nhận mua rắn sống. C̣n nếu bắn vào đuôi th́ rắn vẫn có thể chạy được, dù có bắt được th́ con rắn không c̣n “đẹp”. Các quán nhậu thường chê những con rắn bị mất đuôi hoặc tróc vẩy.
"Tụi anh chỉ c̣n một chỗ “chí mạng” duy nhất là giữa sống lưng của con rắn, khi “điểm trúng huyệt” này th́ con rắn đó coi như lên bàn nhậu!”, anh Cường cười x̣a nói rồi giải thích thêm khi bắn trúng vào giữa sống lưng con rắn th́ chỉ biết nằm yên chờ chết thôi. Nhưng phải biết ước chừng sao cho lực của đạn đá bay ra từ giàn ná thun vừa đủ mạnh v́ mạnh quá sẽ làm rắn găy sống lưng và tróc da hoặc nếu yếu quá th́ không bắt được con rắn.
“Đó là cả nghệ thuật mà tụi tôi hay nói vui là nghệ thuật bắn rắn”, anh Cường nói.
Địa điểm các thợ săn rắn thường hoạt động là ở khu vực các hồ đá (phường Đông Ḥa, TX.Dĩ An), nơi có nhiều cây mọc hai bên bờ hồ. Anh Thiết giải thích: “Loài rắn lải có thói quen sống xung quanh các bờ hồ, kênh rạch… là địa điểm lư tưởng cho rắn săn mồi và nghỉ ngơi. Đặc biệt, mỗi khi trời mưa, do hang ẩm ướt nên chúng leo lên cây; đây là thời điểm tốt nhất cho “xạ thủ” ra tay.”
Anh Thiết vừa nói dứt câu, th́ chúng tôi nghe anh Cường gọi “Có một “em” nè! Xem chừng con này được lắm đó!”. Chúng tôi nhanh chân bám theo họ tiếp cận một bụi cây được xác định là có rắn. Anh Cường kéo căng giàn ná thun nhắm một con rắn đang nằm vắt ngang cành cây. Anh Thiết nhẹ ṿng ra sau bụi cây đối diện để “đón” nếu con mồi t́m đường thoát.
Sau một tiếng “bậc” phát ra từ ná thun của anh Cường, con rắn rơi xuống gần nơi anh Thiết đứng. Mặt dù đă bị trúng đ̣n nhưng con rắn vẫn c̣n nhanh nhẹn ḅ đến bụi cây gần đó. Anh Thiết đuổi theo và nắm trúng đuôi con rắn nhấc bổng và xoay con rắn luôn mấy ṿng. Choáng v́ bị xoay như “chong chóng”, con rắn đơ ra và ngoan ngoăn nằm gọn trong túi vải.
Dù ngày hôm đó, bắt được 6 con rắn lải, nhưng anh Cường nói: “Hôm nay không được hên cho lắm, chứ mấy hôm kia, tụi tôi kiếm được kha khá. Có hôm được 20 con. Chắc tại dạo này, người tham gia bắn nhiều quá nên rắn ngày càng ít đi!”.
Đối mặt với hiểm nguy
Theo chân những “xạ thủ” nhiều ngày, chúng tôi được các anh kể nhiều lần cận kề “tử thần” khi đụng độ với những con rắn cực độc.
Anh Cường cho biết: “Đến giờ ngẫm lại cũng thấy ông bà ḿnh nói “sinh nghề, tử nghiệp” đúng thật! Nhưng số ḿnh chưa tận, nhiều lúc tưởng chừng đă đối mặt với tử thần khi chạm trán với “rắn bà”, “rắn ông”, những lúc đó th́ chỉ biết lạy thôi chứ không dám làm ǵ hết!"
"Dù có bắn giỏi đến nhường nào nhưng gặp phải rắn hổ mang th́ chạy càng nhanh càng tốt. Nhưng vẫn có người “liều mạng” muốn bắt cho bằng được những con rắn này, v́ chúng bán được nhiều tiền. Riêng ḿnh th́ không “có gan” như vậy!”, anh cười x̣a.
Anh cho biết gặp rắn hổ mang th́ hiếm nhưng gặp các loài rắn độc khác là chuyện như cơm bữa của dân săn rắn. Mới đây, anh c̣n gặp phải rắn cạp nia khi đang truy lùng một con rắn lải. Lúc tóm được con rắn lải th́ anh giật ḿnh nhận ra cách đó hai bước chân có một con rắn cạp nia đang nằm cuộn ḿnh. Anh nhanh chân bỏ chạy thục mạng.
Anh Thiết chỉ vào vết sẹo vừa kéo da non trên mu bàn tay kể, đây là vết sẹo bị rắn lải cắn cách đây mấy hôm. Anh nói chỉ sơ ư một tí mà con rắn táp ngay một phát đau điếng cả người. Mặc dù rắn lải không có nọc độc nhưng có hàm răng chắc khỏe và sắc nhọn. Khi bị rắn lải cắn, vết thương không ngừng chảy máu liên tục và đau nhức, v́ vậy phải nhanh chóng cầm máu bằng lá thuốc.
Săn bắt tận diệt
Theo lời kể của anh Cường, ngày trước ở những cánh rừng tràm (KP.Tân Lập, phường Đông Ḥa) rắn lải nhiều “như ếch nhái trên đồng”. Nhưng khi phát hiện đây là món ăn ngon, bổ dưỡng nên người ta đă đổ xô đi sắn bắt rắn lải.
Chính tập tính “lưỡng cư” của loài rắn này đă đưa chúng tới chỗ có nguy cơ diệt vong. Ban đêm chúng thường bám trên những cành cây hướng ra mặt nước để ngủ, pḥng khi có kẻ thù tấn công th́ nhảy ngay xuống nước trốn.
Những tay thợ săn ban đêm thường dùng đèn pin rọi thẳng vô mắt khiến cho rắn bị lóa, sau đó họ lấy cây tre dài có gắn móc sắt kéo chúng xuống hoặc dùng ná thun bắn. Gần đây thợ săn dùng phương thức ác hơn, dùng b́nh ăcquy tạo xung điện dưới nước, chỗ rắn lải ngủ. Khi nghe động, rắn phóng xuống nước, chưa kịp lặn đă “dính chưởng”, ngay đơ.
Trong tự nhiên, loài rắn rất thích ăn trùn, dế, sâu bọ. Một năm tuổi rắn lải có thể đạt trọng lượng tới gần 1kg, con trưởng thành có thể dài tới 2 m. Bởi hương vị thịt rất thơm, ngọt và có tác dụng bồi bổ cơ thể nên các quán đặc sản ra giá tới 300.000 - 400.000 đồng/kg nhưng vẫn không đủ cung ứng. Thợ săn mỗi đêm bắt được chừng 3- 4 con, bỏ túi cả triệu đồng.
Theo Sách đỏ Việt Nam, rắn ráo thường không có nọc độc, sống trên cạn, leo cây và bơi lội tốt. Rắn sống phân bố hầu hết các tỉnh, thành trong cả nước, ưa sống trong các bụi cây tre quanh làng, hay trong đồng ruộng, trong các bụi cây, bụi rậm gần nước, trong vườn cây gia đ́nh. Nhiều trường hợp rắn c̣n đột nhập cả vào nhà dân, leo trên xà nhà để bắt chuột.
Rắn kiếm ăn chủ yếu vào ban ngày, ở miền Nam có thể cả ban ngày lẫn ban đêm. Con mồi chủ yếu là chuột, chim non, trứng chim, thạch sùng, thằn lằn bóng, ếch nhái.
Hiện nay, quần thể rắn ráo thường đang bị suy giảm ít nhất 50% số lượng cá thể do nơi cư trú bị thu hẹp, môi trường ô nhiễm, quá tŕnh mở rộng đô thị, đường sá, săn bắt tận diệt, buôn bán trái phép.
Để bảo tồn loài động vật hoang dă này, Nghị định 32 của ngày 30/3-/006 về quản lư thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quư hiếm, rắn ráo thường được xếp bổ sung vào nhóm IIB (động vật rừng), cần thực hiện triệt để việc cấm săn bắt, sử dụng, buôn bán và nên thành lập các trại nuôi tập thể, khuyến khích nuôi gia đ́nh ở những làng có nghề bắt rắn truyền thống.
Theo Nguyễn Hậu/Báo B́nh Dương
