Nhân ngày Quốc Tế Nhân Quyền – 10.12.2014, một phong trào có tên “Human Rights Challenge” – “Thử thách Nhân quyền” được phát động. Tại Việt Nam, Đại sứ quán các nước tự do đă đi đầu trong phong trào này, các nhà hoạt động nhân quyền tại Việt Nam và hải ngoại cũng hưởng ứng mạnh mẽ.
“Thử thách Nhân quyền” là việc các cá nhân, nhóm chụp h́nh với một tấm khẩu hiệu ủng hộ nhân quyền với mẫu “I support human rights because …” - "Tôi ủng hộ nhân quyền v́..." do các cá nhân tự viết rồi truyền tải lên mạng xă hội và người đưa các tấm h́nh đó lên sẽ tiếp tục “thách thức” người khác cùng làm giống ḿnh. Hoạt động này nhằm mục đích tôn vinh và cổ vơ cho các giá trị nhân quyền phổ quát tại Việt Nam và trên thế giới.
Các viên chức ngoại giao tại Hà Nội ở các Đại sứ quán Hoa Kỳ, Đức, Anh, Pháp, Úc, Thụy Điển, Na Uy, Hà Lan, … và Liên hiệp Âu Châu cùng tham gia phong trào này với các nhà hoạt động nhân quyền Việt Nam. Trên các trang Facebook của các Đại sứ quán tràn ngập h́nh ảnh các viên chức ngoại giao và các nhà hoạt động chụp ảnh cổ vơ nhân quyền với nhiều nội dung phong phú, mang nhiều ư nghĩa nhân bản.
Ngày chủ nhật 7.12 vừa qua, blogger Mẹ Nấm – Nguyễn Ngọc Như Quỳnh sau khi cầm tấm giấy ủng hộ nhân quyền, chụp ảnh phía trước cửa chợ Vĩnh Thạnh, Tp Nha Trang, Khánh Ḥa đă bị hàng chục nhân viên mật vụ, công an bắt giữ trái pháp luật, bởi họ cho rằng khẩu hiệu “Tôi ủng hộ Nhân quyền bởi v́ : Nếu không có NHÂN QUYỀN sẽ không có TỰ DO và DÂN CHỦ không tồn tại” là “nhạy cảm”.
Sáng ngày 7.12, các nhà hoạt động tại Hà Nội bị mật vụ theo dơi, bám sát từng bước, bất kể họ đi đâu, làm ǵ. Bởi phía an ninh CSVN đưa ra lư do “có tụ tập ăn lẩu dê” – hết sức coi thường quyền công dân và lố bịch. Thực chất, bữa “lẩu dê” đó là của một số nhân sỹ, trí thức tại Hà Nội – như GS Chu Hảo, GS Huệ Chi, TS Nguyễn Quang A, Nghệ sỹ Kim Chi cùng tổ chức nhằm kỷ niệm quốc tế nhân quyền. Nhưng bữa tiệc đó đă bị mật vụ phá hỏng. Các vị nhân sỹ, trí thức đi tới hàng quán nào cũng bị mật vụ theo sát, áp lực chủ hàng không bán đồ ăn. Rút cuộc th́ “trời đánh tránh miếng ăn” mà mật vụ CSVN cũng không tha ! Quyền được ăn, được gặp gỡ bạn bè cũng chả được tôn trọng.
Kế đến ngày 9.12, blogger Nguyễn Hoàng Vi đă bị mật vụ CSVN dàn dựng một vụ “đánh ghen” giả để hành hung cô với sự bảo kê của hàng chục mật vụ, công an xung quanh không can thiệp. Cô Hoàng Vi trước đó có tham gia các hoạt động kỷ niệm ngày Quốc tế Nhân quyền tại Nhà thờ Kỳ Đồng – Ḍng Chúa cứu thế Việt Nam và cũng có chụp h́nh cổ vơ nhân quyền.
Ngày Quốc tế Nhân quyền năm nay cũng là ngày “sinh nhật” 1 tuổi của Mạng Lưới Blogger Việt Nam. Mạng lưới này được thành lập sau các vụ bắt bớ các blogger và nhà văn, nhà báo theo Điều 258 Bộ Luật H́nh Sự.
Từ khi ra đời, Mạng lưới này đă thực hiện nhiều công việc nhằm thúc đẩy nhân quyền và bảo vệ các quyền tự do căn bản của người dân. Trong số đó, nổi bật là 2 “chiến dịch”: Tuyên bố 258 – nhằm vận động xóa bỏ Điều 258 Bộ luật H́nh sự, vốn bị đánh giá là vi phạm nhân quyền ; “Tôi muốn biết” – nhằm vận động Quốc hội CSVN bạch hóa toàn bộ văn kiện Hội nghị Thành Đô năm 1990 giữa CSVN và Trung Cộng, vốn bị nhiều người hồ nghi là hội nghị “bán nước” của CSVN. Ngoài ra, Mạng lưới cũng tích cực vận động để yêu cầu CSVN tôn trọng và thực thi các cam kết quốc tế về nhân quyền.
Mới đây, đại diện của Mạng lưới Blogger Việt Nam đă tiếp xúc với các viên chức của 6 Đại sứ quán bao gồm Hoa Kỳ, Đức, Phần Lan, Thụy Điển, Na Uy và Úc tại Hà Nội, nhằm trông cậy họ trao cho Quốc hội CSVN bản kiến nghị “Yêu cầu bạch hóa Hội nghị Thành Đô năm 1990” trong chiến dịch “Tôi muốn biết” – dựa trên quyền được thông tin của người dân.
T́nh h́nh nhân quyền tại Việt Nam trong nhiều năm qua không có sự cải thiện rơ ràng. Người dân vẫn phải chịu nhiều hạn chế và cấm đoán về các quyền tự do căn bản. Nhân quyền bị nhà cầm quyền CSVN biến thành thứ “nhạy cảm” trong tâm lư của người dân nhằm làm cho họ không hiểu biết về các quyền hợp pháp của ḿnh và mất đi ư chí phản kháng.
Nhân quyền và các quyền tự do căn bản là những điều rất đỗi b́nh dị tại các nước tự do, dân chủ, nhưng tại Việt Nam, nó đă trở thành một thứ “xa xỉ”. Cho đến khi nào chế độ độc tài bị thay thế bởi một chế độ dân chủ, th́ những điều phổ quát đó mới thực sự được tôn trọng và thực thi. Đó chính là thử thách nhân quyền đối với mọi người dân Việt Nam !
vnn
