Những ngày đầu năm mới 2015 đang chứng kiến những động thái đầy gay cấn trong bức tranh kinh tế thế giới đang diễn ra trên toàn cầu. Nhưng những canh bạc lớn nhất xem chừng đang diễn ra ở Đông Á, Nhật Bản vẫn đang nỗ lực theo đuổi cuộc cải cách kinh tế Abenomics, c̣n nền kinh tế Trung Quốc th́ chuẩn bị lao vào một canh bạc thực sự có ảnh hưởng quyết định đến tương lai của nền kinh tế nước này.
Trung Quốc chưa có nền tảng kinh tế vững chắc
Giới phân tích trên khắp thế giới đang theo dơi cuộc chiến giá dầu thế nào, th́ họ cũng đang hồi hộp với những động thái đang diễn ra ở Trung Quốc chừng đó. Không giống như EU hay Mỹ đang trong giai đoạn phục hồi kinh tế, Trung Quốc đang chạm đến giới hạn cuối của một mô h́nh tăng trưởng sau ba mươi năm phát triển chóng mặt, và cần một mô h́nh tăng trưởng mới.
Nếu không thể t́m ra một hướng đi mới, kinh tế Trung Quốc ắt sẽ chững lại và nhiều khả năng sẽ đi vào suy thoái. Và khi mà tất cả đều tưởng rằng cường quốc kinh tế số một Châu Á này sẽ tập trung giải quyết những khuyết tật của nền kinh tế nước này trước khi t́m hướng phát triển mới, th́ có vẻ như các nhà lănh đạo Trung Quốc đang tỏ ra khẩn trương hơn bao giờ hết.
Theo đó, Trung Quốc sẽ triển khai một giải pháp tổng hợp để kích thích tăng trưởng với quy mô lớn chưa từng thấy. Một khoản ngân sách khoảng 7 ngàn tỷ Nhân dân tệ, tương đương 1,1 ngàn tỷ USD sẽ được Bắc Kinh triển khai từ năm 2015 đến hết năm 2016 để giúp khôi phục lại tốc độ tăng trưởng vốn đang giảm đi trông thấy của nước này.
Đây là lần đầu tiên Trung Quốc triển khai một lượng ngân sách lớn đến thế để giải quyết các vấn đề của nền kinh tế, khi mà nước này chỉ chi ra khoảng 4 ngàn tỷ Nhân dân tệ, tương đương gần 700 tỷ USD để đối phó với cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu vào năm 2008.
Trong gói kích thích trị giá 1,1 ngàn tỷ USD này th́ đại đa số các dự án đều thuộc lĩnh vực cơ sở hạ tầng vốn là động lực chính cho tăng trưởng ở Trung Quốc nhiều năm qua. Theo đó các dự án thuộc các lĩnh vực như khai thác và xây dựng các đường ống dầu, y tế, năng lượng sạch, giao thông và khai thác mỏ. Một quan chức thuộc văn pḥng tỉnh Chiết Giang đă cho biết chính phủ đă phê duyệt 420 dự án cơ sở hạ tầng cần đầu tư với tổng giá trị lên tới 10 ngàn Nhân dân tệ ở tỉnh này.
Biện pháp tổng hợp của chính phủ Trung Quốc để xốc dậy nền kinh tế này theo giới chuyên gia là một sự kiện gây thất vọng. Một khoản ngân sách quá lớn, khoảng ¼ đến 1/3 quỹ dự trữ của nước này, đă được tung ra mà không có sự đột phá nào. Gói kích thích này chủ yếu vẫn đi theo lối ṃn phát triển của Trung Quốc trước đó, trong khi t́nh h́nh kinh tế hiện tại đang cho thấy nền kinh tế nước này cần một hướng đi mới, bền vững hơn thay v́ chạy theo thành tích tăng trưởng như trước đây.
Các chuyên gia cho rằng, người được hưởng lợi nhiều nhất từ gói kích thích khổng lồ này không ai khác ngoài các tập đoàn lớn nhất Trung Quốc, vốn đang rơi vào cảnh khăn gói ra đi do tốc độ tăng trưởng giảm. Trong khi đó những mục tiêu cốt lơi cho phát triển bền vững như thu nhập hộ gia đ́nh sẽ rất ít nhận được tác động tích cực từ gói kích thích này.
V́ thế nhiều ư kiến cho rằng đây là một gói kích thích chịu tác động và chi phối từ các nhóm lợi ích và giới tài phiệt trên chính trường Trung Quốc. Zhao Xijun, giáo sư tài chính thuộc Đại học Renmin ở Bắc Kinh cho rằng “T́nh trạng ở thời điểm hiện tại khác xa năm 2008, và không thể lặp lại các gói giải pháp của năm 2008 được”.
Trước đó, nhiều chuyên gia cho rằng vấn đề của kinh tế Trung Quốc khá giống với Nhật Bản, và Bắc Kinh cần học theo các giải pháp tổng hợp của Tokyo. Nhưng khi mà thủ tướng Abe đă triển khai chương tŕnh cải cách của ḿnh theo 3 hướng, vẫn được gọi là 3 mũi tên Abenomocs, th́ gói giải pháp hiện tại của Trung Quốc chỉ tập trung vào một trong 3 mũi tên đó.
V́ thế đây được xem là một sự tŕ hoăn cải cách nền kinh tế của chính phủ Trung Quốc, và thậm chí là đang đi chệch hẳn hướng đi đúng đắn của nước này. Chậm cải cách ngày nào, nền kinh tế Trung Quốc ngày càng có nguy cơ lún sâu vào sự suy thoái ngày đó.
Nền kinh tế Trung Quốc chưa đủ lớn đến mức có thể liên tục tung ra các gói kích thích lớn như thế này, và một khi đă tung ra sai hướng, sẽ cần một thời gian dài nữa nước này mới lại có thể triển khai một lượng ngân sách lớn như vậy.
Có vẻ như người Trung Quốc đang lao vào một canh bạc mà phần thua đang gần như chắc chắn thuộc về phía họ.
sonnyd ©VietSN
Games
