Nguy cơ xảy ra Thế chiến 3 bằng vũ khí hạt nhân (VKHN) đang hiện hữu từ khi bắt đầu cuộc nội chiến ở Ukraine, các quan chức thuộc chính phủ Tổng thống Nga Putin giương kiếm hạt nhân một cách rộng răi, khiến phương tây căng thẳng lo lắng.
Tên lửa Topol chuẩn bị đi tập diễu binh ngày 9.5.2015
Theo báo The Wall Street Journal (WSJ), vào dịp Lễ t́nh nhân 14.2.2015, các sinh viên từ toàn Nga có một cuộc hẹn đặc biệt tại một học viện quân sự ở ngoài ô Moscow: xem giới thiệu loại tên lửa đạn đạo liên lục địa Topol, trung tâm của kho VKHN Nga.
Sự kiện đó là một phần trong chương tŕnh quảng bá thanh niên lập nghiệp trong lực lượng tên lửa Nga, nhưng cũng phản ánh hiện tượng người dân Nga ủng hộ việc các quan chức chính phủ Tổng thống Nga Putin giương kiếm hạt nhân.
Đó là một cách cảnh cáo phương tây về những nguy hiểm, khi phương tây ép Nga quá đáng.
Và cũng là cách Nga đang muốn thu phục quyền lực. Theo WSJ, Nga ngày càng trông cậy vào VKHN do mất cân bằng lớn với các lực lượng quy ước của phương tây.
Thời Chiến tranh Lạnh, lực lượng chính quy Hiệp ước Warsaw của khối Liên Xô đông quân hơn NATO ở châu Âu, khiến phương tây lệ thuộc nặng vào kho VKHN để đối phó Liên Xô.
Nay Nga ít quân hơn, vũ khí kém chất lượng và ít đồng minh hơn, nên Nga phải thay đổi chiến lược pḥng thủ.
Gần đây, các cuộc tập trận của Nga đều sử dụng VKHN, và Điện Kremlin hứa sẽ thay đổi toàn diện kho VKHN trên bộ trong ṿng 5 năm tới.
Ngày 15.3.2015, dịp kỷ niệm một năm ngày Nga sáp nhập Crimea, ông Putin trả lời phỏng vấn của đài truyền h́nh nhà nước Rossia-1, rằng ông đă lệnh cho quân đội lên kế hoạch kỹ để thu hồi Crimea. Ông cũng nói “Chúng tôi sẵn sàng làm chuyện đó”, khi được hỏi ông có muốn triển khai VKHN vào t́nh trạng sẵn sàng chiến đấu hay không.
Tuyên bố của ông Putin do ngày 9.3, Mỹ chuyển 120 vũ khí hạng nặng đến 3 nước vùng biển Baltic, nhằm đề pḥng Nga. Theo Tổng thư kư NATO Jens Stoltenberg, máy bay quân sự Nga đă bay sát vùng biên giới 3 nước này, buộc chiến đấu cơ của NATO phải bay chặn hơn 400 lần trong năm 2014.
Ngày 6.3, NATO tập trận ở Latvia, gồm huấn luyện phát hiện vị trí địch, gọi hỗ trợ pháo, cấp cứu ngay trên chiến trường và huấn luyện chiến thuật cho quân đội Latvia.
Theo WSJ, Nga cũng có những cuộc tập trận tấn công giả vào châu Âu. Năm 1983, chính sự hiểu lầm về những cuộc tập trận thế này đă khiến thế giới đứng bên bờ vực chiến tranh hạt nhân.
Khi ấy, các lănh đạo Liên Xô ban đầu đă nhận định, rằng một cuộc tấn công hạt nhân giả vào Nga Liên Xô của NATO, là âm mưu để che giấu một cuộc tấn công thật.
Năm 1995, Tổng thống Nga Boris Yeltsin nhận chiếc cặp đựng mă cho phép tấn công bằng VKHN, sau khi các quan chức Nga nghi một quả rocket phóng từ Na Uy (để nghiên cứu hiện tượng bắc cực quang) là một quả tên lửa đạn đạo Mỹ.
Trong đa phần thời Chiến tranh Lạnh, thông tin phát đi từ Liên Xô luôn khẳng định Liên Xô là một quốc gia yêu chuộng ḥa b́nh, chỉ dùng đến VKHN như là giải pháp pḥng thủ cuối cùng, không công khai đe dọa sức mạnh của VKHN, mà chỉ đề cao khả năng ngăn chặn một cuộc tấn công hạt nhân và lên án phương tây khiêu khích chiến tranh hạt nhân.
Chuyên gia Pavel Podvig về lực lượng hạt nhân Nga nói:
“Bộ phận tuyên truyền của Liên Xô chưa bao giờ dọa “quư vị chớ nên muốn thử nghiệm xem chúng tôi sẽ làm tới đâu”. Chủ trương tuyên truyền của Liên Xô chỉ là “Nếu quư vị tấn công chúng tôi, chúng tôi ở đây sẵn sàng đối đầu”, chứ không hề có kiểu : “Chúng tôi thách quư vị đấy”.
Nay th́ Nga khác hẳn. Hồi tháng 3, Đại sứ Nga tại Đan Mạch dọa sẽ tấn công tàu chiến nước này bằng VKHN, nếu Đan Mạch ủng hộ Mỹ xây dựng “tấm khiên” tên lửa pḥng thủ tại châu Âu”.
Hoặc hồi tháng 8.2014, tại một trại hè, ông Putin cảnh cáo: “Tốt nhất nên gây sự với chúng tôi khi nói về nguy cơ xung đột vũ trang. Tôi muốn nhắc nhở quư vị rằng Nga là một trong những cường quốc hạt nhân hàng đầu”.
Tại cuộc họp báo cuối năm 2014, ông Putin mô tả khả năng hạt nhân của Nga là nanh vuốt của một con gấu mà phương tây “ưa xía vô chuyện thiên hạ” đang muốn bẻ găy.
Ông nói: “Nếu chúng bị nhổ, con gấu không cần ǵ hơn. Chúng sẽ lấn át con gấu và đó sẽ là tận thế”.
Chuyện bàn luận về VKHN c̣n nóng hơn trên truyền h́nh nhà nước Nga. Năm ngoái, khi Nga sáp nhập Crimea, một cây b́nh luận hàng đầu của Nga dọa biến Mỹ thành “một đống tro phóng xạ”.
Hồi tháng 2, kênh truyền h́nh nhà nước Nga phỏng vấn một chính khách thường có những tuyên bố cực đoan, và ông kêu gọi Moscow đánh bom hạt nhân vào thủ đô Washington của nước Mỹ, và khán giả trong phim trường vỗ tay dồn dập.
Sau khi Mỹ và EU cấm vận Nga về cuộc khủng hoảng Ukraine, những chiếc áo thung Nga thể hiện t́nh yêu nước xuất hiện tại Moscow, viết: “Tên lửa Topol không sợ cấm vận”.
Áo thung "Tên lửa Topol không sợ cấm vận"
Và trong thăm ḍ của Trung tâm Levada, một nửa số người Nga được hỏi đều ủng hộ việc ông Putin dọa sử dụng VKHN ở Crimea, và nhất trí rằng phương tây chỉ “biết điều khi bị nói cứng”.
Giáo sư danh dự Lawrence Freedman của đại học King’s College London và rành rẽ về chiến lược hạt nhân, kết luận:
“Ông Putin nhấn mạnh về VKHN như là cách cảnh cáo phương tây nên tránh xa. Ai mà biết ư ông ấy là ǵ, nhưng ông ấy đă cảnh cáo như thế”.
Mai Hà (theo The Wall Street Journal)
MTG
Games
