Việt Nam có đến 20% dân số mắc các loại bệnh tâm lư, tâm thần do áp lực cuộc sống, phong cách và môi trường sống hiện đại đang tàn phá sức khỏe của người dân trong mọi góc độ. Không chỉ các vấn đề liên quan đến sức khỏe thể chất, mà các bệnh tâm thần, tâm lư cũng đều đồng loạt gia tăng và trẻ hóa.
20% dân số có vấn đề tâm thần
Thống kê cho thấy Việt Nam hiện có khoảng 20% dân số đang mắc 1 trong 10 loại bệnh tâm lư, tâm thần thường gặp như: trầm cảm, lo âu, rối loạn hành vi. Đặc biệt trong số các bệnh nhân có dấu hiệu tâm thần phải vào viện khám và điều trị, th́ có tới hơn 45% ở độ tuổi dưới 30.
Ghi nhận tại một số khoa và bệnh viện tâm thần cho thấy số trường hợp đến khám và điều trị đều đặn tăng lên một cách đáng kinh ngạc. Số bệnh nhân c̣n đang trong độ tuổi đi học chiếm lượng lớn. Những trường hợp đang là học sinh giỏi và bị phát bệnh tâm thần không phải hiếm gặp.
Ngoài ra, c̣n có nhiều người mắc bệnh rối loạn tâm thần nhưng không tự biết, không thừa nhận hoặc không được khám chữa kịp thời.
Theo các chuyên gia, có nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh tâm thần, như: di truyền, mất cân bằng sinh hóa trong cơ thể, tổn thương hệ thần kinh. Cũng có thể là do tác động trực tiếp từ lối sống hàng ngày, như nghiện game, rượu, ma túy tổng hợp. Các biến cố trong đời sống cá nhân, áp lực trong cuộc sống, về kinh tế, công việc, học hành căng thẳng… gây ra những tác động không nhỏ tới tâm lư.
Một trong những nguyên nhân ít được thống kê đến là từ các vấn đề xă hội: bất măn về chính sách kinh tế xă hội, bất lực trong việc đấu tranh đ̣i công lư, công bằng. Sự khủng hoảng niềm tin vào giá trị sống và hiện tượng xuống dốc của đạo đức xă hội dẫn đến tâm lư, tinh thần nhiều người bị khủng khoảng theo, làm gia tăng bệnh tâm thần, trầm cảm.
Mối nguy rối loạn tâm thần từ ngay trong gia đ́nh
Theo các chuyên gia, các tổn thương mà một người phải chịu khi c̣n nhỏ có thể làm gia tăng nguy cơ phát triển chứng rối loạn tâm thần.
Trong một nghiên cứu từ Úc do nhà tâm lư học Michael Duhig đứng đầu công bố trên Tạp chí Tâm thần học của Úc và New Zealand, hơn 75 phần trăm số người mắc chứng rối loạn tâm thần cho biết họ từng gặp phải một số tổn thương từ thời thơ ấu, có thể là tổn thương t́nh cảm, bị phớt lờ bỏ bê, tổn thương thể chất, lạm dụng t́nh dục…
Tại Việt Nam, vấn nạn bạo lực đang lan ra ngày càng rộng trong xă hội, từ bạo hành trong gia đ́nh đến trường học, tranh giành ngoài xă hội cho đến đấu đá tại công sở…
Liên quan đến bạo hành trong gia đ́nh, con số thống kê cho thấy có 2/3 phụ nữ Việt Nam từng chịu ít nhất một trong ba h́nh thức bạo lực thể chất, tinh thần và t́nh dục trong đời. 87% nạn nhân bạo lực gia đ́nh âm thầm chịu đựng chứ không nhờ chính quyền can thiệp, trừ những vụ nghiêm trọng. Bạo hành gia đ́nh làm gia tăng áp lực tâm lư lên các thành viên, đặc biệt là tác động lên trẻ nhỏ, góp phần gây ra các bệnh tự kỷ, trầm cảm, rối loạn tâm thần…
Nạn bạo hành trẻ em cũng là một vấn đề nhức nhối trong xă hội hiện nay. Đa số các ông bố bà mẹ đều lo lắng con ḿnh sẽ bị ngược đăi hoặc bị uy hiếp khi đi học, ngay từ các lớp mầm non cho đến lớp tiểu học, trung học. Hơn thế nữa, bạo hành xuất phát ngay từ bố mẹ với con cái trong nhà. Nhiều người c̣n cho rằng sử dụng roi vọt, quát mắng nặng lời để ép ăn, ép học… là hiển nhiên và cần thiết trong nuôi dạy con cái. Điều này hoàn toàn trái ngược với phương pháp nuôi dạy trẻ nhỏ tại các nước phát triển.
Theo ông Lê Thế Nhân – Chủ tịch Trung tâm phát triển cộng đông và công tác xă hội (Huế), th́ có lẽ phải có tới 99% số trẻ em ở Việt Nam bị bạo hành nếu chiếu theo Công ước quyền trẻ em, Luật Chăm sóc bảo vệ trẻ em Việt Nam, chứ không phải là gần 75% như UNICEF công bố trước đó.
Tùy theo mức độ nặng nhẹ khác nhau, nhưng nh́n chung rối loạn tâm lư, rối loạn tâm thần đều có ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhận và những người xung quanh. Trong trường hợp phát hiện sớm và kịp thời điều trị, bệnh có thể thuyên giảm nhưng khó có thể chữa khỏi hoàn toàn do các tác động tâm lư đă ăn sâu vào kư ức. Để giải quyết tận gốc vấn đề, việc nh́n nhận đánh giá lại toàn diện phương pháp giáo dục hiện tại, tư duy lănh đạo quản lư xă hội là điều cấp thiết phải làm để giảm tối thiểu số lượng người mắc bệnh tâm thần.
Games
