Như đă thông tin, sự kiện Trung Quốc phá giá đồng nhân dân tệ lần đầu tiên trong hai thập kỷ qua đang tác động mạnh lên thị trường tài chính thế giới. Không chỉ dừng lại ở đó, sự kiện này sẽ có nguy cơ dẫn tới một cuộc “chiến tranh tiền tệ” nhằm giành lợi thế cho hàng hóa xuất khẩu.
Sáng nay 11-8 đồng nhân dân tệ bị mất giá 2% so với đô la Mỹ theo quyết định của Ngân hàng trung ương Trung Quốc. Ảnh Getty
Sáng nay 11-8, Ngân hàng trung ương Trung Quốc (PBoC) bất ngờ điều chỉnh biên độ tỷ giá giữa nhân dân tệ Trung Quốc (NDT) và đô la Mỹ (USD) lên mức +/- 2%, khiến cho đồng bạc này giảm giá ở mức sâu nhất trong một ngày kể từ khi Trung Quốc ban hành tỷ giá chính thức vào tháng 1-1994. PBoC cho biết, sự điều chỉnh này chỉ diễn ra một lần và sẽ củng cố năng lực thị trường trong việc xác lập tỷ giá hối đoái.
Ngay sau khi quyết định điều chỉnh nói trên được ban hành và có hiệu lực ngay lập tức, đồng NDT đă giảm 2% so với đô la Mỹ, giao dịch ở mức 1 USD đổi 6,3323 NDT lúc 10 giờ sáng nay tại Bắc Kinh. Trên thị trường Hồng Kông, giá NDT giảm 2,3%, giao dịch ở mức 1,4% thấp hơn mức sàn quy định 6,2298 NDT ăn 1 USD.
Giới phân tích nhận định, biện pháp phá giá đồng tiền của Trung Quốc là nhằm nâng đỡ khu vực xuất khẩu hàng hóa đă có dấu hiệu suy giảm mạnh: xuất khẩu tháng 7-2015 giảm 8,3% so với cùng kỳ năm ngoái. PboC cho rằng đồng NDT mạnh đă gây áp lực lên hàng hóa xuất khẩu và để hỗ trợ xuất khẩu PboC cần phá giá đồng tiền.
Lâu nay, Trung Quốc vẫn cố gắng duy tŕ một đồng tiền mạnh để ngăn chặn t́nh trạng chuyển vốn ra nước ngoài (capital outflow), bảo vệ các doanh nghiệp vay nợ nước ngoài. Sự can thiệp vào tỷ giá của chính phủ Trung Quốc đă làm tỷ giá thực của đồng NDT tăng lên 14% trong hơn một năm qua và NDT là đồng tiền tăng giá cao nhất trong số 32 đồng tiền trong chỉ số tiền tệ của Ngân hàng Thanh toán quốc tế BIS.
Tuy nhiên, theo nhà kinh tế Tom Orlik của Bloomberg Intelligence, PboC luôn luôn phải giữ cân bằng giữa việc giữ giá đồng tiền để ngăn nạn chảy máu ngoại tệ và phá giá đồng tiền để thúc đẩy xuất khẩu. Theo tính toán của ông Orlik, nếu giảm giá đồng tiền 1 phần trăm th́ xuất khẩu có thể tăng thêm 1 điểm phần trăm với độ trễ là ba tháng. Tuy vậy, nếu đồng NDT bị mất giá 1% so với USD th́ có khả năng sẽ kích hoạt 40 tỉ USD chảy ra nước ngoài.
Động thái điều chỉnh tỷ giá sáng nay của PboC, theo ông Orlik, cho thấy Trung Quốc quyết tâm hỗ trợ xuất khẩu, và giới lănh đạo nước này tin rằng, với dự trữ ngoại tệ hơn 3.690 tỉ USD, Bắc Kinh có thừa năng lực để duy tŕ sự ổn định của thị trường tài chính trong nước.
Trên b́nh diện quốc tế và khu vực, hành động phá giá đồng NDT của Trung Quốc đă gây phản ứng dây chuyền ở các nền kinh tế khác. Nhiều nhà phân tích thừa nhận xuất khẩu của Trung Quốc suy giảm mạnh trong thời gian gần đây, nhưng lư giải sự sút giảm đó là do nhu cầu của các thị trường nhập khẩu bị co lại, đặc biệt là châu Âu vẫn chưa ra khỏi cuộc khủng hoảng nợ. Từ suy nghĩ đó, nhiều người cảm thấy bất ngờ trước quyết định phá giá đồng NDT của PboC và lập tức phản ứng có phần thái quá.
Đến đầu giờ chiều nay 11-8, hầu hết các đồng tiền châu Á đều giảm so với đô la Mỹ; cụ thể đồng đô la Singapore giảm 1,3% (1 đô la Mỹ ăn 1,4 đô la Singapore); đồng Đài tệ của Đài Loan giảm 1,36% (1 đô la Mỹ ăn 32,07 Đài tệ), đồng won Hàn quốc giảm 1,36% (1 đô la Mỹ ăn 1.178,94 won) và đồng baht Thái Lan giảm 0,72%(1 đô la Mỹ ăn 35,344 baht Thái)… Hầu hết các nền kinh tế này đều có những mặt hàng xuất khẩu cạnh tranh trực tiếp với Trung Quốc nên họ không thể ngồi yên khi Bắc Kinh phá giá đồng tiền để giành lợi thế cho hàng hóa của ḿnh. Vào cuối buổi chiều, tỷ giá các đồng tiền kể trên có mạnh lên một chút so với đầu buổi chiều nhưng mức tăng không đáng kể.
Liên quan tới điều chỉnh tỷ giá, đáng chú ư là hàng loạt cổ phiếu của các công ty Trung Quốc niêm yết ở nước ngoài cũng giảm mạnh v́ nhà đầu tư lo ngại khoản tiền nợ tính bằng đô la Mỹ mà các công ty này đă vay sẽ lớn thêm lên. Theo Bloomberg, việc điều chỉnh tỷ giá NDT sáng nay đă khiến nợ nước ngoài của các công ty Trung Quốc tăng thêm 10 tỉ đô la Mỹ.
Các nhà phân tích dự báo, sau khi điều chỉnh tỷ giá, trong vài ngày tới PboC có thể sẽ tiếp tục giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc của các ngân hàng thương mại, giảm lăi suất cơ bản lần thứ 5 trong năm nay để thúc đẩy xuất khẩu mạnh hơn nữa.
B́nh luận về những biện pháp này, chuyên gia Stephen Roach, cựu chủ tịch Ngân hàng Morgan Stanley ở Á châu và hiện là nghiên cứu viên cao cấp của Đại học Yale cho rằng, những động thái trên của Trung Quốc có thể kích hoạt cuộc “chiến tranh tiền tệ” khi các đối thủ cạnh tranh xuất khẩu khác cũng sẽ nỗ lực phá giá đồng tiền để không bị thua thiệt trước hàng hóa Trung Quốc. “Thật khó tin biện pháp phá giá đồng tiền là sự điều chỉnh một lần. Kinh tế toàn cầu đang yếu nên để thúc đẩy xuất khẩu đang suy giảm của Trung Quốc, việc phá giá đồng tiền 2% là chưa đủ. Điều đó sẽ làm tăng nguy cơ xảy ra các vụ đụng độ nhỏ ngày càng mất ổn định trong cuộc chiến trang tiền tệ toàn cầu đang lan rộng”, ông Roach nói.
Games
