Nhiều người VN cho rằng từ khi có lũy tiến giá điện tăng gấp đôi, có nơi gấp ba lần. Nên việc bỏ tiến lũy vừa có lợi cho người tính, vừa có lợi cho dân hơn khi giá cả leo thang. Cùng vietbf.com khám phá thêm.
PGS.TS Bùi Thiện Dụ, nguyên Hiệu trưởng Đại học phương Đông ủng hộ phương án điện một giá để tiến tới một thị trường minh bạch, lành mạnh.
Đừng đưa chính sách an sinh vào việc định giá
Theo PGS.TS Bùi Thiện Dụ, người mua bao giờ cũng muốn giá thấp, người bán muốn giá cao, đấy là lẽ thường của cuộc sống, nhưng cuối cùng hai bên phải thỏa thuận dừng ở một đáp số chung. Sự thỏa thuận ấy phải đảm bảo cho người bán có lợi, đủ để phát triển hàng hóa của ḿnh và nói chung không thấp quá so với lợi nhuận đầu tư vào các lĩnh vực khác và quan trọng là phải được người mua hàng chấp nhận.
Chúng ta đang thực hành kinh tế thị trường định hướng xă hội chủ nghĩa, đang cố gắng lành mạnh hóa thị trường th́ phải chấp nhận các quy luật của nó, trong đó sự chống độc quyền, công khai minh bạch có ư nghĩa rất quan trọng.
Theo PGS.TS Bùi Thiện Dụ, điện một giá có nhiều ưu việt và vẫn đảm bảo an sinh xă hội, không ảnh hưởng đến tầng lớp dân cư c̣n gặp khó khăn
"Xét theo những tiêu chí đó th́ điện cũng là một mặt hàng thiết yếu cho tiêu dùng như gạo, thực phẩm (để ăn), vải và quần áo (để mặc), nước sạch (để sinh hoạt), nên giá điện cũng không nên phức tạp hóa với nhiều thang bậc như hiện nay hay một số phương án vẫn c̣n nuối tiếc dù có giảm số bậc đi chút ít", PGS.TS Bùi Thiện Dụ nói.
Chính v́ thế, nguyên Hiệu trưởng trường Đại học phương Đông đề nghị rằng điện nên một giá, c̣n sự trợ giúp cho một bộ phận dân cư c̣n khó khăn th́ phải thông qua các chính sách điều tiết khác như thuế thu nhập cá nhân, trợ cấp cho đối tượng hộ nghèo và cận nghèo v.v.... Điều này đă và đang thực hành tốt ở các mặt hàng không kém thiết yếu hơn như gạo, vải, xăng dầu v.v..., có lẽ điện không nên là ngoại lệ.
"Không nên đưa chính sách an sinh xă hội vào việc định giá. Xă hội vẫn c̣n những người thu nhập khác nhau, hoàn cảnh khó khăn khác nhau th́ trợ giá kiểu khác.
Trong buổi hội thảo góp ư về biểu giá điện tôi tham dự mới đây, một đại biểu cũng ủng hộ điện một giá và nói rằng người nào được tiêu chuẩn trợ cấp về cuộc sống th́ ra ngân hàng xă hội lĩnh, chứ không có chuyện lĩnh trong giá điện. Nếu lĩnh trong giá điện một chút, trong giá gạo, giá xe buưt một chút... th́ chỉ làm rối mù. Những nước đă quá minh bạch rồi c̣n có thể cho phép sự xa xỉ đó, c̣n ở Việt Nam nó chỉ làm rối thêm.
Chính sách ưu đăi cho người nghèo là chính sách chung của xă hội, không phải ưu đăi trong giá điện, vải, gạo... như thế. Đồng bào lũ lụt được Nhà nước hỗ trợ bằng cách cấp gạo trong nhiều tháng chứ không bán gạo rẻ hơn tỉnh khác. Đúng là cần phải ưu đăi cho người khó khăn, thu nhập thấp hơn nhưng nên xếp ở 1 ḍng khác và cũng phải minh bạch. Đó là chuyện của xă hội, Nhà nước không làm kinh doanh, chỉ làm chính sách cho đất nước phát triển, công ty điện lực không có lư do ǵ đứng ra đảm nhiệm vai tṛ của công ty an sinh", PGS.TS Bùi Thiện Dụ thẳng thắn.
Một giá có ư nghĩa xă hội nhiều hơn là chuyện kỹ thuật
Đó là khẳng định của PGS.TS Bùi Thiện Dụ trước nhiều ư kiến cho rằng, việc áp dụng điện một giá chỉ tiện cho EVN, không lợi cho người dùng. Ông nhấn mạnh, nó không chỉ tiện cho EVN mà tiện cho xă hội, cho cả đất nước hơn 90 triệu dân.
"C̣n làm rối rắm, méo mó thị trường th́ c̣n khổ lâu. Bây giờ tính bằng máy tính rất đơn giản, dẫu có cho 200 bậc giá th́ cũng chỉ tính trong tích tắc là xong ngay. Vấn đề kỹ thuật không quan trọng, mai kia có công tơ cứ 30 phút, 1 tiếng lại gửi phác đồ, máy tính tính ra được hết".
Vị chuyên gia cũng nói thêm, nếu lấy lư do là để hạn chế dùng th́ có cơ chế đánh thuế môi trường, tài nguyên. Người dùng nhiều điện sẽ gián tiếp (thực chất là trực tiếp) phải trả nhiều hơn và họ tự điều tiết hạn chế sử dụng.
"Ngay giá mua điện cũng nên đưa về một giá, ví dụ giá thành 1 Kwh thủy điện thấp hơn 1 Kwh nhiệt điện th́ cũng qua thuế tài nguyên, môi trường để điều tiết, giá thành năng lượng điện gió cao hơn th́ thông qua quỹ hỗ trợ của Nhà nước (lấy từ ngân sách chung do dân đóng thuế) để hỗ trợ nhằm bảo vệ môi trường, kiểu như các nước phát triển đang phải đi mua lượng phát khí thải tương đương, không bắt ngành điện phải mua đắt năng lượng điện gió".
"Thiết nghĩ điều này phải phù hợp với thực tế đa số các nước công nghiệp phát triển đang áp dụng, sẽ làm cho thị trường điện minh bạch hơn, lành mạnh hơn, kinh tế điện năng thuận lợi phát triển và quan trọng nhất là đúng với tinh thần tránh không lồng ghép các chính sách an sinh xă hội trực tiếp với việc xác định giá các mặt hàng cụ thể", PGS.TS Bùi Thiện Dụ nhấn mạnh.
Thành Luân
Games
