Từ trước tới nay, giáo viên cũng chỉ là một người bị động. Bị động làm theo chỉ đạo của nhà trường, của phòng và sở Giáo dục. Đă đến lúc các giáo viên được trao quyền lănh đạo trong phạm vi công việc của ḿnh… Họ cần là những người trước hết là làm chủ công việc của ḿnh, sau đó là truyền cảm hứng cho những người khác, dẫn dắt tập thể học sinh và đóng góp vào việc cải thiện nhà trường.
Giáo viên - người “lănh đạo dạy học”
Thạc sĩ Nguyễn Thị Ngọc Liên (Trường ĐH SP Hà Nội) cho rằng, khi được trao quyền, giáo viên trở thành người làm chủ trong nhà trường, chủ động tham gia đóng góp cho việc xây dựng tầm nh́n của nhà trường.
Mặt khác, người giáo viên trong nhà trường thực sự là quản lư - lănh đạo trực tiếp hoạt động dạy học - đặc biệt là hoạt động học của người học. Để làm tốt được vai tṛ là người “lănh đạo dạy học” này, giáo viên cần thiết lập “tầm nh́n” hay “mục tiêu” cho lớp học nói chung và cho mỗi học sinh nói riêng.
Một người giáo viên biết thiết lập mục tiêu dạy học, giáo dục tốt là người giáo viên bắt đầu bước đầu tiên đi đến thành công trong nỗ lực đưa học sinh tới đích của sự phát triển
Bước thứ hai trong vai tṛ người lănh đạo dẫn dắt sự thành công của người học, theo thạc sĩ Nguyễn Thị Ngọc Liên, là việc xây dựng kế hoạch để hiện thực hóa mục tiêu đặt ra, gồm: Kế hoạch để thực hiện mục tiêu phát triển bản thân đáp ứng yêu cầu công việ; kế hoạch thực hiện mục tiêu dạy học, giáo dục phát triển người học và kế hoạch hỗ trợ người học trong việc xây dựng và thực hiện mục tiêu của bản thân.
Khi đă thiết lập được mục tiêu và xây dựng kế hoạch thực hiện mục tiêu, để biến mục tiêu, kế hoạch đó thành hiện thực, người giáo viên cần thể hiện vai tṛ lănh đạo của ḿnh qua việc đoàn kết, tập hợp sức mạnh tập thể. Sức mạnh tập thể ở đây trước hết là tập thể nhà trường, tập thể giáo viên và sau nữa là tập thể lớp học học sinh.
“Như vậy, với vai tṛ là người lănh đạo giáo viên sẽ chủ động hợp tác, phát triển bản thân và những người xung quanh qua đó họ xây dựng được sức mạnh của tập thể giáo viên và điều này có lợi cho nhà trường mà trực tiếp nhất là người học.
Bên cạnh đó, khi người giáo viên được trao quyền và hướng dẫn khả năng lănh đạo, họ sẽ là nhân tố quan trọng trong việc đoàn kết, xây dựng sức mạnh cho tập thể người học đồng thời bằng sự ảnh hưởng của ḿnh khuyến khích động viên tập thể đó đi đến thực hiện thành công mục tiêu đặt ra” - thạc sĩ Nguyễn Thị Ngọc Liên cho hay.
Để thực sự trở thành người “lănh đạo dạy học”, thạc sĩ Nguyễn Thị Ngọc Liên c̣n nhấn mạnh đến việc xây dựng h́nh ảnh, uy tín và truyền cảm hứng cho người học, tránh trở thành chiếc “máy nói” cứng nhắc. Đồng thời, biết cách ra các quyết định phù hợp trong quyền hạn của bản thân; tạo ra những thay đổi trong tổ chức, với bản thân và người học; tạo dựng môi trường làm việc, học tập chuyên nghiệp, xây dựng văn hóa tổ chức lớp học
“Cùng với sự thay đổi của xă hội, giáo dục nói chung và vai tṛ của người giáo viên nói riêng cũng cần có những thay đổi. Từ vị thế một người “bị quản lư, lănh đạo” giờ họ cần được trao cho vị thế “người quản lư, lănh đạo”. Chỉ có như vậy, người giáo viên mới phát huy được hết sự chủ động, tích cực sáng tạo của ḿnh” - thạc sĩ Nguyễn Thị Ngọc Liên khẳng định.
Cần có sự thay đổi về quan niệm lănh đạo
Làm thế nào để tăng cường vai tṛ lănh đạo của người giáo viên trong nhà trường? Trả lời câu hỏi này, thạc sĩ Nguyễn Thị Ngọc Liên cho rằng, cần có sự thay đổi về quan niệm lănh đạo; trong đó khẳng định lănh đạo nhà trường không chỉ là vai tṛ chức năng của hiệu trưởng hay mở rộng là ban giám hiệu mà là vai tṛ, trách nhiệm của cả các giáo viên.
Để thực hiện được việc này, cần có sự nhận thức và thay đổi từ nhiều phía trong đó có vai tṛ của người hiệu trưởng và bản thân các giáo viên
Cụ thể, về phía hiệu trưởng, cần nhận thức được vai tṛ lănh đạo của giáo viên và hiệu quả của việc trao quyền lănh đạo cho giáo viên trong nhà trường; trao quyền lănh đạo thực tế cho giáo viên; đồng thời hỗ trợ hiệu quả cho giáo viên trong việc thực hiện vai tṛ lănh đạo của ḿnh.
Cùng như người hiệu trưởng, bản thân giáo viên cũng cần nhận thức được vai tṛ lănh đạo của ḿnh và hiệu quả mang lại từ vai tṛ này đối với sự phát triển của nhà trường nói chung và học sinh nói riêng. Thay đổi quan niệm “bị lănh đạo”, chủ động, tích cực nắm lấy vai tṛ lănh đạo trong các hoạt động đặc biệt là hoạt động dạy học. Bên cạnh đó, học hỏi t́m hiểu lư thuyết về quản lư lănh đạo và rèn luyện các kỹ năng lănh đạo hiệu quả trong thực tế.
“Lănh đạo là quá tŕnh gây ảnh hưởng tới các cá nhân hoặc nhóm bằng các tác động tích cực nhằm đạt tới mục tiêu nhất định. Với ư nghĩa đó, chỉ khi nào người giáo viên thay đổi vai tṛ “người bị quản lư lănh đạo” thành vai tṛ “người quản lư - lănh đạo” th́ mới có thể nói tới tích cực hóa người dạy, tích cực hóa người học và nâng cao chất lượng giáo dục.
Vai tṛ lănh đạo của người giáo viên cần được thể hiện ở mọi lĩnh vực, mọi hoạt động của nhà trường mà trước hết là hoạt động dạy học và giáo dục. Chất lượng của một nền giáo dục phụ thuộc vào chất lượng của mỗi nhà trường.
Chất lượng của mỗi nhà trường lại được quyết định bởi tính tích cực, chủ động, sáng tạo và sức ảnh hưởng của người giáo viên. Điều này có được chỉ khi giáo viên thoát khỏi sự thụ động của vai tṛ bị lănh đạo, quản lư” - thạc sĩ Nguyễn Thị Ngọc Liên nêu quan điểm.
***
Games
